Không còn cỏ dại um tùm, không còn rác thải, phế thải chất lên mái đê như trước, tuyến đê hữu Hồng đi qua địa bàn các xã Xuân Châu, Xuân Hồng (Xuân Trường) đang khoác trên mình “tấm áo mới”. Những khóm hoa, khóm cây trang trí kết hợp thảm cỏ xanh được sắp đặt đẹp mắt. Tuyến đê kiểu mẫu này chính là kết quả từ sự đồng lòng, chung sức của chính quyền và người dân nơi đây, đang có kế hoạch sẽ được “nối dài” trên khắp địa bàn huyện Xuân Trường… Qua đó, góp phần nâng cao năng lực phòng chống thiên tai của công trình, tăng cường ý thức của người dân trong việc bảo vệ đê điều, thay đổi diện mạo nông thôn.
 |
| Bà con xã Xuân Hồng trồng cây hoa chiều tím trên mái đê. |
Tuyến đê kiểu mẫu đoạn chạy qua xã Xuân Châu những ngày tháng 5 rực rỡ hơn bởi trên nền xanh mướt của thảm cỏ lạc phủ kín mái đê được tô điểm những khóm cây hoa loa kèn, cây hoa hồng, cây chiều tím, cây sò huyết… được trồng ngay ngắn thành từng ô, từng hàng đang trổ hoa, tạo nên bức tranh sinh động. Hưởng ứng phong trào thi đua xây dựng “tuyến đê kiểu mẫu” của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN và PTNT) phát động và chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) nâng cao. Từ khi tuyến đê kiểu mẫu được hình thành, người dân sinh sống quanh khu vực rất phấn khởi bởi cảnh quan môi trường phong quang, sạch đẹp, đã thay đổi tư duy, lối sống, nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường chung. Không còn tình trạng vứt rác, đổ phế thải bừa bãi trên mái đê. Không còn hành vi lấn chiếm mà thay vào đó người dân tự giác giải tỏa hành lang bảo vệ an toàn đê.
Hình thành “tuyến đê kiểu mẫu” đã khó, duy trì lại còn khó hơn, song từ hiệu quả mang lại phong trào xây dựng tuyến đê kiểu mẫu ở Xuân Hồng ngày càng được nhân rộng. Từ 200m ban đầu, đến nay xã Xuân Hồng đã “nối dài” tuyến đê kiểu mẫu lên 1.540m. Bà Phạm Thị Yến, xóm 4, xã Xuân Châu cho biết: “Trước đây, tuyến đê chạy qua gia đình tôi cây dại, cỏ hoang mọc um tùm; người dân xả rác bừa bãi trên mái đê, gây mất cảnh quan, ô nhiễm môi trường. Từ khi xây dựng tuyến đê kiểu mẫu, mái đê đẹp, sạch sẽ hơn nhiều. Mùa này, hoa loa kèn đua nhau nở, đỏ rực mái đê. Ai đi qua cũng tấm tắc khen. Các hộ gia đình ven đê quanh đó thấy vậy cũng bảo nhau làm cỏ, cải tạo, chỉnh trang lại mái đê rồi tự bỏ tiền ra mua cây hoa về trồng. Nhiều hộ còn chủ động góp tiền lắp đặt hệ thống chiếu sáng dọc đê, tạo cảnh quan sáng – xanh – sạch – đẹp. Rảnh thời gian là chúng tôi chăm sóc cây hoa…”.
 |
| Những khóm hoa loa kèn trên tuyến đê xã Xuân Châu nở rực rỡ. |
Không chỉ tại Xuân Châu, phong trào xây dựng “tuyến đê kiểu mẫu” còn lan tỏa sang địa phương khác. Dưới thời tiết nắng nóng, oi bức của những ngày đầu hạ song từ nhiều ngày nay, người dân sinh sống ở ven đê xã Xuân Hồng cùng nhau vệ sinh mái đê, trồng hoa. Lãnh đạo xã Xuân Hồng cho biết, xã đã tổ chức tuyên truyền, vận động các hộ dân sống ven các tuyến đê đã được đầu tư chỉnh trang mặt đê, mái đê theo tiêu chí đê kiểu mẫu, tập trung làm đất, trồng cỏ, trồng hoa trên mái đê. Hiện xã đã xây dựng được 294m đê kiểu mẫu, trồng cỏ lạc và cây sò huyết trang trí mái đê. Dự kiến thời gian tới, đoạn đê dài gần 1km chạy qua xóm 17 sẽ không còn cỏ dại, rác thải vứt bừa bãi ở ven đê; mà thay vào đó là hàng cây có lá xanh thẫm, hoa tím nhạt. Ngoài ra, 1.580m đê tả Ninh đoạn qua xã cũng được lên kế hoạch để xây dựng “tuyến đê kiểu mẫu”…
Để xây dựng hiệu quả “tuyến đê kiểu mẫu”, UBND huyện Xuân Trường đã giao các cơ quan chuyên môn, Hạt quản lý đê và các địa phương có đoạn đê được lựa chọn tăng cường tuyên truyền về Luật Đê điều, Luật Phòng chống thiên tai; xây dựng quy chế phối hợp kiểm tra, phát hiện kịp thời vi phạm về đê điều, lập biên bản, tham mưu cơ quan chức năng xử lý ngay, không để vi phạm kéo dài, diễn biến phức tạp. Phòng NN và PTNT phối hợp với Hạt quản lý đê thường xuyên kiểm tra việc cải tạo, nâng cấp theo quy chuẩn “tuyến đê kiểu mẫu” như: phát quang, chỉnh trang mái đê, xây tường đỉnh, tường chân, tường dọc mái đê và bậc lên xuống bằng gạch… Vận động người dân sống ven đê trồng cây hoa đảm bảo độ che phủ, bảo vệ chống xói mòn cho mái đê, tạo cảnh quan môi trường xanh – sạch – đẹp lâu dài, bền vững, đáp ứng tiêu chí “tuyến đê kiểu mẫu”. Đến nay, toàn huyện đã xây dựng được gần 2km đê kiểu mẫu, mặt đê và đường gom dân sinh được vệ sinh sạch sẽ; mái đê được phân thành các ô nhỏ với diện tích 5m2/ô trồng xen kẽ các loại hoa, ở giữa các ô có đường ống thoát nước. Mái đê phía trong được xây kè chân cao khoảng 0,5m chống sạt lở. Đánh giá về hiệu quả của tuyến đê kiểu mẫu, đồng chí Trần Thế Truyền, Hạt trưởng Hạt quản lý đê điều huyện Xuân Trường cho biết: “Việc xây dựng tuyến đê kiểu mẫu đã góp phần giảm thiểu tình trạng vi phạm pháp luật về đê điều; nâng cao ý thức, trách nhiệm cho người dân trong việc bảo vệ đê điều. Đồng thời nâng cao trình độ, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, tạo điều kiện tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị, cơ sở pháp lý cho lực lượng quản lý đê nâng cao hiệu quả làm việc. Ngoài ra, các tuyến đê kiểu mẫu còn tạo môi trường sáng – xanh – sạch – đẹp, góp phần đẩy nhanh tiến độ thực hiện tiêu chí môi trường trong Chương trình xây dựng NTM và góp phần phát triển kinh tế – xã hội địa phương…”.
 |
| Tuyến đê kiểu mẫu xã Xuân Hồng được trải thảm cỏ lạc xanh rì mát mắt. |
Hiện nay, trên địa bàn huyện Xuân Trường có 19,2km đê hữu sông Hồng; 12,48km đê tả sông Ninh Cơ và 3,6km đê sông Sò. Toàn bộ hệ thống đê điều đã cơ bản được bê tông hóa mặt đê, tạo thuận tiện cho các phương tiện khi tham gia giao thông; đảm bảo an toàn chống lũ, mái kè chắc chắn; các điểm xung yếu, cống, kè được tu sửa, nâng cấp. Lực lượng quản lý đê chuyên trách, quản lý đê nhân dân thường xuyên tuần tra, phát hiện vi phạm, kịp thời lập biên bản và tham mưu cho chính quyền địa phương xử lý ngay không để vi phạm kéo dài gây hậu quả phức tạp. “Thời gian tới, huyện Xuân Trường tiếp tục duy trì và nhân rộng phong trào xây dựng tuyến đê kiểu mẫu nhằm tăng cường hơn nữa công tác quản lý, bảo vệ đê điều, nâng cao ý thức trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân, giảm thiểu tình trạng vi phạm pháp luật về đê điều, góp phần bảo vệ vững chắc các tuyến đê, kết hợp cải tạo cảnh quan trên địa bàn, phục vụ công tác phòng chống thiên tai và phát triển kinh tế – xã hội” – đồng chí Trần Thế Truyền cho biết thêm.
Những tuyến đê kiểu mẫu được xây dựng ở Xuân Trường không chỉ bảo đảm an toàn chống lũ mà còn là những công trình văn hóa xanh – sạch – đẹp, góp phần xây dựng NTM và tạo thêm sự gần gũi, gắn bó của người dân với con đê quê hương./.
Bài và ảnh: Ngọc Ánh
