Trong một tuyên bố, Phó đô đốc Brad Cooper, người đứng đầu Bộ tư lệnh Trung tâm Lực lượng hải quân Mỹ (NAVCENT), Hạm đội 5 và Lực lượng hàng hải phối hợp (CMF) khẳng định sự ra đời của CTF 154 thể hiện cam kết sâu sắc của Washington về việc củng cố và mở rộng các quan hệ đối tác thông qua những hoạt động huấn luyện nhằm tăng cường an ninh hàng hải tại Trung Đông. “Các lực lượng hải quân của chúng ta hoạt động hiệu quả nhất khi chúng ta huấn luyện, tác chiến và làm việc cùng nhau”, Phó đô đốc Cooper nêu rõ.

Trang mạng Breaking Defense dẫn lời ông Tim Hawkins, phát ngôn viên của NAVCENT, Hạm đội 5 và CMF thông báo CTF 154 sẽ đi đầu trong việc tổ chức các hoạt động huấn luyện hàng hải đa quốc gia ở khắp Trung Đông. Nhấn mạnh tầm quan trọng của “sự hợp tác lớn hơn”, ông Hawkins cho biết các hoạt động huấn luyện này sẽ được tổ chức xuyên suốt trong cả năm trên cơ sở đề nghị của các nước đối tác, trong đó tập trung vào những vấn đề cốt lõi như nhận thức về lĩnh vực hàng hải, luật hàng hải, hỗ trợ và cứu nạn hàng hải… “Mỗi hoạt động huấn luyện sẽ được thiết kế sao cho đáp ứng nhu cầu của các đối tác, từ cấp độ cơ bản đến nâng cao”, ông Hawkins khẳng định.

Tàu hộ vệ ENS Alexandria (F911) của hải quân Ai Cập và tàu chỉ huy đổ bộ USS Mount Whitney (LCC 20) của hải quân Mỹ hoạt động ở Biển Đỏ nhằm hỗ trợ CTF 153, tháng 4-2022. Ảnh: Breaking Defense.

Là một trong các lực lượng đặc nhiệm thuộc CMF, CTF 154 được trang mạng Breaking Defense đánh giá là có phạm vi hoạt động “rộng hơn” so với những lực lượng còn lại. Ông Nick Childs, nghiên cứu viên cao cấp về hải quân và an ninh hàng hải thuộc Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế (IISS) có trụ sở tại Anh cho rằng phạm vi hoạt động của CTF 154 “vươn ra khắp khu vực”. “Đây có vẻ như là một nỗ lực nhằm vươn ra rộng hơn để tăng cường năng lực cho lực lượng hải quân các nước đối tác tại Trung Đông, qua đó nâng cao hiệu quả hợp tác cũng như tạo điều kiện cho các lực lượng này có thể đảm nhận thêm vai trò trong hàng loạt những sứ mệnh an ninh hàng hải, nhất là một khi Mỹ thay đổi sự hiện diện và một số nguồn lực được triển khai sang khu vực khác”, ông Childs nhận định.

Cùng chung quan điểm, ông Ryan Bohl, nhà phân tích cấp cao về Trung Đông và Bắc Phi tại hãng tư vấn RANE Network (Mỹ) cho rằng, cần liên hệ sự ra đời của CTF 154 với bối cảnh Washington đang tìm cách chuyển trọng tâm chú ý từ Trung Đông về phía khu vực châu Âu và Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. “Mỹ có lợi ích khi nâng cao năng lực cho các nước đối tác ở Trung Đông như Saudi Arabia, Oman, Qatar, Kuwait, Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE), Bahrain. Việc nâng cao năng lực đối với lực lượng hải quân các nước này sẽ bù đắp cho những tác động về an ninh trước khả năng Mỹ chuyển hướng lực lượng”, nhà phân tích Bohl khẳng định.

Phó đô đốc Brad Cooper phát biểu tại lễ thành lập CTF 154 tại Bahrain. Ảnh: Al Arabiya 

CTF 154 là lực lượng đặc nhiệm thứ 5 thuộc CMF. Các lực lượng đặc nhiệm khác của CMF bao gồm CTF 150 tập trung vào an ninh hàng hải ở vịnh Oman và Ấn Độ Dương, CTF 151 dẫn đầu các nỗ lực chống cướp biển tại Trung Đông, CTF 152 chú trọng vào an ninh hàng hải ở vịnh Arab, CTF 153 tập trung vào an ninh hàng hải ở Biển Đỏ và vịnh Aden. CMF được thành lập từ năm 2001, có chung trụ sở với NAVCENT và Hạm đội 5 tại Bahrain, là liên minh an ninh hàng hải ở Trung Đông do Mỹ đứng đầu.

Là khuôn khổ hợp tác hải quân đa quốc gia lớn nhất trên thế giới, theo trang mạng Al Arabiya, CMF được Mỹ xác định là “hòn đá tảng” trong các mối quan hệ đối tác an ninh của nước này tại Trung Đông. Với sự tham gia của 38 quốc gia, trọng tâm chính của CMF là chống khủng bố, ngăn chặn cướp biển, khuyến khích hợp tác và thúc đẩy một môi trường hàng hải an toàn ở Trung Đông-nơi có một số tuyến hàng hải quan trọng bậc nhất thế giới. “Dưới góc độ tập thể, CMF có kinh nghiệm và tri thức to lớn cùng với các kỹ năng, công cụ và mối quan hệ trọng yếu. Cùng nhau sẵn sàng và cùng nhau trở nên mạnh hơn chính là bản chất của CMF”, Đại tá Oliver Herion, chỉ huy của CTF 154 tuyên bố. 

HOÀNG VŨ