Đây là tổng kết được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đưa ra tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về sơ kết 1 năm hoạt động của Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cấp tỉnh, ngày 19/6.
Các cơ quan chức năng qua kiểm tra, thanh tra đã phát hiện, chuyển cho cơ quan điều tra hơn 280 vụ việc có dấu hiệu tội phạm, tăng gần gấp 3 lần so với 1 năm trước khi thành lập Ban chỉ đạo cấp tỉnh – Ảnh: VGP/LS |
Đưa 600 vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực vào diện theo dõi, chỉ đạo để tập trung chỉ đạo xử lý
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tập trung trả lời các câu hỏi: Vì sao chúng ta phải tổ chức hội nghị lần này? Thứ hai là nhìn lại một năm hoạt động của Ban chỉ đạo cấp tỉnh, kết quả nổi bật đạt được là gì; còn những hạn chế, khó khăn gì; đâu là nguyên nhân và những kinh nghiệm được rút ra?
Cùng với đó là yêu cầu đặt ra trong thời gian tới đối với Ban chỉ đạo cấp tỉnh và công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Theo Tổng Bí thư, vừa qua có dư luận băn khoăn vì sao chúng ta chống tham nhũng, tiêu cực quyết liệt, xử lý nghiêm nhiều cán bộ, đảng viên vi phạm như thế nhưng vẫn xảy ra một số vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng, phức tạp, liên quan đến nhiều cán bộ ở cả Trung ương và địa phương?
Dư luận cũng bức xúc, lo lắng trước tình trạng một bộ phận cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, làm việc cầm chừng, đùn đẩy, né tránh, sợ sai không dám làm?…
Thêm vào đó, một số người có chức, có quyền giữ tác phong quan cách, gia trưởng, phụ trách địa phương nào, đơn vị nào thì như một “ông vua con” ở đấy.
“Đó cũng là mục đích, yêu cầu và cũng là lý do thứ ba, vì sao lại tổ chức hội nghị này”, Tổng Bí thư nêu.
Nhìn lại hoạt động của Ban Chỉ đạo cấp tỉnh về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực sau một năm thành lập, Tổng Bí thư nêu rõ Ban chỉ đạo cấp tỉnh đã khẩn trương, tích cực triển khai thực hiện ngay nhiệm vụ được giao, nhất là đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, điều tra, xử lý các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực.
Chỉ trong một năm, sau khi được thành lập, các Ban chỉ đạo cấp tỉnh đã rà soát, đưa 600 vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực vào diện theo dõi, chỉ đạo để tập trung chỉ đạo xử lý.
Qua nghe báo cáo và các ý kiến phát biểu của đại biểu, Tổng Bí thư nêu rõ: Sau 1 năm thành lập, Ban chỉ đạo cấp tỉnh đã triển khai tương đối toàn diện các mặt công tác theo chức năng, nhiệm vụ được giao và đạt được những kết quả bước đầu rất quan trọng, góp phần tạo chuyển biến ngày càng rõ nét hơn trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở địa phương, cơ sở.
Công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thực hiện đúng tinh thần ‘Tiền hô hậu ủng, trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt’
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã tóm tắt và khái quát lại một số kết quả nổi bật sau 1 năm hoạt động của Ban chỉ đạo cấp tỉnh.
Một là, khẩn trương thành lập Ban chỉ đạo, sắp xếp tổ chức bộ máy, xây dựng quy chế làm việc, phân công nhiệm vụ cho các thành viên, xây dựng chương trình, kế hoạch công tác, sớm đi vào hoạt động nền nếp, bài bản và hiệu quả. Chỉ trong một thời gian ngắn, trong vòng 2 tháng, tất cả 63/63 địa phương đã thành lập Ban chỉ đạo cấp tỉnh, với thành phần nhân sự tham gia Ban chỉ đạo cơ bản bảo đảm tiêu chuẩn, cơ cấu, theo đúng quy định của Trung ương. Điều này cho thấy, các đồng chí đã triển khai, thực hiện rất nghiêm túc chủ trương của Trung ương, thể hiện sự đồng lòng, quyết tâm cao trong việc đẩy mạnh công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở địa phương, cơ sở.
Nhiều Ban chỉ đạo cấp tỉnh đã vận dụng sáng tạo các kinh nghiệm của Ban chỉ đạo Trung ương, khẩn trương xây dựng Quy chế làm việc, phân công nhiệm vụ các thành viên Ban chỉ đạo, hoàn thiện các quy trình, quy định nội bộ, hoạt động rất nền nếp, bài bản, tạo sự chuyển biến mới trong nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu và tập thể Thường trực Ban chỉ đạo; bản thân các đồng chí ngồi vào đây đã phải rất gương mẫu, quyết liệt, mạnh mẽ trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở địa phương, cơ sở, tạo chuyển biến rất tốt, được nhân dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao. Đây là kết quả tích cực bước đầu, thể hiện đúng tinh thần “Tiền hô hậu ủng, trên dưới đồng lòng, dọc ngang thông suốt”.
Hai là, các Ban chỉ đạo cấp tỉnh đã khẩn trương, tích cực triển khai thực hiện ngay nhiệm vụ được giao, nhất là đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, điều tra, xử lý các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực; tạo chuyển biến mới trong công tác phát hiện và xử lý tham nhũng, tiêu cực ở địa phương, cơ sở; bước đầu khắc phục được hạn chế mà lâu nay ta vẫn nói là “trên nóng, dưới lạnh”. Các đồng chí đã tập trung chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra các lĩnh vực dễ tham nhũng, tiêu cực hoặc có nhiều dư luận, đơn, thư phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo về tham nhũng, tiêu cực; kiểm tra, xử lý nghiêm đối với các tổ chức đảng và đảng viên có dấu hiệu vi phạm liên quan đến các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng, phức tạp theo yêu cầu của Ban chỉ đạo Trung ương. Các Ban chỉ đạo cấp tỉnh đã trực tiếp tiến hành gần 150 cuộc kiểm tra, giám sát về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; qua kiểm tra, giám sát đã phát hiện nhiều sai phạm; kiến nghị xử lý nhiều tổ chức đảng, đảng viên vi phạm. Một số Ban chỉ đạo tiến hành được nhiều cuộc kiểm tra, giám sát, như: Lâm Đồng, Hải Phòng, Nghệ An, Cần Thơ, Lạng Sơn…
Chỉ trong một năm, sau khi được thành lập, các Ban chỉ đạo cấp tỉnh đã rà soát, đưa 600 vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực vào diện theo dõi, chỉ đạo để tập trung chỉ đạo xử lý. Nhiều địa phương đã phát hiện, khởi tố, điều tra, xử lý nhiều vụ án lớn, nhiều cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ tỉnh uỷ, thành uỷ quản lý, trong đó có cả nguyên Bí thư, nguyên Chủ tịch, Phó chủ tịch UBND tỉnh, Ủỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Giám đốc Sở, Bí thư và Chủ tịch UBND cấp huyện, như: Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Phú Yên, Khánh Hoà, Thanh Hoá, Lào Cai, Hoà Bình, Quảng Ninh, Hà Nam, Đà Nẵng, Bà Rịa – Vũng Tàu, Đồng Nai, An Giang,…
Có thể thấy, kết quả phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực ở địa phương đã có sự chuyển biến rõ nét từ sau khi các Ban chỉ đạo cấp tỉnh được thành lập và đi vào hoạt động; số vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực được phát hiện, khởi tố mới tăng cao (Tính từ khi thành lập đến nay, các địa phương trong cả nước đã khởi tố 530 vụ án, 1.858 bị can về tội tham nhũng, tăng gấp 1,5 lần về số vụ án và tăng hơn 800 bị can so với năm 2021); số vụ, việc có tính chất nghiêm trọng, phức tạp và số cán bộ giữ cương vị lãnh đạo, quản lý, cả đương chức và đã nghỉ hưu vi phạm bị phát hiện, xử lý cũng nhiều hơn, không còn tình trạng “nhẹ trên, nặng dưới”, “hạ cánh an toàn” như trước đây; góp phần quan trọng từng bước khắc phục tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”, giờ đây “trên nóng” dưới cũng ngày càng nóng lên. Đây cũng là câu trả lời thuyết phục nhất đối với những băn khoăn, lo lắng của một số cán bộ, đảng viên và nhân dân về hiệu quả hoạt động của Ban chỉ đạo cấp tỉnh.
Ba là, cùng với việc tập trung chỉ đạo đẩy mạnh công tác phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực, các Ban chỉ đạo cấp tỉnh cũng đã quan tâm chỉ đạo công tác tuyên truyền, giáo dục; phát huy vai trò của cơ quan dân cử, Mặt trận Tổ quốc, báo chí và nhân dân trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Nhiều Ban chỉ đạo cấp tỉnh đã quan tâm chỉ đạo thông tin kịp thời về kết quả kiểm tra, giám sát, thanh tra, điều tra, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng, tiêu cực; chỉ đạo HĐND các cấp, MTTQ và các tổ chức thành viên tăng cường giám sát các lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực, tham nhũng, gây nhiều bức xúc trong nhân dân; giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất, đạo đức của cán bộ, đảng viên; yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xử lý các thông tin do báo chí nêu về tham nhũng, tiêu cực; tích cực tham gia giám sát, phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh.
Bốn là, đã quan tâm chỉ đạo tăng cường sự phối hợp, nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị chức năng trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Nhất là chỉ đạo các cấp uỷ, tổ chức đảng, cơ quan chức năng tăng cường phối hợp, thực hiện đồng bộ, hiệu quả cơ chế phát hiện, xử lý sai phạm trong quá trình kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án của Thường trực Ban chỉ đạo Trung ương. Từ khi thành lập Ban chỉ đạo cấp tỉnh đến nay, các cơ quan chức năng qua kiểm tra, thanh tra đã phát hiện, chuyển cho cơ quan điều tra hơn 280 vụ việc có dấu hiệu tội phạm, tăng gần gấp 3 lần so với 1 năm trước khi thành lập Ban chỉ đạo cấp tỉnh.
Chỉ đạo xây dựng, ban hành nhiều quy chế phối hợp giữa các cơ quan chức năng của địa phương trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần nâng cao hiệu quả công tác phát hiện, xử lý tham nhũng, bảo đảm sự nghiêm minh, đồng bộ, kịp thời giữa kỷ luật của Đảng với kỷ luật hành chính, đoàn thể và xử lý hình sự đối với cán bộ, đảng viên vi phạm. Dưới sự chỉ đạo của Ban chỉ đạo, các cơ quan chức năng cũng đã phối hợp ngày càng chặt chẽ, nhịp nhàng, hiệu quả hơn, không để xảy ra tình trạng mà trước đây ta vẫn hay nói là “quyền anh, quyền tôi”, “cua cậy càng, cá cậy vây”, không anh nào chịu anh nào; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thực sự đã trở thành một phong trào, một xu thế không làm không được, được dư luận, nhân dân rất hoan nghênh, đồng tình, ủng hộ, vì đã có nhân tố mới là Ban chỉ đạo cấp tỉnh trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở địa phương, cơ sở.
Năm là, mặc dù mới đi vào hoạt động, nhưng Ban chỉ đạo cấp tỉnh đã phát huy được vai trò, trách nhiệm của Thường trực Ban chỉ đạo và thành viên Ban chỉ đạo, tạo ra sức mạnh tổng hợp, không ai có thể đứng ngoài cuộc được. Ban Nội chính tỉnh uỷ, thành uỷ đã phát huy tốt vai trò là Cơ quan Thường trực của Ban chỉ đạo, chủ động, sâu sát và có nhiều đổi mới trong thực hiện nhiệm vụ, nhất là công tác tham mưu, giúp Ban chỉ đạo xây dựng và tổ chức thực hiện quy chế làm việc, chương trình, kế hoạch công tác; phối hợp tham mưu đưa nhiều vụ án, vụ việc vào diện Ban chỉ đạo cấp tỉnh theo dõi, chỉ đạo, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Ban chỉ đạo cấp tỉnh.
5 bài học kinh nghiệm sau 1 năm hoạt động của Ban chỉ đạo cấp tỉnh
Theo Tổng Bí thư, những kết quả bước đầu đạt được sau một năm thành lập là cơ sở thực tiễn, khẳng định chủ trương thành lập Ban Chỉ đạo cấp tỉnh về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là đúng đắn, cần thiết, kịp thời, được dư luận, cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao. Vậy nguyên nhân và kinh nghiệm rút ra là gì để chúng ta tiếp tục nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động của Ban chỉ đạo cấp tỉnh trong thời gian tới?
Tổng Bí thư cũng chỉ ra một số nguyên nhân và kinh nghiệm sau đây: Một, trước hết là sự kế thừa, tiếp nối kinh nghiệm sau 10 năm hoạt động của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Ban chỉ đạo cấp tỉnh phải có quy chế làm việc, chương trình, kế hoạch sát hợp; lề lối, cách thức làm việc khoa học, chặt chẽ, bài bản, nền nếp; phân công nhiệm vụ cụ thể, rõ ràng; thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ và như tôi vẫn thường nói là “đúng vai, thuộc bài”. Tập thể Ban chỉ đạo phải là một tập thể mạnh, đoàn kết, thống nhất cao; từng thành viên Ban chỉ đạo, nhất là đồng chí Trưởng Ban chỉ đạo, phải thực sự gương mẫu, liêm chính, có bản lĩnh, quyết tâm cao, nói đi đôi với làm và đã làm là phải có hiệu quả.
Hai là, phải bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ đạo thống nhất, chặt chẽ, quyết liệt của Ban chỉ đạo cấp tỉnh; phát hiện và chỉ đạo xử lý kịp thời, dứt điểm những khâu yếu, việc khó, có nhiều vướng mắc; chọn lĩnh vực trọng tâm, nhiệm vụ trọng yếu để tập trung chỉ đạo, tạo bước đột phá; thường xuyên kiểm tra, đôn đốc; kịp thời điều chuyển, thay thế cán bộ nào không hoàn thành nhiệm vụ và bố trí cán bộ phù hợp.
Ba là, phải thực sự đoàn kết, phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng giữa các cơ quan chức năng trong việc thực hiện các nhiệm vụ theo chương trình, kế hoạch, chỉ đạo của Ban chỉ đạo; kịp thời chấn chỉnh những khâu, mắt xích yếu; khi có quan điểm khác nhau thì phải cùng nhau trao đổi và khi đã thống nhất thì quyết tâm thực hiện; dù ý kiến cá nhân khác nhau, nhưng tập thể đã bàn, đã thống nhất, quyết định, là phải làm; đồng lòng làm, làm quyết liệt.
Bốn là, phải có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, nhất là phát huy đầy đủ vai trò, trách nhiệm của các cơ quan và đại biểu dân cử, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị – xã hội; cơ quan truyền thông và báo chí; doanh nghiệp, doanh nhân; sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Phải dựa vào dân, lắng nghe dân, phải tập trung giải quyết những phản ánh, kiến nghị, những khiếu nại, tố cáo, bức xúc của nhân dân về tham nhũng, tiêu cực.
Năm là, phát huy vai trò và trách nhiệm Cơ quan Thường trực của Ban chỉ đạo cấp tỉnh trong tham mưu triển khai, phục vụ hoạt động của Ban chỉ đạo. Thực tế cho thấy, Ban chỉ đạo cấp tỉnh có cơ cấu thành phần, cơ chế lãnh đạo, chỉ đạo, hoạt động như nhau, nhưng có địa phương làm tốt, có địa phương làm chưa tốt, một trong những yếu tố quan trọng là hiệu quả hoạt động của Cơ quan Thường trực. Do vậy, Ban Nội chính tỉnh uỷ, thành uỷ phải chủ động, sáng tạo, bản lĩnh, quyết liệt, dám đương đầu, mạnh dạn tham mưu, đổi mới phương thức, cách làm, tăng cường phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng; vừa tham mưu thực hiện các công việc cụ thể, thường xuyên, hằng ngày của Ban chỉ đạo, Thường trực Ban chỉ đạo, đồng thời vừa chú trọng nghiên cứu, tham mưu những vấn đề lớn, dài hạn để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở địa phương.
Theo LÊ SƠN/Chinhphu.vn