Chiều 3/6, tại họp báo Chính phủ, Thứ trưởng Xây dựng Nguyễn Văn Sinh trả lời về giải pháp để chấn chỉnh tình trạng cò mồi trong mua nhà ở xã hội và tăng cơ hội sở hữu nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp.
Nhấn mạnh nhà ở xã hội là chính sách nhân văn của Đảng, Nhà nước nhằm lo chỗ ở cho lượng lớn người lao động thu nhập thấp, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cho biết, thời gian qua đã có nhiều chính sách ưu đãi nhằm tạo điều kiện cho người thu nhập thấp tiếp cận nhà ở xã hội tốt hơn.
Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận vừa qua với một số dự án ở các địa phương như Hà Nội, Bắc Ninh, Bắc Giang, Đà Nẵng, Đắk Lắk… có hiện tượng đối tượng trung gian, cò mồi lợi dụng sự khan hiếm của nhà ở xã hội để rao mua bán nhằm trục lợi.
Khẳng định hành vi này là sai, Thứ trưởng Xây dựng cho biết, nếu phát hiện thấy sai phải thu hồi nhà ở xã hội đã bán không đúng đối tượng. Bộ Xây dựng cũng có nhiều văn bản yêu cầu các địa phương – nơi xảy ra hiện tượng này, kịp thời thanh tra, kiểm tra, rà soát để làm rõ vấn đề báo chí nêu, từ đó có giải pháp chấn chỉnh, xử lý kịp thời.
Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng, các văn bản pháp luật đã xác định rõ đối tượng thụ hưởng và điều kiện, tiêu chí công khai, minh bạch, rõ ràng để người thu nhập thấp được hưởng ưu đãi mua nhà ở xã hội.
Theo đó, đối tượng mua nhà ở xã hội được quy định là người có công với cách mạng; người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị; người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, quân nhân chuyên nghiệp; cán bộ, công chức, viên chức; các đối tượng đã trả lại nhà ở công vụ; hộ gia đình, cá nhân thuộc diện bị thu hồi đất và phải giải tỏa, phá dỡ nhà ở theo quy định của pháp luật mà chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở.
Điều kiện để được mua nhà ở xã hội là phải đáp ứng đủ các điều kiện về nhà ở (chưa có nhà ở hoặc có nhà ở nhưng diện tích bình quân dưới 10m2/người).
Về cư trú (phải có đăng ký hộ khẩu thường trú hoặc xác nhận đăng ký tạm trú và giấy xác nhận đóng BHXH từ 1 năm trở lên tại nơi có dự án nhà ở xã hội).
Về thu nhập (không thuộc diện nộp thuế thu nhập cá nhân, tức là thu nhập dưới 11 triệu đồng sau khi giảm trừ gia cảnh). Mỗi hộ gia đình, cá nhân chỉ được giải quyết hỗ trợ mua nhà ở xã hội một lần.
Thứ trưởng Xây dựng cũng nêu rõ trình tự tiếp nhận hồ sơ mua nhà ở xã hội. Chủ đầu tư có trách nhiệm tiếp nhận hồ sơ, lập danh sách người dự kiến mua nhà ở xã hội gửi Sở Xây dựng. Sở Xây dựng phối hợp với các cơ quan liên quan kiểm tra danh sách này. Sau khi xác định được danh sách sẽ tiến hành bốc thăm mua nhà ở xã hội.
“Các quy định công khai minh bạch, tránh trục lợi trong thực thi chính sách, đảm bảo chính sách đến với đúng đối tượng thụ hưởng”, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh nói.
Về giải pháp lâu dài, Thứ trưởng Xây dựng cho biết, các bộ, ngành địa phương đang tích cực triển khai Đề án 1 triệu nhà ở xã hội đã được Thủ tướng phê duyệt.
Bộ đã đề nghị các địa phương công bố công khai các điều kiện, tiêu chuẩn, đối tượng mua nhà ở xã hội; quản lý chặt chẽ, theo dõi việc mua bán nhà ở xã hội.
Cạnh đó, các địa phương cần đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra, giám sát xử lý vi phạm mua bán nhà ở xã hội trên địa bàn.
“Khi phát hiện có trường hợp mua bán nhà ở xã hội không đúng đối tượng thì cương quyết phải thu hồi nhà ở”, ông Sinh nhấn mạnh.