Truyền thông nhà nước Nga đưa tin, lần đầu tiên tên lửa đạn đạo siêu thanh Kinzhal được máy bay ném bom chiến đấu đa năng Su-34 triển khai, trong chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine. Điều này đánh dấu sự thay đổi chiến thuật trong cách sử dụng lực lượng không quân của Moskva trong cuộc xung đột hiện nay.
Hãng thông tấn TASS của Nga đưa tin ngày 4/9 rằng, “Máy bay Su-34 đã sử dụng tên lửa siêu thanh Kinzhal trong một cuộc không kích vào các mục tiêu ở Ukraine”.
Tên lửa Kinzhal
Kinzhal là tên lửa đạn đạo do Nga chế tạo, còn được gọi là “Dagger”, tên lửa có tầm bắn hơn 2.000 km và đạt vận tốc siêu vượt âm đạt tới Mach 10-12. Kinzhal có khả năng thực hiện các thao tác thay đổi quỹ đạo để né tránh tên lửa phòng không đối phương ở mọi giai đoạn khi bay. Đây là một trong ba vũ khí siêu vượt âm tiên tiến mà Nga đưa vào trang bị từ năm 2018 (2 loại còn lại là đầu đạn lướt Avangard và tên lửa hành trình Zircon).
Tên lửa siêu thanh Kinzhal là một trong những thành tựu mới nhất của ngành công nghiệp quốc phòng Nga, nó thường được trang bị trên máy bay chiến đấu MiG-31K. Kinzhal có khả năng cơ động cao, được thiết kế để tấn công các mục tiêu trên mặt đất và trên biển.
Máy bay ném bom Su-34 với tên lửa Kinzhal.
Quân đội Ukraine cho biết, kể từ đầu cuộc xung đột Moskva đã nhiều lần tiến hành tấn công bằng tên lửa Kinzhal vào lãnh thổ Ukraine, nhưng với số lượng ít hơn so với các loại tên lửa khác. Trước đó, các tên lửa Kinzhal được phóng trên không chủ yếu từ máy bay MiG-31K, không phải từ máy bay ném bom chiến đấu siêu thanh hai động cơ Su-34.
Truyền thông Nga cũng từng đưa tin rằng, máy bay ném bom chiến lược Tu-22M3 và máy bay ném bom chiến đấu Su-34 có thể được sửa đổi để mang tên lửa Kinzhal. Và vụ tấn công mới đây cũng chính là đầu tiên máy bay ném bom Su-34 đã phóng thành công tên lửa Kinzhal.
Bước đi hợp lý
Theo ông Sidharth Kaushal, chuyên gia tại Viện nghiên cứu Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia có trụ sở tại London, việc sửa đổi Su-34 để trang bị tên lửa Kinzhal là một “bước đi hợp lý” đối với quân đội Nga.
Ông nói với trang tin Newsweek rằng, thành công trong việc sửa đổi này đã giúp cho lực lượng không quân Nga có thể “giải phóng” các máy bay MiG-31 để chuyển sang hoạt động như những máy bay đánh chặn trên tiền tuyến.
Ông nói thêm: “Với vai trò này, radar tầm xa và tên lửa đánh chặn R-37 của MiG-31 sẽ rất hữu ích như một công cụ để ngăn chặn máy bay Ukraine”. Vị chuyên gia này lưu ý, về mặt lý thuyết hệ thống radar của MiG-31 có thể xác định được tên lửa hành trình của đối phương và hoạt động như một vũ khí chống tên lửa hành trình.
Kaushal lập luận rằng, “nếu sử dụng Su-34 làm phương tiện phóng tên lửa thay cho MiG-31, chúng ta có thể thấy MiG-31 trong vai trò phòng thủ nhiều hơn, đặc biệt trong việc đối phó với máy bay và tên lửa hành trình”.
Moskva ca ngợi Kinzhal là một trong những vũ khí thế hệ mới “không thể ngăn cản”, có khả năng di chuyển với tốc độ gấp 10 lần vận tốc âm thanh. Tuy nhiên, theo các chuyên gia phương Tây, việc Nga đánh giá Kinzhal không thể ngăn chặn là sai lầm và tên lửa này không hoàn toàn bất khả xâm phạm trước hệ thống phòng không như Nga tuyên bố.
Su-34 Nga.
Những đánh giá từ phương Tây
Chuyên gia quân sự David Hambling trước đây đã nói với Newsweek “tất cả các dấu hiệu cho thấy, Kinzhal chỉ đơn giản là một tên lửa đạn đạo phóng từ trên không” với khả năng điều chỉnh hướng bay hạn chế chứ không phải là một vũ khí siêu thanh thực sự.
Hiện tại Nga có số lượng tên lửa Kinzhal rất hạn chế. Nếu nước này có nhiều phương tiện phóng có thể mang tên lửa hơn, điều đó sẽ mở ra khả năng Nga tăng cường sản xuất loại tên lửa này và sử dụng chúng như những vũ khí thông thường, Hambling nói với Newsweek vào ngày 4/9.
Theo quân đội Ukraine, lực lượng phòng không của họ đã bắn hạ được một số tên lửa Kinzhal trong những tháng gần đây. Tư lệnh Lực lượng Không quân Ukraine, Trung tướng Mykola Oleschuk cho biết, Ukraine đã “hạ gục thành công tên lửa Kinzhal” được bắn từ một chiếc MiG-31K vào đầu tháng 5/2023. Lầu Năm Góc sau đó cũng xác nhận hệ thống Patriot do Ukraine vận hành đã đánh chặn một tên lửa Kinzhal, nhưng Bộ Quốc phòng Nga đã bác bỏ thông tin trên.
Ukraine cho biết, trong những tháng gần đây họ đã bắn hạ hơn hai chục tên lửa Kinzhal. Trong một bài đăng trên mạng xã hội vào giữa tháng 5, Bộ Quốc phòng Anh cho biết, “Kinzhal dễ bị tổn thương hơn mọi người nghĩ, điều này có thể là một bất ngờ và gây bối rối cho Nga”.
MiG-31K với tên lửa Kinzhal.
Được tích hợp vào máy bay chiến đấu, khả năng đặc biệt của tên lửa đạn đạo Kinzhal đã đóng vai trò rất quan trọng trong kho vũ khí của Nga. Kinzhal bù đắp một cách hiệu quả cho những hạn chế trong các khía cạnh khác của lĩnh vực quốc phòng Nga.
Đáng chú ý, đó là sự chậm trễ nghiêm trọng trong việc triển khai máy bay chiến đấu tàng hình, các chương trình của Nga đã tụt hậu đáng kể so với các đối thủ Trung Quốc và Mỹ, đã đòi hỏi phải có những biện pháp như vậy.
Kể từ tháng 12/2017, tên lửa siêu thanh Kinzhal đã được triển khai hoạt động thử nghiệm trong lực lượng vũ trang Nga. Theo truyền thông nhà nước Nga, lần đầu tiên quân đội Nga sử dụng tên lửa này trong chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine vào ngày 18/3/2022.
Lê Hưng(Newsweek)
