Vovinam (Việt võ đạo) là môn võ thuật của Việt Nam, được phát triển dựa trên môn vật cổ truyền kết hợp với tinh hoa của các môn phái võ thuật trên thế giới như: Karatedo, Wushu, Taekwondo… Ở Nam Định, những năm qua, phong trào tập luyện Vovinam có sự phát triển mạnh mẽ ở khắp các huyện, thành phố, nhất là trong trường học. Với tôn chỉ “Học võ Việt, yêu nước Việt”, võ Vovinam đã dần trở thành môn thể thao được nhiều người ưa thích, tập luyện hàng ngày, trang bị các kỹ năng tự vệ cần thiết, rèn luyện lối sống lành mạnh, ý chí kiên cường, tính kỷ luật, tự lập, tăng sức chịu đựng, cải thiện sức khỏe, nâng cao thể chất, tinh thần.
Giáo viên dạy thể chất hướng dẫn những động tác tập luyện Vovinam cơ bản cho trẻ em |
Huấn luyện viên (HLV) Nguyễn Duy Hải, Chủ nhiệm Võ đường Vovinam Phú Quý Đường cho biết: Võ Vovinam xuất hiện ở tỉnh vào khoảng những năm 1999-2000 nhưng phải đến năm 2010, phong trào Vovinam mới phát triển mạnh. Ngoài những kỹ thuật cơ bản như: đấm, đá, gạt, chỏ, chém, vật, đòn thế của Vovinam nổi bật với những đòn kẹp cổ, khóa siết đẹp mắt. Những bài quyền sử dụng binh khí, luyện tập ngạnh công, nhuyễn công, khí công giúp người tập luyện dưỡng sinh và điều hòa sức khỏe. Tiền thân của Võ đường Vovinam Phú Quý Đường là câu lạc bộ (CLB) Vovinam Trung tâm Văn hóa – Thể thao Thanh thiếu niên tỉnh. Địa điểm sinh hoạt, tập luyện chính của Võ đường Vovinam Phú Quý Đường ở tầng 4 Trung tâm thương mại Nam Định Tower (thành phố Nam Định). Sau 13 năm hoạt động, đến nay, Võ đường Vovinam Phú Quý Đường đã phát triển được 20 CLB thành viên tại thành phố Nam Định và các huyện: Vụ Bản, Trực Ninh, Ý Yên, Nghĩa Hưng, Mỹ Lộc, thu hút gần 500 võ sinh, chủ yếu các lứa tuổi thanh, thiếu niên, nhi đồng luyện tập hàng ngày. Hiện võ đường có 12 HLV phụ trách huấn luyện, đào tạo; trong đó có một HLV đạt đẳng Hoàng đai Đệ Nhị cấp quốc gia, một HLV đạt đẳng Hoàng đai Đệ Nhất cấp quốc gia và 10 HLV đạt đẳng Hoàng đai cấp quốc gia.
Hàng năm, Võ đường Vovinam Phú Quý Đường tổ chức các lớp tập huấn trọng tài, chuẩn hoá kỹ thuật cho các HLV võ thuật trên địa bàn tỉnh; các khoá thi thăng đai Sơ đẳng Vovinam cho học viên và nhiều lớp dạy năng khiếu võ thuật cho học sinh dịp hè tại Trung tâm Văn hóa – Thể thao Thanh thiếu niên tỉnh và các CLB. Mỗi năm, Võ đường Vovinam Phú Quý Đường tổ 3 giải đấu gồm: Giải Vovinam đối kháng Mầm non tranh Tiger Cup, Giải Võ thuật Zero to Hero; Giải Vovinam Thanh thiếu niên tỉnh mở rộng. Võ đường Vovinam Phú Quý Đường thường xuyên tham gia Hội diễn võ thuật tỉnh, các giải đấu Vovinam khu vực miền Bắc và quốc gia. Năm 2022, tham gia Giải Vovinam học sinh phổ thông toàn quốc tổ chức tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận, võ đường đã xuất sắc đoạt 1 Huy chương Vàng, 1 Huy chương Bạc lứa tuổi THCS, xếp thứ 9 toàn đoàn. Giải Vovinam đối kháng Mầm non tranh Tiger Cup lần thứ I do Võ đường Vovinam Phú Quý Đường tổ chức tháng 4-2023 đã để lại nhiều ấn tượng. Đây là sân chơi đầu tiên cho trẻ em lứa tuổi mầm non trên địa bàn tỉnh, quy tụ gần 50 vận động viên (VĐV) đến từ 4 đơn vị gồm: Trường Mầm non 1-6, Trường Mầm non Vàng Anh, Trường Mầm non Hoa Trạng nguyên và Vovinam Phú Quý Đường; tranh tài ở 13 hạng cân. Kết quả, Trường Mầm non 1-6 đã xuất sắc giành giải Nhất toàn đoàn.
Cùng với Võ đường Vovinam Phú Quý Đường, hiện nay, trên địa bàn tỉnh còn có nhiều CLB, võ đường Vovinam tại các địa phương; tiêu biểu như các CLB Vovinam ở các huyện: Giao Thủy, Hải Hậu, Nam Trực, Xuân Trường; Võ đường Cường Trang (Ý Yên)… Mỗi CLB, võ đường có từ 60-80 võ sinh. Các CLB, võ đường trên địa bàn tỉnh quy tụ được nhiều HLV nhiều kinh nghiệm giảng dạy, hướng dẫn như: Vũ Văn Lợi, Nguyễn Huy Phương, Đào Hà An, Phạm Thị Thanh Thảo, Đỗ Thế Anh, Nguyễn Trọng Cường, Trần Văn Đảng… Nhằm khuyến khích học sinh tập luyện Vovinam, nhiều năm qua, các ngành: Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Giáo dục và Đào tạo tỉnh mở các lớp tập huấn cho giáo viên giáo dục thể chất của các trường học, đồng thời khuyến khích các nhà trường đưa các môn võ thuật trở thành môn thể thao tự chọn để rèn luyện trong học sinh, trong đó có Vovinam. Hiện tại, Vovinam là môn võ chính được đưa vào chương trình thi đấu giữa các trường học và Phòng Giáo dục và Đào tạo các huyện, thành phố trong các giải võ thuật học đường, Hội khỏe Phù Đổng và Đại hội thể dục thể thao các cấp. Nhiều nhà trường đã chủ động phối hợp với các CLB, võ đường Vovinam mở lớp dạy võ cho học sinh; tiêu biểu như ở thành phố Nam Định có các trường tiểu học: Trần Nhân Tông, Phạm Hồng Thái, Lê Quý Đôn, Hồ Tùng Mậu, Mỹ Xá, Lộc An, Lê Hồng Sơn, Trần Tế Xương, các trường THCS: Hàn Thuyên, Quang Trung… Hai trường tiểu học: Lê Hồng Sơn và Lê Quý Đôn là những điểm sáng trong việc đưa môn võ Vovinam vào giảng dạy, tập luyện; thu hút hàng chục giáo viên, học sinh tham gia. Giáo án giảng dạy được các giáo viên soạn thảo phù hợp với từng độ tuổi và các yêu cầu rèn luyện thể lực, nâng cao thể chất, tiếp thu tinh thần võ đạo và khả năng ứng dụng võ thuật để tự vệ khi gặp tình huống xấu. Các nhà trường lồng ghép học Vovinam vào các buổi sinh hoạt ngoại khóa; đồng thời tổ chức các hội thi, xây dựng các tiết mục biểu diễn thi đấu quyền và đối kháng trong mỗi dịp lễ, tết hàng năm.
Từ sự phát triển của phong trào Vovinam, các đơn vị, địa phương đã cung cấp nguồn VĐV chất lượng để đào tạo, huấn luyện tại Trung tâm Thể thao thành tích cao tỉnh và trở thành lực lượng nòng cốt giành nhiều thành tích cao tại các giải Vovinam quốc gia. Các HLV xây dựng giáo án, bài tập bổ trợ, nâng cao dành cho các VĐV trọng điểm. Ban huấn luyện võ Vovinam ưu tiên đầu tư trọng điểm cho các VĐV tài năng, có khả năng tranh chấp huy chương, phấn đấu duy trì thành tích ở các nội dung thế mạnh, qua đó tìm cơ hội để được “khoác áo” đội tuyển quốc gia tham gia các giải đấu khu vực và quốc tế. Bên cạnh đó, sự đổi mới từ công tác tuyển chọn các tuyến VĐV năng khiếu, trẻ được xem là yếu tố quyết định đến thành công của võ thuật Vovinam tỉnh nhà. Việc nâng cao chất lượng từ công tác phát hiện, tuyển chọn đến đào tạo, bồi dưỡng, huấn luyện, tạo điều kiện tốt nhất để các VĐV được tham gia thi đấu đã góp phần giúp Vovinam Nam Định duy trì được thành tích trên các đấu trường võ thuật. Năm 2022, đội tuyển Vovinam Nam Định tham gia nhiều giải đấu trong nước và đã xuất sắc giành được 4 Huy chương Vàng, 1 Huy chương Bạc và 5 Huy chương Đồng. Năm 2023, tham gia Giải Vovinam các đội mạnh toàn quốc, các VĐV đã đem về 1 Huy chương Vàng, 2 Huy chương Đồng. Hiện nay, các VĐV Vovinam của tỉnh đang trong quá trình tập luyện cường độ cao để tiếp tục tham dự Giải Vô địch trẻ Vovinam toàn quốc diễn ra vào tháng 6-2023 tại tỉnh Quảng Ngãi và Giải Vovinam các đội mạnh toàn quốc dự kiến diễn ra vào tháng 10-2023 tại tỉnh Nam Định.
Phong trào tập luyện Vovinam ở tỉnh ta phát triển mạnh cả bề rộng lẫn chiều sâu đã góp phần gìn giữ, phát huy tinh hoa võ thuật truyền thống của dân tộc, nâng cao sức khỏe, tinh thần, xây dựng con người phát triển toàn diện./.
Bài và ảnh: Khánh Dũng