Cục trưởng Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai, ông Phạm Đức Luận, Phó cục trưởng Vũ Xuân Thành và Trần Công Tuyên chủ trì Hội nghị.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, ông Phạm Đức Luận, Cục trưởng Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai cho biết: Lực lượng quản lý đê có vai trò rất quan trọng, là lực lượng trực tiếp triển khai xử lý sự cố đê ngay từ giờ đầu để hạn chế thiệt hại do lũ, bão gây ra; kiểm tra ngăn chặn xử lý vi phạm pháp luật về đê điều gây ảnh hưởng đến thoát lũ và an toàn đê điều.
Các năm trước đây, Hội nghị Tập huấn kỹ thuật hộ đê, phòng, chống thiên tai cho lực lượng quản lý đê chuyên trách được tổ chức tại khu vực Bắc Bộ hoặc Trung Bộ. Tuy nhiên, hiện nay khu vực Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) cũng có hệ thống đê bao, bờ bao rất lớn với trên 45.500km (26.400km chống lũ triệt để; 19.000km chống lũ thời vụ); trong đó có 3 tỉnh có đê cấp III gồm Long An, Đồng Tháp, An Giang; 2 tỉnh Cà Mau, Trà Vinh cũng đã được phân cấp đê.
Đồng thời, để tăng cường học tập, trao đổi kinh nghiệm về công tác quản lý đê điều, hộ đê, phòng chống thiên tai giữa các địa phương có đê và các địa phương khu vực ĐBSCL, Hội nghị năm 2023 được tổ chức tại thành phố Cần Thơ, trung tâm của ĐBSCL.
Năm 2022, thiên tai ở nước ta xảy ra bất thường, cực đoan, trái quy luật ngay từ những tháng đầu năm, với 21/22 loại hình thiên tai (trừ sóng thần) trong đó có 1.072 trận thiên tai đã được thống kê. Mưa lớn trái mùa, kéo dài đã gây sạt lở đất, lũ quét khu vực miền núi, ngập lụt đô thị, khu công nghiệp trong các tháng 4,5,6 ở phía Bắc; các hồ chứa Sơn La, Hoà Bình, Tuyên Quang đã phải vận hành xả khi chưa vào thời kỳ mùa lũ và duy trì trong thời gian khá dài, đây là điều hiếm thấy kể từ khi hệ thống liên hồ chứa sông Hồng đưa vào vận hành khai thác.
Tại miền Trung, mưa lớn trái mùa, mưa lớn sau 3 cơn bão liên tiếp đổ bộ đất liền, có nơi vượt lịch sử về cường suất, tổng lượng (Quỳnh Lưu 662mm; Con Cuông 650mm; Suối Đá, Đà Nẵng là 831mm, cường suất 642mm/7 giờ) gây ngập lụt diện rộng ở đồng bằng, lũ quét, sạt lở đất ở miền núi, đặc biệt ngập lụt tại thành phố Đà Nẵng có nơi tới 2 m; lũ quét nghiêm trọng tại huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An.
Liên tiếp 3 cơn bão cường độ khi đổ bộ tuy không lớn, nhưng gây mưa lớn, diện rộng làm thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản, trong đó bão số 4 (Noru) đạt cường độ mạnh nhất cấp 14-15, giật cấp 17, gần đạt cấp siêu bão trên biển Đông. Ngoài ra, tại khu vực biển Tây triều cường, kết hợp gió mạnh gây sóng lớn tràn và sạt lở đê biển Tây, tỉnh Cà Mau; trên địa bàn huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum xảy ra liên tiếp 247 trận động đất,…
Riêng đối với hệ thống đê điều, năm 2022, mặc dù không xảy ra lũ lớn trên hệ thống sông có đê, trên hệ thống đê điều vẫn xảy ra 91 sự cố về đê điều. Năm 2023 cũng đã xảy ra một số sự cố như nứt đê hữu Thương Bắc Giang và mới đây đêm 21/6, sáng 22/6 đã xảy ra sạt lở 100m đê biển 6, tỉnh Thái Bình phải xử lý khẩn cấp.
Từ đầu năm đến nay, nước ta đã chịu ảnh hưởng của 1 trận áp thấp nhiệt đới, 20 trận mưa lớn, ngập úng, lũ quét, sạt lở đất; 139 trận dông lốc, sét, mưa đá; 2 đợt rét đậm, rét hại; 131 trận động đất và 200 vụ sạt lở, triều cường, trong đó nắng nóng lịch sử tại Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ vượt lịch sử (nhiệt độ đo được tại Tương Dương (Nghệ An) ngày 7/5 đạt 44,2 độ C cao nhất ghi nhận trên toàn lãnh thổ Việt Nam.
Thiên tai trên thế giới và khu vực năm 2022 và đầu năm 2023 cũng diễn ra rất phức tạp, nhiều trận thiên tai diễn ra với quy mô lớn, phạm vi ảnh hưởng rộng, vượt mức lịch sử gây thiệt hại rất lớn về người và tài sản trong đó nhiều nước có nền kinh tế phát triển, cơ sở hạ tầng chống chịu tốt hơn.
Điển hình như nắng nóng, hạn hán kéo dài, nghiêm trọng nhất trong vòng 500 năm tại châu Âu; bão tuyết mạnh nhất trong vòng 100 năm và siêu bão Ian đổ bộ vào Mỹ; lũ lụt lịch sử tại Pakistan; 2 trận động đất với độ lớn 7,8 và 7,5 độ Richter ngày 6/2/2023 tại Thổ Nhĩ Kỳ.
Tại Hội nghị, các đại biểu đã đưa ra nhận định về diễn biến bão, lũ thiên tai những tháng cuối năm 2023, giới thiệu một số văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành; trao đổi các bài học, kinh nghiệm hay trong công tác quản lý đê, lập quy hoạch, cũng như công tác phát hiện ngăn chặn, xử lý vi phạm pháp luật về đê điều, xử lý sự cố đê trong thời gian vừa qua.
Vì vậy, Cục trưởng Phạm Đức Luận đề nghị các đại biểu tập trung thời gian, lắng nghe và thảo luận để sau hội nghị này mỗi người đều được trau dồi, bổ sung thêm kinh nghiệm, để thực hiện tốt nhiệm vụ của mình, nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu giữ đê an toàn, bảo vệ tính mạng và tài sản của nhà nước và nhân dân góp phần bảo vệ thành quả kinh tế, xã hội đã đạt được.
