Vui mừng chào đón bà Florika Fink-Hooijer sang thăm và làm việc tại Việt Nam, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân đánh giá cao hỗ trợ của EU cho ngành tài nguyên và môi trường trong thời gian vừa qua, đồng thời mong muốn, EU và Việt Nam tiếp tục hợp tác chặt chẽ để giải quyết những vấn đề chung như phát triển kinh tế tuần hoàn, giảm phát thải, ứng phó biến đổi khí hậu, bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học.
Việt Nam nghiêm túc giảm phát thải, chuyển đổi xanh
Trao đổi về các nội dung cụ thể, Thứ trưởng cho biết, kinh tế tuần hoàn đã được nội luật hóa trong Luật Bảo vệ môi trường 2020. Đến tháng 6/2022, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Phát triển kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam với mục tiêu cụ thể giảm cường độ phát thải khí nhà kính trên GDP ít nhất 15% vào năm 2030 so với năm 2014, hướng tới mục tiêu phát thải ròng về “0” vào năm 2050.
Để đạt được mục tiêu này, Thứ trưởng đề nghị EU hỗ trợ Việt Nam tiếp cận tri thức, kỹ năng và nguồn lực phát triển kinh tế tuần hoàn thông qua các dự án thử nghiệm cụ thể về kinh tế tuần hoàn; các dự án về công nghệ, dịch vụ thân thiện với môi trường; rà soát, hoàn thiện khung chính sách, pháp lý nhằm tạo hành lang pháp lý đầy đủ cho phát triển kinh tế tuần hoàn; tăng cường đối thoại công -tư về phát triển kinh tế tuần hoàn.
Cùng với việc thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, Việt Nam cũng nghiêm túc thực hiện giảm phát thải thông qua chuyển đổi xanh các ngành, lĩnh vực, mà tiêu biểu là chuyển đổi năng lượng. Thứ trưởng cho hay, việc Chính phủ thông qua Quy hoạch điện VIII, với định hướng phát triển mạnh năng lượng tái tạo đã cho thấy rõ quyết tâm mạnh mẽ của Việt Nam hướng đến phát thải ròng bằng 0. Thủ tướng còn quyết liệt chỉ đạo Bộ TN&MT lập quy hoạch không gian biển quốc gia để tạo điều kiện cho phát triển các nguồn năng lượng sạch. Bộ TN&MT cũng sẽ ban hành tiêu chí xanh cho các ngành kinh tế; trên cơ sở đó, có các công cụ về tài chính xanh, tính dụng xanh… “Đây là động lực về chính sách để hỗ trợ cho các doanh nghiệp sản xuất xanh, tăng trưởng xanh” – Thứ trưởng nhấn mạnh.
Chia sẻ về nỗ lực của Việt Nam trong chống rác thải nhựa đại dương, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân khẳng định, thời gian qua, Việt Nam luôn đóng vai trò là một trong những quốc gia tiên phong cam kết và hành động quyết liệt nhằm giảm thiểu ô nhiễm rác thải nhựa đại dương và là một trong các quốc gia đi đầu trong việc ủng hộ ý tưởng và đề xuất việc xây dựng một Thoả thuận toàn cầu có tính ràng buộc pháp lý nhằm giải quyết vấn đề ô nhiễm chất thải nhựa nói chung.
Được biết, Thỏa thuận tương lai dự kiến sẽ là một công cụ quốc tế có tính chất ràng buộc pháp lý. Bộ TN&MT với vai trò là cơ quan chủ trì được Thủ tướng Chính phủ giao, phối hợp với các bộ, ngành liên quan đang rà soát các văn bản pháp luật hiện hành, tổ chức xây dựng phương án, kịch bản và quan điểm đàm phán trên cơ sở tuân thủ các nguyên tắc của Luật Điều ước quốc tế năm 2016, đảm bảo lợi ích của quốc gia và phù hợp với điều kiện phát triển của đất nước, trên cơ sở tham khảo các quan điểm của nhóm các nước có cùng điều kiện và trình độ phát triển, báo cáo Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
“Đối với nội dung này, Bộ TN&MT đề nghị EU quan tâm, hỗ trợ Việt Nam thiết lập cơ sở dữ liệu về nhựa, làm nền tảng nghiên cứu và phân tích các tác động, chính sách cần điều chỉnh khi tham gia trong quá trình tham gia đàm phán; hỗ trợ chia sẻ kinh nghiệm về xây dựng các cơ chế chính sách, chuyển giao công nghệ liên quan đế xử lý và tái chế rác thải nhựa nói chung và rác thải nhựa đại dương nói riêng”, Thứ trưởng nói.
Cam kết cùng quốc tế bảo tồn đa dạng sinh học
Trao đổi với bà Florika Fink-Hooijer về công tác bảo tồn đa dạng sinh học, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân cho biết, Việt Nam là một trong 12 trung tâm đa dạng sinh học, một trong 16 quốc gia sỡ hữu đa dạng sinh học cao nhất trên toàn cầu với các nguồn gen quý hiếm. Tuy nhiên giống như nhiều quốc gia trên thế giới, Việt Nam đang phải đối mặt với tình trạng suy thoái về đa dạng sinh học cùng với những thách thức to lớn khác như đại dịch Covid, ô nhiễm môi trường và nguồn nước, suy thoái đất đai, rác thải nhựa đại dương và những ảnh hưởng cực đoan của biến đổi khí hậu.
Trước những thách thức đó, tháng 01/2022, Chính phủ Việt Nam đã thông qua quyết định phê duyệt Chiến lược quốc gia về Đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn 2050, thể hiện sự quyết tâm rất lớn của Chính phủ Việt Nam trong công tác bảo tồn đa dạng sinh học và phục hồi các hệ sinh thái tự nhiên trên toàn lãnh thổ Việt Nam.
Về phương diện quốc tế, Việt Nam tham gia và trở thành thành viên chính thức của Công ước Đa dạng sinh học từ năm 1994. Đặc biệt, tại Hội nghị lần thứ 15 các bên tham gia Công ước Đa dạng sinh học tại Canada cuối năm 2022, với vai trò là Trưởng Đoàn công tác của Việt Nam tham dự Hội nghị, Thứ trưởng đã ủng hộ thông qua Khung đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh – Montreal.
“Hàng loạt các cam kết mà Việt Nam đã và đang tham gia một lần nữa thể hiện rõ trách nhiệm và sự quyết tâm của Chính phủ Việt Nam trong công tác bảo tồn đa dạng sinh học và phục hồi các giá trị tự nhiên. Xong tôi cho rằng, để đảo ngược tình trạng suy thoái đa dạng sinh học, ngoài cam kết của các nhà lãnh đạo, chúng ta cần có các sáng kiến, các giải pháp căn cơ cho những thách thức mà chúng ta đang phải đối mặt.” – Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân bày tỏ.
Với những thông tin được Thứ trưởng chia sẻ, bà Florika Fink-Hooijer đánh giá cao nỗ lực của Việt Nam trong bảo vệ môi trường, ứng phó BĐKH. Bà Florika Fink-Hooijer khẳng định: EU luôn sẵn sàng chia sẻ, đồng hành cùng Việt Nam chuyển đổi xanh. Theo đó, Việt Nam cần thúc đẩy các mô hình kinh doanh bền vững, nâng cao sinh kế người dân, đảm bảo an ninh lương thực và thực hiện các mục tiêu về phát triển bền vững./.
