Cao ủy phụ trách chính sách đối ngoại và an ninh của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell (Ảnh: AP).
“Việc Belarus cho phép Nga triển khai vũ khí hạt nhân đồng nghĩa với sự leo thang vô trách nhiệm và là mối đe dọa đối với an ninh châu Âu”, Cao ủy phụ trách chính sách đối ngoại và an ninh của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell bình luận trên Twitter hôm 26/3.
“Belarus vẫn có thể ngăn chặn việc đó, đó là sự lựa chọn của họ”, ông Borrell nói thêm, đồng thời cho biết “EU sẵn sàng đáp trả bằng các biện pháp trừng phạt tiếp theo”.
Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 25/3 thông báo, vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga sẽ được chuyển đến Belarus sớm nhất vào mùa hè. Tổng thống Putin cho biết ông đưa ra quyết định này sau khi Anh tuyên bố sẽ chuyển vũ khí uranium nghèo cho Ukraine, một động thái mà nhà lãnh đạo Nga mô tả là dấu hiệu cho thấy “sự liều lĩnh tuyệt đối” của London.
Belarus đã bị EU và Mỹ áp lệnh trừng phạt kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự ở Ukraine vào tháng 2 năm ngoái. EU đã đưa hơn 20 quan chức Belarus vào danh sách trừng phạt, loại 5 ngân hàng của quốc gia này khỏi hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT và áp đặt nhiều biện pháp hạn chế về thương mại.
Trước năm 2022, EU đã cấm các chuyến bay của Belarus hoạt động trong không phận của khối và áp đặt 5 nhóm biện pháp trừng phạt riêng biệt để đáp trả chiến thắng của Tổng thống Alexander Lukashenko trong cuộc bầu cử năm 2020 mà EU cho là gian lận.
Trong thông báo vào cuối tuần qua, ông Putin giải thích rằng bất kỳ vũ khí hạt nhân nào được chuyển đến Belarus sẽ vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Nga. Theo nhà lãnh đạo Nga, động thái này “không có gì bất thường”, vì Mỹ đã hành động tương tự như vậy từ nhiều thập niên qua bằng cách bố trí vũ khí hạt nhân ở Bỉ, Đức, Italy, Hà Lan và Thổ Nhĩ Kỳ.
Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko nhiều lần đề cập đến các mối đe dọa từ vũ khí hạt nhân do Mỹ triển khai tại các nước châu Âu đối với an ninh của Belarus. Belarus có biên giới với 3 thành viên NATO là Ba Lan, Lithuania và Latvia.
Belarus có chung đường biên giới dài 1.085km với Ukraine và cách thủ đô của Ukraine tại điểm gần nhất chưa đầy 100km. Belarus cũng là đồng minh thân cận của Nga, cho phép Nga triển khai hàng chục nghìn binh sĩ diễn tập quân sự từ trước khi Moscow mở chiến dịch ở Ukraine.
Phương Tây nhiều lần cáo buộc Belarus sẽ điều quân đến Ukraine để tham gia chiến dịch quân sự đặc biệt của Moscow. Tổng thống Lukashenko từng tuyên bố, quân đội Belarus sẵn sàng chiến đấu cùng Nga nếu một nước khác tấn công Belarus. Ông Lukashenko khẳng định Nga và Belarus có lực lượng hiệp đồng quân sự, nhưng Moscow chưa bao giờ đề nghị Minsk tham gia cuộc chiến chống lại Ukraine.
