Chi cục Hải quan Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo (Cục Hải quan tỉnh Thanh Hóa) có tổng số 21 cán bộ, công chức, người lao động, làm nhiệm vụ quản lý hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh hàng hóa và phương tiện qua Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo (Quan Sơn) và Cửa khẩu chính Tén Tằn (Mường Lát), cùng nhiều nhiệm vụ quan trọng khác. Hầu hết cán bộ thường xuyên phải sống xa gia đình, khoảng cách di chuyển xa đã tác động không nhỏ đến điều kiện thực thi công vụ.
Cán bộ, công chức Chi cục Hải quan Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo giải quyết thủ tục hải quan cho doanh nghiệp.
Thêm vào đó, dù dịch COVID-19 đã được kiểm soát, song từ năm 2022 kinh tế Lào gặp nhiều biến động, đồng Kíp giảm mạnh, lạm phát tăng cao, dẫn đến hoạt động mua bán, trao đổi hàng hóa giữa cư dân biên giới 2 nước hạn chế, đã tác động không nhỏ đến chỉ tiêu thu nộp ngân sách… Song bám sát nhiệm vụ được giao, tập thể cán bộ, công chức, người lao động của chi cục đã nỗ lực vươn lên, hoàn thành và hoàn thành vượt mức các nhiệm vụ, chỉ tiêu được giao.
Với đặc thù về khoảng cách địa lý, giao thông, thời gian qua, phương tiện, hàng hóa xuất nhập khẩu từ Thanh Hóa sang Lào và ngược lại chủ yếu qua Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo, với hơn 40 doanh nghiệp trong, ngoài tỉnh đăng ký tờ khai hải quan. Hàng hóa xuất khẩu chủ yếu là vật liệu xây dựng, xăng, dầu và phương tiện máy móc phục vụ xây dựng các công trình tại nước bạn Lào (tạm xuất tái nhập). Trong khi đó, hàng nhập khẩu gồm gỗ xẻ, dược liệu, nông sản và quặng (tạm nhập tái xuất). Nhằm đảm bảo thông quan thông suốt hàng hóa, thời gian qua Chi cục Hải quan Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo đã tập trung thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các giải pháp, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng cán bộ, công chức và người lao động. Trong đó, chi cục đã tập trung đẩy mạnh công tác cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa hải quan theo hướng tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp; duy trì và giải quyết dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4 cho 100% thủ tục hải quan ở cấp chi cục trên Hệ thống dịch vụ công trực tuyến, Cổng thông tin một cửa quốc gia. Đến nay, toàn bộ doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh qua Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo đã thực hiện và được giải quyết thủ tục hải quan trên môi trường điện tử. Hiện chỉ còn người dân 2 nước qua lại cửa khẩu mang theo hàng hóa vượt hạn mức phải chịu thuế theo Hiệp định Thương mại biên giới Việt Nam – Lào mới thực hiện khai hải quan thủ công trên giấy tờ (tờ khai cư dân).
Bên cạnh đó, Chi cục Hải quan Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo đã bố trí, sắp xếp cán bộ, công chức phù hợp với vị trí việc làm, đáp ứng yêu cầu quản lý Nhà nước về hải quan; thực hiện đầy đủ quy trình nghiệp vụ hải quan. Thành lập và duy trì hoạt động thường xuyên của tổ công tác giải quyết vướng mắc cho doanh nghiệp. Tổ công tác này bao gồm cán bộ, công chức thông thạo về chuyên môn, nghiệp vụ và kinh nghiệm giải quyết thủ tục hải quan, trực tiếp nắm bắt, tháo gỡ kịp thời vướng mắc cho doanh nghiệp. Kể cả trong các ngày nghỉ lễ của 2 nước, chi cục đều bố trí cán bộ, công chức trực 24/24 giờ để giải quyết thủ tục, thông quan nhanh chóng phương tiện, hàng hóa, tiết kiệm tối đa chi phí thời gian và bến bãi cho doanh nghiệp.
Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo Trương Thế Hùng cho biết, trong quý 1-2023 Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo và Cửa khẩu Tén Tằn có 1.617 lượt phương tiện chở hàng qua lại với 388 tờ khai xuất nhập khẩu mậu dịch (chính ngạch) đạt trị giá hàng hóa là 2,23 triệu USD. Trong số này kim ngạch xuất khẩu chiếm chủ yếu. Cũng trong quý 1-2023, các cửa khẩu này có 8.678 lượt người xuất nhập cảnh với 13 tờ khai cư dân. Trong quý, chi cục đã thu thuế, nộp ngân sách Nhà nước 1,24 tỷ đồng.
Cùng với nỗ lực thực hiện các giải pháp hỗ trợ thương mại, thời gian qua Chi cục Hải quan Cửa khẩu Quốc tế Na Mèo đã phối hợp với các lực lượng chức năng làm tốt công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và phòng, chống ma túy. Theo đó, chi cục đã phối hợp chặt chẽ với lực lượng bộ đội biên phòng và công an trong công tác nắm tình hình, trao đổi thông tin và đẩy mạnh các hoạt động tuần tra, kiểm soát hai bên cánh gà cửa khẩu, nhằm kịp thời điều tra, phát hiện, ngăn chặn các hành vi gian lận thương mại, vận chuyển hàng lậu, ma túy qua biên giới… Năm 2022, chi cục đã phối hợp bắt giữ 2 vụ vận chuyển ma túy qua cửa khẩu; phát hiện vi phạm và xử phạt hành chính 22 vụ với số tiền 268,9 triệu đồng. Trong quý 1-2023, chi cục đã phát hiện và xử phạt hành chính 5 vụ, thu nộp ngân sách Nhà nước 51,3 triệu đồng.
Thời gian tới, chi cục tiếp tục triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp, trong đó chú trọng cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, giảm thiểu thời gian, chi phí thông quan hàng hóa, nhằm tạo môi trường thông thoáng cho hoạt động thương mại và đầu tư; thực hiện có hiệu quả phương châm: “chuyên nghiệp, minh bạch, hiệu quả”…
Bài và ảnh: Đỗ Đức