Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu phát huy tinh thần trách nhiệm cao, đóng góp nhiều ý kiến chất lượng, sâu sắc để bảo đảm chất lượng của hệ thống pháp luật đáp ứng được yêu cầu kiến tạo phát triển, không được để cho có sơ hở có thể tạo ra những tham nhũng, tiêu cực; đồng thời khẳng định sẽ không có một ý kiến nào của đại biểu mà không được tổng hợp, giải trình, tiếp thu thỏa đáng.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, căn cứ Luật Tổ chức Quốc hội, Quy chế làm việc của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và chương trình công tác năm 2023, nhằm chuẩn bị tốt nhất cho Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định triệu tập Hội nghị Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 4, khóa XV. Nội dung của hội nghị lần này nhằm thảo luận cho ý kiến về một số dự án luật dự kiến trình Quốc hội xem xét, quyết định tại Kỳ họp thứ 6 tới.
Đây là Hội nghị Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách cho ý kiến về số lượng các dự án luật nhiều nhất từ đầu nhiệm kỳ đến nay và cũng là những dự án luật rất quan trọng, nhận được sự quan tâm đặc biệt của dư luận và Đại biểu Quốc hội, có nhiều quy định mới, đối tượng chịu ảnh hưởng rộng, một số nội dung còn có ý kiến khác nhau giữa cơ quan chủ trì thẩm tra và cơ quan soạn thảo nên cần tiếp tục được cân nhắc, thảo luận một cách kỹ lưỡng.
Chủ tịch Quốc hội ghi nhận tại hội nghị lần này ngoài sự tham gia của các Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách, còn có các Đại biểu Quốc hội hoạt động không chuyên trách khác đã đăng ký tham dự một cách chủ động để đóng góp thêm đối với chương trình xây dựng pháp luật. Hội nghị cũng có dự tham gia của đại diện Chính phủ, các cơ quan, tổ chức hữu quan, lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đại diện lãnh đạo một số tổ chức nghề nghiệp có liên quan trực tiếp đến các dự án luật, một số chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý.
Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, gợi mở và nhấn mạnh một số vấn đề cần quan tâm, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các Đại biểu Quốc hội chuyên trách và các đại biểu tham gia hội nghị tập trung rà soát và cho ý kiến đối với một số vấn đề quan trọng.
Một là, các dự án luật đã quán triệt thể chế hóa đầy đủ và đúng đắn các chủ trương của Đảng, những vấn đề cơ sở chính trị đối với từng lĩnh vực liên quan. Đặc biệt là đối với dự án Luật Đất đai (sửa đổi) trực tiếp là Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, Trung ương đã ban hành Nghị quyết 18-NQ/TW là cơ sở chính trị rất quan trọng để xây dựng dự án luật này. Tại kỳ họp thứ 6 xem xét thông qua luật càng phải rà soát kỹ lại những vấn đề đại sự này, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Hai là, xem xét việc thể hiện của các dự thảo luật đã bám sát các nhóm chính sách lớn, các định hướng, nguyên tắc yêu cầu đề ra khi xây dựng các dự án luật. Chủ tịch Quốc hội cho biết thêm, quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015 cũng cho phép trong quá trình xây dựng pháp luật nếu có phát sinh những chính sách mới vẫn có quyền nghiên cứu, tiếp thu. Điều quan trọng là những chính sách đặt ra từ đầu, dự kiến hoàn thiện trong quá trình xây dựng pháp luật đã được thể hiện đủ hay chưa? Đối với những đề xuất mới đã có đánh giá tác động một cách đầy đủ chưa?
Ba là, xem xét tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật nhất là các dự án có quan hệ chặt chẽ với nhau. Nhất là các dự án luật đặc biệt quan trọng là dự án Luật Đất đai (sửa đổi), dự án Luật Nhà ở (sửa đổi), dự án Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) hay Luật Đấu thầu…
Bốn là, đề nghị các vị Đại biểu Quốc hội tiếp tục quan tâm cho ý kiến với đội như đối với những vấn đề lớn và những vấn đề quan trọng đối với từng dự án luật, những vấn đề về kỹ thuật lập pháp. Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh “không có vấn đề nào mà chúng ta bỏ qua cả” và hoạt động của đại biểu Quốc hội chuyên trách để giúp cho Quốc hội nói chung về những vấn đề lớn, những vấn đề quan trọng trong các dự án luật.
Năm là, đề nghị các đại biểu Quốc hội cho ý kiến đối với các nội dung mà còn có ý kiến khác nhau giữa các cơ quan. Đến nay có những luật còn chưa có sự đồng thuận, còn ý kiến khác nhau về tên gọi như dự án Luật Căn cước công dân cần nghiên cứu, phân tích, tính toán, lựa chọn phương án tốt nhất.
Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị các Đại biểu Quốc hội quan tâm cho ý kiến về điều khoản áp dụng pháp luật và điều khoản chuyển tiếp bởi nếu những quy định này không rõ ràng thì sẽ vẫn còn ách tắc, bất cập hay điều khoản áp dụng nếu quy định không khéo thì sẽ có thể sai lệch trong quá trình thực hiện.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, mục tiêu rà soát lại về cơ sở chính trị, căn cứ pháp lý, tính hợp hiến hợp pháp, tính đồng bộ, chất lượng của hệ thống pháp luật đáp ứng được yêu cầu kiến tạo phát triển nhanh, bền vững hội nhập quốc tế của Việt Nam và rà soát lại toàn bộ các quy trình, các nội dung cần phải tiếp tục nghiên cứu tiếp thu, rút kinh nghiệm. Theo Chủ tịch Quốc hội, vấn đề cần phải nằm lòng là không được để cho những quy phạm pháp luật có sơ hở có thể tạo ra những tham nhũng, tiêu cực gây ra những thất thoát hoặc ách tắc, khó khăn cho người dân và doanh nghiệp; đặc biệt là phải thực hiện chỉ đạo của Đảng ta về chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm trong quá trình xây dựng pháp luật. Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh ngay trong Quốc hội cần phải nghiêm những vấn đề này khi xem xét quyết định các nội dung của luật.
Dự kiến diễn ra trong 2,5 để cho ý kiến về 8 dự án Luật, để bảo đảm hội nghị được tiến hành hiệu quả, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các Đại biểu Quốc hội tiếp tục phát huy tinh thần trách nhiệm cao trước cử tri và đất nước, tham gia đầy đủ các phiên họp tranh thủ tối đa thời gian để nghiên cứu, trao đổi, tranh luận, phản biện với cơ quan soạn thảo, cơ quan thẩm tra để đóng góp nhiều ý kiến chất lượng, sâu sắc về các dự thảo.
Chủ tịch Quốc hội kỳ vọng với bề dày kinh nghiệm, kiến thức chuyên sâu, các chuyên gia, các đại biểu sẽ tham gia ý kiến sâu sắc, tâm huyết về các vấn đề của dự thảo luật cũng như những vấn đề thực tiễn đặt ra để tiếp tục hoàn thiện đảm bảo chất lượng cao nhất các dự án luật trình Quốc hội xem xét, quyết định.