(Báo Quảng Ngãi)- Để người dân ở vùng thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai được an cư, đảm bảo an toàn, Nhà nước đã đầu tư xây dựng các khu tái định cư (TĐC). Tuy nhiên, một số khu TĐC chưa phát huy hiệu quả, còn người dân thì gặp khó khăn trong sản xuất…
Niềm vui an cư
Tại khu TĐC Gò Tranh, xã Long Sơn (Minh Long), nhiều hộ dân đã đến ở trong ngôi nhà mới khang trang. Ông Đinh Ka Ni, ở thôn Gò Tranh Giữa chia sẻ, khi nhận được lô đất có diện tích 400m2 tại khu TĐC Gò Tranh, tôi vừa mừng, vừa lo. Mừng vì nơi ở mới khang trang và an toàn, lo là gia đình không đủ tiền làm nhà mới. Được sự giúp đỡ của chính quyền và các hội, đoàn thể ở địa phương, ngôi nhà đã xây dựng hoàn thành. Mùa mưa năm nay, gia đình tôi không còn thấp thỏm lo núi lở, đường sá bị chia cắt. Về ở tại khu TĐC, trẻ em đến trường cũng thuận lợi hơn, vì ở gần trường học…
Đến nay, đã có 24 hộ dân ở vùng sạt lở núi, vùng sâu, vùng xa ở các thôn Gò Tranh Giữa, Gò Tranh Trên đồng ý về khu TĐC Gò Tranh. Trong đó, có 8 hộ đã hoàn thành việc xây dựng nhà ở.
 |
| Gia đình chị Đinh Thị Gôn, ở thôn Ra Pân, xã Sơn Long (Sơn Tây) phấn khởi trong ngôi nhà sàn khang trang tại Khu tái định cư trung tâm xã Sơn Long. |
Còn tại khu TĐC tập trung ở trung tâm xã Sơn Long (Sơn Tây) hiện có khoảng 30 ngôi nhà sàn đã xây dựng hoàn thành. Đây là khu TĐC của các hộ dân vùng sạt lở núi ở thôn Ra Pân, xã Sơn Long chuyển đến. Ông Hồ Văn Thâm, ở thôn Ra Pân phấn khởi nói, khu TĐC sạch sẽ, đường sá rộng rãi giúp việc đi lại thuận lợi và an toàn. Người dân trong thôn lại được dựng nhà mới ở cạnh nhau nên ai cũng vui. Nơi ở mới gần trường học, trạm y tế nên con em đi học đỡ vất vả, người dân được khám, chữa bệnh kịp thời…
Để giúp người dân sớm ổn định cuộc sống tại nơi ở mới, chính quyền địa phương đã trích ngân sách hỗ trợ mỗi hộ 20 triệu đồng. Các hội, đoàn thể và nhà thầu thi công đóng góp công dựng nhà, vận chuyển tài sản. Chủ tịch UBND xã Sơn Long Đỗ Thanh Vượt cho biết, đến thời điểm này, khu TĐC tập trung ở trung tâm xã Sơn Long đã hoàn thành cơ sở hạ tầng và 56 lô đất (diện tích 400m2/lô), đáp ứng nhu cầu TĐC cho người dân vùng sạt lở núi, trong đó ưu tiên cho các hộ ở thôn Ra Pân. Ngoài những trường hợp thuộc diện di dời, nhiều hộ dân đang sinh sống trong vùng có nguy cơ sạt lở núi, sông suối trên địa bàn xã cũng có nguyện vọng được vào khu TĐC. Chính quyền địa phương đã kiến nghị với ngành chức năng quan tâm đầu tư xây dựng thêm các khu TĐC tập trung, đảm bảo an cư cho các hộ dân vùng nguy cơ sạt lở núi.
Còn nhiều bất cập
Toàn tỉnh hiện có gần 2.500 hộ dân đang sinh sống trong vùng thường xuyên bị ảnh hưởng của thiên tai, cần được ưu tiên di dời trong giai đoạn 2021 – 2025.
Người dân vùng bị ảnh hưởng của thiên tai mong muốn có nơi ở an toàn. Trong khi đó, tỷ lệ lấp đầy của một số khu TĐC trên địa bàn tỉnh còn thấp. Đơn cử tại khu TĐC Đồng Tranh, thôn Mai Lãnh Hữu, xã Long Mai (Minh Long), với quy mô 3,9ha, xây dựng các hạng mục hạ tầng và 45 lô đất (400m2/lô) phục vụ nhu cầu TĐC cho hộ nghèo không có nơi ở ổn định. Công trình có tổng mức đầu tư 15 tỷ đồng, do Ban Dân tộc tỉnh làm chủ đầu tư, được xây dựng vào tháng 8/2017. Tuy nhiên, đến thời điểm này, khu TĐC Đồng Tranh chỉ có 11 lô đất được người dân nhận và xây dựng nhà ở, còn 34 lô đất chưa có chủ.
 |
| Nguồn nước không đảm bảo, 4 – 5 hộ dân ở khu tái định cư Đồng Tranh, thôn Mai Lãnh Hữu, xã Long Mai (Minh Long) dùng chung giếng nước nên thường bị thiếu nước vào mùa khô. |
Chủ tịch UBND xã Long Mai Trần Văn Lịch cho biết, một trong những điều kiện để được TĐC là hộ nghèo chưa có nơi ở ổn định, nhưng xã Long Mai không còn hộ nào thuộc diện này. Trong khi nhiều hộ nghèo, hộ sinh sống ở vùng có nguy cơ xảy ra sạt lở núi trên địa bàn xã mong muốn được vào ở khu TĐC Đồng Tranh nhưng chính quyền địa phương không thể giải quyết được. Vì vậy, đề nghị ngành chức năng xem xét điều chỉnh, mở rộng đối tượng được TĐC để vừa phát huy hiệu quả công trình, vừa ổn định cuộc sống cho người dân vùng ảnh hưởng của thiên tai.
Không những vậy, trong quá trình xây dựng các khu TĐC, một số đơn vị chưa chú ý đến điều kiện, phương thức sản xuất, dẫn đến tình trạng người dân “đóng cửa nhà mới, về ở nhà cũ” vì thu nhập và cuộc sống tại nơi ở mới bấp bênh. Đơn cử tại khu TĐC Gò Nổi, ở thôn Tây, xã Trà Sơn (Trà Bồng), mặc dù hạ tầng giao thông, công trình điện, nước sinh hoạt được đầu tư xây dựng bài bản, nhưng sau một thời gian về nơi ở mới, người dân lại gặp khó trong việc đi lại và sản xuất. Ông Hồ Văn Phéng, ở thôn Tây bảo, được Nhà nước hỗ trợ 45 triệu đồng để xây dựng nhà ở tại khu TĐC, gia đình tôi rất vui vì không phải lo núi lở. Tuy nhiên, rẫy ở xa nhà, mỗi lần đi làm mất 4 – 5 tiếng đồng hồ. Để tiện làm lúa, trồng keo, gia đình tôi sống nơi cũ nhiều hơn ở nhà mới. Đây cũng chính là nguyên nhân dẫn đến tình trạng 24/59 ngôi nhà được xây mới tại khu TĐC thường xuyên đóng cửa, dẫn đến hư hỏng, xuống cấp.
 |
| Khu tái định cư Hải Nam, thôn Thanh Thủy, xã Bình Hải (Bình Sơn) xây xong nhưng nhiều người dân không đồng ý vào ở. |
Một bất cập nữa trong xây dựng các khu TĐC là thời gian kéo dài, cơ sở hạ tầng rời rạc, chưa quan tâm đầy đủ đến nhu cầu và điều kiện của người dân, dẫn đến tình trạng “xây xong để đó”. Như khu TĐC Hải Nam, thôn Thanh Thủy, xã Bình Hải (Bình Sơn), hiện chỉ mới xây dựng nhà văn hóa và trường mầm non. Bởi vậy, đến thời điểm này, chưa có hộ dân nào đồng ý vào ở tại khu TĐC Hải Nam. Chủ tịch UBND xã Bình Hải Ngô Văn Thính cho biết, khu TĐC Hải Nam triển khai xây dựng từ năm 2014 nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thiện về hạ tầng, đơn vị chủ quản cũng chưa ban hành giá đất cụ thể để làm cơ sở tính thu tiền sử dụng đất tại khu TĐC. Trong khi đó, khu TĐC Vạn Tường đang được đầu tư xây dựng ở vị trí tốt hơn, hạ tầng hoàn thiện hơn, nên những hộ thuộc diện TĐC ở khu TĐC Hải Nam mong muốn được an cư tại khu TĐC Vạn Tường. Vì vậy, chính quyền địa phương kiến nghị Ban Quản lý KKT Dung Quất và các KCN tỉnh cần có giải pháp tháo gỡ vướng mắc, giải quyết khó khăn theo hướng tạo điều kiện thuận lợi cho người dân an cư.
Bài, ảnh: MỸ HOA
TIN, BÀI LIÊN QUAN:
