Hãng AFP vừa qua đưa tin quan chức cấp cao của Nhà Trắng đề xuất duy trì giới hạn số đầu đạn hạt nhân với Nga, trong khi bày tỏ lo ngại về sự gia tăng sức mạnh của Trung Quốc.
Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan đưa ra phát biểu tại cuộc họp thường niên của Hiệp hội Kiểm soát vũ khí quốc gia tại Washington D.C, khi mô tả nỗ lực của Mỹ nhằm đối phó những rạn nứt “đáng kể và sâu sắc” trong bối cảnh hạt nhân hậu Chiến tranh Lạnh.
Trong khi hiệp ước kiểm soát vũ khí New START dự kiến sẽ hết hạn vào năm 2026, ông Sullivan cho biết Mỹ kiên trì lập một hiệp ước mới. Cho đến khi đó, Mỹ muốn 2 cường quốc hạt nhân hàng đầu cần duy trì thỏa thuận then chốt là giới hạn 1.550 đầu đạn ở mỗi nước.
Mỹ nói bị áp lực từ năng lực vũ khí hạt nhân của Trung Quốc, Triều Tiên
“Chúng tôi sẵn sàng tuân thủ những giới hạn trọng tâm nếu Nga cũng tuân thủ”, ông cho biết và kêu gọi Moscow sớm bắt đầu đối thoại về bộ khung cho thời điểm sau năm 2026, thay vì chờ giải quyết hết mọi bất đồng song phương.
Nga đình chỉ việc tham gia hiệp ước New START hồi tháng 2, sau khi cáo buộc Mỹ vi phạm và theo đuổi chính sách chống lại Moscow.
Đài RT ngày 2.6 đưa tin Đại sứ quán Nga tại Mỹ ra thông cáo khẳng định rằng việc đình chỉ của Moscow “hoàn toàn tuân thủ luật pháp quốc tế”, đồng thời đề nghị Washington từ bỏ “các chính sách thù địch và ý định gây thất bại chiến lược đối với Nga”.
Thông cáo còn khẳng định rằng Moscow “tiếp tục tuân thủ những giới hạn trọng tâm” trong hiệp ước.
Trong bài phát biểu, ông Sullivan cho biết rằng không như thời Chiến tranh Lạnh khi chỉ có 2 cường quốc hạt nhân, tương lai kiểm soát vũ khí sẽ liên quan việc Trung Quốc nhanh chóng gia tăng vũ khí và sự hiện diện toàn cầu.
“Đến năm 2035, Trung Quốc trên đà có đến 1.500 đầu đạn hạt nhân, một trong những sự tích trữ hạt nhân lớn nhất trong lịch sử thời bình”, ông Sullivan lo ngại và nói rằng Mỹ sẽ lần đầu tiên trong lịch sử cần “răn đe 2 cường quốc hạt nhân gần ngang hàng”.
Vị quan chức tuyên bố rằng Mỹ sẵn sàng phối hợp với Trung Quốc một cách vô điều kiện.
Mỹ trả đũa Nga liên quan hiệp ước hạt nhân
Vào tháng 12.2022, Bộ Quốc phòng Trung Quốc bác bỏ báo cáo của Lầu Năm Góc về tốc độ phát triển chương trình vũ khí hạt nhân của Bắc Kinh, đồng thời cho rằng nhận định đó mang tính phỏng đoán thái quá.
Trước đó, Bộ Quốc phòng Mỹ vào tháng 11.2022 cho rằng Trung Quốc đang gia tăng số vũ khí hạt nhân với tốc độ nhanh hơn dự báo, thu hẹp cách biệt với Mỹ. Theo đó, Trung Quốc có thể có đến 1.500 đầu đạn hạt nhân vào năm 2035.