Chiều 11/8, đồng chí Nguyễn Trung Thảo, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng tiểu ban thực hiện nội dung đột phá về phát triển kinh tế cửa khẩu (KTCK) tỉnh 2021 – 2025 chủ trì cuộc họp sơ kết giữa nhiệm kỳ đánh giá tình hình triển khai các hoạt động phát triển KTCK của tỉnh; triển khai các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong thời gian tới.
Thực hiện Kế hoạch số 10-KH/BCĐ của Ban Chỉ đạo và các kế hoạch triển khai của Tiểu ban thực hiện nội dung đột phá về phát triển KTCK tỉnh, từ năm 2021 đến nay, các sở, ban, ngành và UBND các huyện biên giới tích cực tham mưu tỉnh triển khai các giải pháp phát huy thế mạnh khu KTCK của tỉnh; chủ động phối hợp thực hiện công tác quản lý hoạt động KTCK, đối ngoại, triển khai thủ tục đầu tư công trình, dự án hạ tầng biên giới, thu hút đầu tư…, thúc đẩy hoạt động kinh tế biên mậu phát triển.
Cơ quan chuyên môn tham mưu tỉnh trao đổi, thống nhất với tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc) đẩy nhanh tiến độ nâng cấp cặp cửa khẩu Tà Lùng – Thủy Khẩu (cầu II Tà Lùng – Thủy Khẩu), Trà Lĩnh – Long Bang (lối mở Nà Đoỏng – Nà Ráy) từ cửa khẩu song phương lên cửa khẩu quốc tế; khai trương cửa khẩu song phương Lý Vạn – Thạc Long và hoàn thiện thủ tục đề nghị nâng cấp lên cửa khẩu quốc tế (lối mở Bản Khoòng – Nham Ứng); hoàn thiện các nội dung công việc phục vụ tổ chức lễ công bố mở lối mở Bản Giốc – Đức Thiên (mốc 834/1) và vận hành thí điểm phục vụ cho du khách qua lại tham quan khu cảnh quan thác Bản Giốc – Đức Thiên. Trình Chính phủ cho phép tiếp tục mở tạm thời lối mở (lối thông quan) Nà Đoỏng – Nà Ráy đến ngày 30/11/2023.
Tham mưu UBND tỉnh ban hành các cơ chế, chính sách tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, vận chuyển hàng hóa qua biên giới, thực hiện thắng lợi “mục tiêu kép” vừa phòng chống dịch Covid-19, vừa phát triển kinh tế – xã hội; duy trì ổn định, bình thường hoạt động xuất nhập khẩu tại các cửa khẩu theo Hiệp định. Chủ động theo dõi sát sao, thường xuyên cập nhật tình hình vận chuyển, thông quan hàng hóa qua các cửa khẩu biên giới để có thông tin phục vụ công tác quản lý, triển khai nhiệm vụ, giải pháp đối với hoạt động xuất nhập khẩu qua địa bàn tỉnh. Ký 2 thỏa thuận khung với Sở Thương mại Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc) về hợp tác thông quan tại cửa khẩu năm 2022; hợp tác tăng cường thuận lợi hóa thông quan trong tình hình mới năm 2023.
Về đầu tư kết cấu hạ tầng cửa khẩu, đã hoàn thành, đưa vào sử dụng 5/6 dự án giai đoạn trước, đạt 83,3% kế hoạch. Đối với dự án khởi công mới giai đoạn 2021 – 2025, hoàn thành 1/4 dự án (Cổng Quốc môn cửa khẩu Lý Vạn, xã Lý Quốc (Hạ Lang); đang triển khai 3 dự án, gồm: Dự án nhà máy cấp nước sạch thị trấn Trà Lĩnh, dự án nhà trạm kiểm soát liên hợp đầu cầu II Tà Lùng và dự án hạ tầng cửa khẩu Trà Lĩnh (Khu tái định cư và hệ thống đường). Cấp mới 9 dự án đầu tư khu vực KTCK với tổng vốn đăng ký 437,11 tỷ đồng; điều chỉnh 28 chủ trương đầu tư, giấy chứng nhận đăng ký đầu tư; thông báo ký quỹ đầu tư của 8 dự án; quyết định, thông báo chấm dứt hoạt động và thu hồi giấy chứng nhận đăng ký đầu tư của 18 dự án. Kiểm tra tình hình hoạt động của 79 dự án đầu tư trong khu kinh tế. Hoàn thiện hồ sơ Đồ án quy hoạch chung xây dựng Khu KTCK tỉnh đến năm 2040 báo cáo UBND tỉnh trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; lập đồ án quy hoạch phân khu xây dựng tỷ lệ 1/2000 tại các khu vực cửa khẩu, lối mở; làm tốt công tác giải phóng mặt bằng các dự án, công trình tại khu vực cửa khẩu.
Từ năm 2021 đến ngày 31/5/2023, tổng trị giá hàng hóa xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh đạt trên 1.940 triệu USD; thu thuế và các khoản thu khác từ hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa đạt 3.416 tỷ đồng; thu phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu đạt 46,6 tỷ đồng. Lực lượng chức năng làm thủ tục xuất cảnh cho 16.540 lượt người, nhập cảnh cho 13.650 lượt người. Phát hiện, bắt giữ và xử lý 4.033 vụ/41.304 đối tượng; phối hợp trao đổi thông tin, xác minh nhân thân, trao trả qua cửa khẩu 134 vụ/608 công dân Trung Quốc nhập cảnh trái phép vào lãnh thổ Việt Nam; tiếp nhận qua cửa khẩu 664 vụ/13.472 công dân Việt Nam nhập cảnh trái phép vào lãnh thổ Trung Quốc. Thành lập 130 tổ kiểm soát cố định và 16 tổ kiểm soát lưu động trên biên giới, ngăn chặn, xử lý 188 vụ vi phạm hoạt động xuất nhập cảnh trái phép và vận chuyển hàng hóa qua biên giới.
Tuy nhiên, hoạt động KTCK của tỉnh còn gặp một số khó khăn như: số thu thuế và các khoản thu khác từ hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa chưa bền vững. Việc dừng thông quan tại các cửa khẩu, lối mở Nà Lạn ảnh hưởng nhiều đến hoạt động xuất nhập khẩu qua địa bàn, hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh kho bãi, đời sống của người dân tại khu vực biên giới. Công tác xúc tiến đầu tư gặp nhiều khó khăn, số lượng nhà đầu tư đến tìm hiểu về môi trường đầu tư và thực hiện đầu tư chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh của tỉnh, chưa thu hút được các nhà đầu tư chiến lược.
Phát biểu kết luận cuộc họp, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Trung Thảo đề nghị: Các cấp, ngành liên quan tập trung xây dựng kế hoạch triển khai nhiệm vụ đột phá phát triển KTCK hằng năm bám sát tình hình thực tiễn tại địa phương, tập trung vào nội dung công việc cụ thể để phát huy những kết quả đạt được, tận dụng thế mạnh, cơ hội để phát triển. Đồng thời, giải quyết dứt điểm những vấn đề còn tồn tại, khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện. Xây dựng Đồ án quy hoạch phân khu các khu vực cửa khẩu, lối mở tạo hiệu quả trong công tác quản lý nhà nước, thu hút đầu tư, định hướng phát triển hoạt động KTCK phù hợp với thực tiễn tại địa bàn.
Tăng cường quản lý chặt chẽ các hoạt động KTCK, đẩy nhanh tiến độ đầu tư các dự án đầu tư kết cấu hạ tầng cửa khẩu; xây dựng chương trình, kế hoạch và triển khai các hoạt động xúc tiến đầu tư tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng, thông thoáng, hấp dẫn thu hút các dự án đầu tư chiến lược. Tổ chức triển khai Kế hoạch số 1199/KH-UBND, ngày 19/5/2023 của UBND tỉnh về mở, nâng cấp cửa khẩu, lối mở biên giới trên địa bàn tỉnh, tạo thuận lợi cho thông quan hàng hóa, xuất nhập cảnh người, phương tiện vận chuyển hàng hóa; Kế hoạch số 1007/KH-UBND ngày 28/4/2022 của UBND tỉnh về thực hiện thỏa thuận về hợp tác thông quan tại các cửa khẩu, lối mở biên giới trên địa bàn tỉnh.
Đẩy mạnh triển khai công tác xúc tiến thương mại, xuất nhập khẩu nhằm thu hút nguồn hàng hóa xuất nhập khẩu, đặc biệt là hàng hóa nông, lâm, thủy sản qua địa bàn khu KTCK tạo sự ổn định, bền vững cho hoạt động kinh tế biên mậu. Rà soát, kiện toàn Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đối với các dự án đầu tư tại các huyện biên giới; thực hiện bồi thường, hỗ trợ theo đúng quy định; giải quyết những khó khăn vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư, đồng thời xây dựng chính sách hỗ trợ người dân và nhà đầu tư trong công tác giải phóng mặt bằng theo quy định. Đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng các dự án đầu tư, kịp thời bàn giao quỹ đất sạch để thực hiện dự án. Các sở, ngành, địa phương tăng cường thông tin, hỗ trợ doanh nghiệp; đẩy mạnh liên kết, hợp tác giữa các doanh nghiệp để cùng phát triển. Thường xuyên tổ chức các diễn đàn để cấp ủy, chính quyền đối thoại với doanh nghiệp, doanh nhân, kịp thời tháo gỡ khó khăn trong đầu tư, sản xuất kinh doanh.
K.X