Trong thời gian công tác tại Bộ Ngoại giao và Bộ Thương mại, ông Vũ Khoan được những người trong ngành đánh giá là nhà ngoại giao xuất sắc, bản lĩnh và là nhà nghiên cứu, lý luận sâu sắc.
Sự nghiệp ngoại giao của nguyên Phó thủ tướng Vũ Khoan là bề dày với các cuộc thương thuyết đàm phán, khởi sự là hòa đàm Paris trong thời gian chiến tranh, sau đó vấn đề người di tản, việc Việt Nam gia nhập ASEAN và khu mậu dịch tự do của khối này, kế đến là Hiệp định Thương mại Việt – Mỹ và một chặng đường dài với cuộc thương thuyết gia nhập WTO.
Học tập suốt đời
Nguyên Giám đốc Học viện Ngoại giao Vũ Dương Huân chia sẻ, dù không trực tiếp làm việc nhưng vì cùng làm công tác ngoại giao, tham gia nhiều hoạt động nên ông hiểu và rất ấn tượng về nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan.
Theo ông Vũ Dương Huân, nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan là nhà ngoại giao chuyên nghiệp trải qua nhiều chức vụ khác nhau; từng học tập và làm việc ở Liên Xô; phiên dịch cho Bác Hồ, Tổng Bí thư Lê Duẩn, Thủ tướng Phạm Văn Đồng; là cán bộ kỳ cựu của ngành Ngoại giao Việt Nam.
Ông Huân chia sẻ, nguyên Phó Thủ tướng là người có tư duy đổi mới, sáng tạo và hội nhập. Qua các nhiệm kỳ của Thủ tướng Võ Văn Kiệt và Phan Văn Khải, nguyên Phó Thủ tướng cùng Chính phủ đã có công giúp Việt Nam chấm dứt thế bao vây cấm vận, mở ra chính sách đối ngoại mới.
“Trong thời gian ông Vũ Khoan làm Thứ trưởng Bộ Ngoại giao đã có đóng góp quan trọng đưa đất nước mở cửa và hội nhập với quốc tế. Đến thời kỳ Thủ tướng Võ Văn Kiệt, ông Vũ Khoan đã giúp hoạch định chính sách với lộ trình mở cửa rất hay. Lộ trình đó bắt đầu từ Đông Nam Á rồi đến Mỹ, sau đó mở rộng sang châu Âu…”, ông Vũ Dương Huân nói.
Theo nguyên Giám đốc Học viện Ngoại giao, trên cương vị Bộ trưởng Bộ Thương mại từ năm 2000, ông Vũ Khoan đã có công lớn góp phần vào việc ký kết Hiệp định Thương mại Việt – Mỹ (2001) và thúc đẩy Việt Nam gia nhập WTO.
Ông Vũ Dương Huân chia sẻ rất ấn tượng về nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan, đó là “người có tư duy, trí tuệ, luôn luôn đọc sách, chịu khó học hỏi” và có nhiều trăn trở làm sao thúc đẩy ngoại giao Việt Nam phát triển mạnh mẽ.
Nguyên Phó Thủ tướng là tấm gương lớn cho cán Bộ Ngoại giao qua các thời kỳ, đặc biệt với những nhà ngoại giao trẻ bởi “những tư tưởng đổi mới, năng động, sáng tạo, luôn luôn học tập”. Ông còn được biết đến với nhiều công trình nghiên cứu ngoại giao.
“Ông làm việc đến tận lúc mất. Trước khi mất ông vẫn tham gia các hội nghị, hội thảo khoa học nghiên cứu của Bộ Ngoại giao. Đây là con người học tập suốt đời”, ông Huân nói.
“Tôi học được nhiều điều từ nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan”
Ông Nguyễn Vinh Quang, nguyên Vụ trưởng Vụ Trung Quốc-Đông Bắc Á (Ban Đối ngoại Trung ương Đảng) chia sẻ kỷ niệm về nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan trên cương vị Bí thư Trung ương Đảng (từ năm 2001).
“Đây là thời kỳ tôi được làm việc nhiều với nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan, tháp tùng trong nhiều hoạt động quan trọng và xử lý một số vấn đề quan hệ Việt Nam với các nước”, ông Nguyễn Vinh Quang nói.
Trong lần dự Hội nghị các chính đảng châu Á, khi đó Phó Thủ tướng Vũ Khoan là trưởng đoàn, ông đã thể hiện sự nhạy cảm và có nhiều thận trọng trong phát biểu. “Đây là điều tôi học được nhiều từ nguyên Phó Thủ tướng”, ông Quang nói.
Ông Nguyễn Vinh Quang kể thời điểm năm 2014, khi được giao làm đạo diễn bộ phim kỷ niệm 65 năm thành lập Ban Đối ngoại Trung ương Đảng, ông đã trực tiếp đến nhà nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan tham vấn ý kiến.
“Nguyên Phó Thủ tướng nói rất chi tiết, cả chuyện chung lẫn chuyện riêng. Mặc dù cùng làm trong lĩnh vực ngoại giao và là lãnh đạo nhưng ông như một người thầy của tôi. Ngay cả những cuốn sách do ông viết hay trong những cuộc ông nói chuyện với cán bộ ngoại giao, tôi đều học được nhiều điều”, ông Nguyễn Vinh Quang xúc động nói.
Khi tuổi đã ngoài 80 nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan vẫn đều đặn góp sức ở các cuộc hội nghị, hội thảo, tọa đàm với những chia sẻ, phát biểu quý báu.
“Mỗi lần dự hội nghị, tọa đàm mà biết có bác Vũ Khoan là những người làm đối ngoại như chúng tôi trân quý lắm. Trong các phát biểu, chúng tôi nhớ từng lời, từng chữ. Mấy năm gần đây do sức khỏe hạn chế nên nguyên Phó Thủ tướng chỉ tham dự được theo hình thức trực tuyến”, ông Nguyễn Vinh Quang chia sẻ.
