Mỗi hộ dân quét nửa chậu xác ruồi mỗi ngày sau khi phun thuốc; ruồi bám đen mọi đồ vật; xác ruồi chết đầy bể nước ăn; ruồi bâu đầy mâm cơm sau vài chục giây; một số trẻ nhỏ, phụ nữ có thai đã phải đi tá túc nhờ bên ngoại ở các xã khác… Chuyện đang diễn ra tại xã Thành Công, huyện Thạch Thành, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống và bức xúc trong Nhân dân địa phương.
Ruồi đậu kín mọi đồ vật, làm đảo lộn cuộc sống của hàng trăm hộ dân tại xã Thành Công.
Sau đợt gắng gay gắt vào trung tuần tháng 7, bầu trời thôn Đồng Hội, xã Thành Công trở nên u ám hơn khi bầy ruồi ken đặc mọi không gian và “xâm chiếm” các khu dân cư. Khi xe ô tô của phóng viên Báo Thanh Hóa vừa đỗ trước cổng một nhà dân chưa đầy một phút, bầy ruồi đã nhanh chóng đậu kín, tạo thành màu đen lún phún mọi bộ phận của xe. Dường như, mọi cây cối, đồ vật ở trong thôn đều có ruồi đậu với số lượng nhiều bất thường. Trong ít phút ngồi trao đổi với đại diện các hộ dân, chúng tôi phải xua tay đuổi liên hồi vì bầy ruồi liên tục đậu vào mặt, vào người gây cảm giác khó chịu.
Tại gia đình anh Bùi Văn Đức ở thôn Đồng Hội, chúng tôi chứng kiến anh vừa quét ra nửa rổ xác ruồi. Theo anh Đức, do quá nhiều ruồi nên ngày nào gia đình cũng phải phun thuốc để diệt. Dù biết thuốc có hại, nhưng vẫn phải phun vì không thể chịu nổi. Tuy nhiên, do quá nhiều ruồi trong môi trường xung quanh nên cứ phun xong, chúng lại bay đến.
Xác ruồi chết dày đặc trong các nhà dân sau khi bị phun thuốc.
Trong bể nước ăn của gia đình anh Đức, xác ruồi nổi thành mảng. Gần đây, gia đình anh phải lắp thêm cửa kính ở một phòng để gia đình sinh hoạt.
Tại nhiều gia đình khác, việc ăn cơm đều diễn ra… trong màn. Chỉ bê mâm cơm lên là bầy ruồi đã bậu đen các đĩa thức ăn. Nhiều người đã có biểu hiện đau bụng nhẹ, nghi là nhiễm khuẩn từ ruồi khi ăn uống. Người dân khi ngủ dậy đều phải gấp chăn cất vào tủ, cuộn chiếu để tránh ruồi đậu cả ngày gây mất vệ sinh.
Trong thôn, gia đình ông Quách Văn Cường chuẩn bị làm đám cưới cho con, nhưng trước thực trạng quá nhiều ruồi, không thể mời khách ăn cỗ nên đành phải hoãn đám cưới đến cuối năm. Đàn vật nuôi như trâu, bò, lợn bị ruồi đốt hút máu, đứng không yên. Gần đây, gia đình ông Quách Văn Thọ phải dùng bao bì và lưới bao quanh thân trâu…
Người dân thôn Đồng Hội phản ánh tình trạng ruồi nhiều bất thường với phóng viên.
Theo phản ánh của người dân, tình trạng ruồi xuất hiện như “ong vỡ tổ” ở địa phương đã có từ nhiều năm qua nhưng theo từng đợt, sau một vài tháng lại đỡ. Tuy nhiên, năm nay thì mật độ ruồi dày đặc hơn, kéo dài gần 2 tháng qua không giảm.
Người dân khẳng định, cứ mỗi lần khu trang trại trồng cam sát thôn cho chở hàng trăm tấn phân gà tươi bằng các xe tải cỡ lớn về tập kết thì xuất hiện đợt ruồi “hoành hành”. Không phải là phân chuồng hoai mục như các trang trại trồng cây ăn quả khác, mà ở đây phân gà tươi được bón lộ thiên thành lớp dày quanh gốc cam, không hề được lấp đất.
Được người dân địa phương dẫn đường, quan sát từ xa chúng tôi ghi nhận những đống phân vẫn còn chất cao ngay cạnh một ao nước.
Khu trồng cam hàng chục ha ở xã Thành Công.
Trên thực tế, ngay sát khu dân cư các thôn của xã Thành Công là một thung lũng hàng chục ha trồng cam. Đây là diện tích cam của Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển VIHAD thuê đất sản xuất. Tuy nhiên, cả chính quyền xã và người dân đều cho biết, không tiếp cận được chủ doanh nghiệp, ở trang trại chỉ có người được thuê trông coi tên Hanh, nên nhiều lần phản ánh không có tác dụng.
Không chỉ riêng thôn Đồng Hội với 158 hộ dân, mà các thôn cách xa hơn như Bông Bụt cũng có hiện tượng ruồi xuất hiện dày đặc, gây ảnh hưởng đến hàng trăm hộ dân khác. Thậm chí, cách trang trại cam khoảng 4 km đường chim bay, người dân thôn Tiên Hương cùng xã và thôn Bái Đang của xã Thành Tân bên cạnh cũng phản ánh có nhiều ruồi bất thường.
Khu tập kết phân gà tươi (màu trắng) vẫn còn trong trang trại cam của Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển VIHAD ở xã Thành Công.
Chủ tịch UBND xã Thành Công Trương Văn Khuyến cho biết: Chúng tôi đã nhận được phản ánh của bà con nhiều lần, cả bằng văn bản và qua điện thoại. Xã đã cử các đoàn công tác xuống xác minh, đúng là phía Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển VIHAD mỗi lần chở hàng trăm tấn phân tươi về tập kết gây ô nhiễm. Chúng tôi cũng không hiểu sao phía công ty lại đưa phân chưa qua xử lý về, vì những nơi khác thường đưa phân chuồng đã ủ hoai mục. Bản thân tôi cũng trăn trở, vào tận trang trại kiểm tra, ngoài chất đống, họ còn bón phân lộ thiên quanh gốc cam… Tuy nhiên ở đây chỉ có người quản lý, tôi đã xin số điện thoại liên hệ với lãnh đạo công ty ở tỉnh Hà Nam nhưng họ chưa vào để giải quyết. Do quá thẩm quyền của xã nên ngày 20-702023 UBND xã đã có văn bản báo cáo UBND huyện Thạch Thành. Trước đó 1 ngày, xã cũng ra văn bản gửi công ty, yêu cầu phải đối thoại và cùng vào cuộc khắc phục tình trạng ô nhiễm này.
Quan điểm của xã là phải phát triển hài hòa giữa doanh nghiệp với người dân địa phương.
Lê Đồng – Quang Trung
