Bà N.T.T có nhu cầu tư vấn: Cháu ngoại tôi là A và H quen nhau khi còn đang đi học. Gia đình của H phát hiện hai đứa thường bỏ học đi chơi, sau đó cho biết H đã mang thai được 8 tuần tuổi (có phiếu xét nghiệm của bệnh viện). Xin hỏi, trường hợp của A (17 tuổi) lỡ giao cấu với H (15 tuổi rưỡi), vậy A có bị xử phạt tù hay không. Cả A và H đều cho rằng chúng nó tự nguyện với nhau.
Thắc mắc của bà được luật sư Lê Vũ Hồng Huệ (Đoàn Luật sư Bến Tre) tư vấn như sau:
– Khoản 1 Điều 12 Bộ luật Hình sự (BLHS) năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định về độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự (TNHS) thì người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu TNHS về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà bộ luật này có quy định khác.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 145 BLHS quy định đối với tội giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi như sau: “Người nào đủ 18 tuổi trở lên mà giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 142 và Điều 144 của bộ luật này, thì bị phạt tù từ 1 – 5 năm”.
Mặt khác, tại điểm a, khoản 1 Điều 145 BLHS quy định: “Người nào đủ 18 tuổi trở lên mà giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 142 và Điều 144 của bộ luật này, thì bị phạt tù từ 1 – 5 năm”.
Theo quy định tại Điều 144 BLHS về tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi thì người nào dùng mọi thủ đoạn khiến người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi đang ở trong tình trạng lệ thuộc mình hoặc trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác, thì bị phạt tù từ 5 – 10 năm.
Theo điều luật quy định, áp dụng hình phạt tù từ 7 – 15 năm đối với các trường hợp như: Có tính chất loạn luân; làm nạn nhân có thai; gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31 – 60%; phạm tội từ 2 lần trở lên hoặc phạm tội đối với 2 người trở lên…
Như trường hợp bà trình bày, A đã 17 tuổi nên phải chịu trách nhiệm về mọi tội phạm. Tuy nhiên, do A chưa đủ 18 tuổi và nếu cả A và H đều tự nguyện và trên cơ sở quy định pháp luật nêu trên, thì A không phạm tội được quy định tại các Điều 142, 144, 145 BLHS. Tuy nhiên, thực tế trong quá trình điều tra, cơ quan điều tra sẽ có kết luận chính xác vụ việc và có hướng xử lý theo quy định pháp luật.
H. Trâm (thực hiện)