Miễn 2.500 tỉ đồng tiền phạt chậm nộp thuế
Dự thảo nghị quyết là miễn tiền chậm nộp phát sinh trong năm 2022 và năm 2023 của các khoản nợ tiền thuế, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với doanh nghiệp (DN), tổ chức (bao gồm cả đơn vị phụ thuộc, địa điểm kinh doanh) phát sinh lỗ trong kỳ tính thuế năm 2022.
Việc miễn tiền chậm nộp thuế sẽ góp phần hỗ trợ doanh nghiệp đang gặp khó khăn hiện nay
Theo Bộ Tài chính, quy định của luật Quản lý thuế hiện hành là người nộp thuế bị tính tiền chậm nộp theo mức 0,03%/ngày trên tổng số tiền thuế nợ, làm tăng thêm gánh nặng về tài chính. Nhiều DN dù gặp nhiều khó khăn nhưng đã cố gắng nộp đủ số tiền nợ gốc của các khoản tiền thuế, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.
Trước đó, vào tháng 10.2021, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 406/NQ-UBTVQH15 về một số giải pháp hỗ trợ DN, người dân chịu tác động của dịch Covid-19. Trong đó có miễn tiền chậm nộp phát sinh trong năm 2020 và năm 2021 của các khoản nợ tiền thuế, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với DN, tổ chức (bao gồm cả đơn vị phụ thuộc, địa điểm kinh doanh) phát sinh lỗ trong năm 2020. Thực hiện giải pháp này, đến hết năm 2022, cơ quan thuế đã miễn 2.116 tỉ đồng tiền chậm nộp phát sinh trong năm 2020 và 2021 của các DN bị lỗ trong năm 2020.
Đề xuất miễn tiền chậm nộp thuế cho doanh nghiệp thua lỗ năm 2022
Giải pháp nêu trên đã thực sự hỗ trợ đúng người, đúng thời điểm (người nộp thuế gặp khó khăn về tài chính do sản xuất kinh doanh thua lỗ), giúp người nộp thuế vượt qua khó khăn, tập trung nguồn lực để tiếp tục duy trì, phục hồi hoạt động sản xuất kinh doanh sau đại dịch. Do vậy, Chính phủ đề xuất giải pháp tương tự như đã thực hiện năm 2020 và 2021.
Về dự kiến tác động tới ngân sách, việc thực hiện đề xuất này có thể làm giảm thu ngân sách nhà nước khoảng 2.500 tỉ đồng. Bộ Tài chính nhấn mạnh: đây là số tiền chậm nộp của các DN bị thua lỗ, không có khả năng nộp ngân sách đúng hạn nên ảnh hưởng không lớn đến giảm thu ngân sách, nhưng có tác động giảm gánh nặng tài chính cho DN, tổ chức để có thể yên tâm và sớm phục hồi hoạt động sản xuất kinh doanh. Bởi trong 3 năm 2020 – 2022, ảnh hưởng của dịch Covid-19 và tác động của các vấn đề kinh tế, chính trị quốc tế đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước, hoạt động sản xuất kinh doanh của DN và đời sống của người dân. Khó khăn, thách thức đối với nền kinh tế và hoạt động của DN ngày càng tăng cao, tạo sức ép lớn đối với ổn định kinh tế vĩ mô, tác động tới phục hồi và phát triển của nhiều ngành, lĩnh vực.
Thời gian vừa qua, với việc Ngân hàng Nhà nước thắt chặt nhanh chính sách tiền tệ đã khiến cho thanh khoản thị trường bị thu hẹp, lãi suất tăng nhanh dẫn đến hạn chế khả năng tiếp cận tín dụng của nhiều DN. Trong bối cảnh đó, nhiều công ty trong lĩnh vực thủy sản, da giày, dệt may, thép, gỗ đang khó khăn trong việc tìm kiếm các đơn hàng cho năm 2023, càng khó khăn hơn trong việc đảm bảo dòng tiền để thanh toán các khoản nợ đến hạn và đảm bảo vốn kinh doanh.
Xem xét giảm thêm nhiều chi phí
PGS-TS Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) đánh giá đề xuất của Bộ Tài chính và Chính phủ về miễn tiền chậm nộp thuế thể hiện sự đồng hành với DN. Đây cũng là giải pháp phù hợp và thiết thực trong bối cảnh khó khăn hiện nay, bởi DN thua lỗ thì mới chậm nộp thuế. Điều này cũng giúp DN có thêm động lực để cố gắng ổn định sản xuất, phục hồi kinh doanh. Khi DN hoạt động tốt sẽ có đóng góp vào ngân sách để chung tay thúc đẩy kinh tế phát triển.
Theo Bộ Tài chính, tính đến cuối tháng 12.2022, tổng số tiền nợ thuế ngành thuế đang quản lý là 134.967 tỉ đồng (bao gồm cả nợ đang xử lý và nợ đang khiếu nại), chiếm 9,2% tổng số thu ngân sách nhà nước năm 2022. Số nợ thuế năm 2022 có xu hướng tăng so với các năm trước, nguyên nhân chủ yếu do hậu quả của đại dịch Covid-19 vẫn còn tác động xấu đến nền kinh tế, ảnh hưởng đến người dân và DN. Mặt khác, giá dầu, nguyên vật liệu đầu vào có nhiều biến động ảnh hưởng đến hầu hết các lĩnh vực, ngành kinh tế, dẫn đến người nộp thuế gặp nhiều khó khăn trong sản xuất kinh doanh, kết quả kinh doanh thua lỗ nên không có khả năng nộp kịp thời tiền thuế nợ vào ngân sách, làm tăng nợ thuế.
Đồng tình, ông Đậu Anh Tuấn, Phó tổng thư ký, Trưởng ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp VN (VCCI), hoan nghênh giải pháp miễn tiền chậm nộp thuế cho DN bị thua lỗ của Chính phủ. Thực tế, việc thua lỗ trong năm vừa qua của nhiều công ty chủ yếu do bối cảnh khách quan khi thị trường thế giới biến động mạnh, tác động từ xung đột quân sự giữa Nga và Ukraine khiến đơn hàng lao dốc.
Chưa kể, lãi suất trong nước tăng cao đột ngột khiến nhiều DN rơi vào trạng thái thiếu thanh khoản. Đến nay hầu hết công ty vẫn đang đối mặt với hàng loạt khó khăn. Vì vậy, ngoài giải pháp trên, ông Tuấn đề nghị Bộ Tài chính và Chính phủ cần rà soát, xem xét để có thêm nhiều giải pháp hỗ trợ DN, hướng đến mục tiêu giảm chi phí cho cộng đồng DN.
Chẳng hạn, bên cạnh việc tiếp tục thúc đẩy giảm lãi suất cho vay, có rất nhiều loại phí liên quan khi DN vay vốn, Ngân hàng Nhà nước cũng nên rà soát, yêu cầu các nhà băng cắt giảm. Nhiều DN cũng đề xuất trong bối cảnh quá khó khăn có thể xem xét giảm phí công đoàn, bảo hiểm xã hội; cắt giảm các đợt thanh kiểm tra DN định kỳ. Hoặc như tiêu chuẩn PCCC đưa ra quá cao khiến DN để tuân thủ được phải bỏ ra rất nhiều chi phí. Ông Tuấn kể có DN cho biết họ bỏ ra 100 tỉ đồng xây nhà máy thì nay muốn đáp ứng được tiêu chuẩn PCCC cần phải chi thêm 20 – 25 tỉ đồng, đây là khoản phí quá cao.
“Chính phủ đã có một số giải pháp giãn thuế, giảm thuế giá trị gia tăng, tiền thuê đất… để hỗ trợ DN trong giai đoạn khó khăn. Mỗi bộ, ngành cũng cần phải xem xét lại để đề xuất miễn giảm thêm nhiều loại phí trong địa bàn mình phụ trách. Tinh thần này cần phải được thực hiện chủ động, xuyên suốt ở tất cả lĩnh vực”, ông Đậu Anh Tuấn đề nghị.
