Vì sao du lịch Việt Nam chưa thu hút được khách Tây?

Khách Tây èo uột

Từ nhiều năm qua, châu Á luôn là thị trường du khách chính của Việt Nam, dẫn đầu Trung Quốc, tiếp sau là Hàn, Nhật. Ngay cả khi Trung Quốc không còn chiếm vị trí thống lĩnh thị phần khách quốc tế của Việt Nam như trước đại dịch, thì khách châu Á vẫn làm “trùm” và khách Tây quá èo uột. Theo Tổng cục Du lịch, khách quốc tế đến Việt Nam trong tháng 2.2023 ước đạt 932.969 lượt, tăng 7,1%; tính chung 2 tháng đầu năm 2023 đạt 1,8 triệu lượt khách, tăng 24,4% so với cùng kỳ năm 2022 (thời điểm Việt Nam chưa mở cửa du lịch quốc tế).

Trong đó, khách châu Á thống trị điểm đến Việt Nam khi đóng góp gần 1,3 triệu trong tổng số 1,8 triệu khách quốc tế (hơn 72%). Dẫn đầu là khách Hàn Quốc, lên tới 560.289 lượt khách; Thái Lan 97.200 lượt, Đài Loan (90.156), Malaysia (72.259), Trung Quốc (70.900), Nhật Bản (70.500), Campuchia (69.800), Singapore (50.500)…

Thị trường khách quốc tế của Việt Nam không chỉ thấp về số lượng mà còn chênh lệch về cơ cấu nguồn khách. Các thị trường khách xa như Âu, Mỹ, Úc đang “thâm hụt” nghiêm trọng. Trong 1,8 triệu khách quốc tế 2 tháng đầu năm, khách đến từ châu Âu chỉ vỏn vẹn 242.500 lượt, chiếm 13,4% tổng số khách quốc tế của Việt Nam; cả châu Mỹ là 186.000 lượt (riêng khách Mỹ 147.500 lượt), chiếm 10,3% và châu Úc gần 74.000 lượt, chiếm 4,1%.

Với khách châu Âu, đông nhất là khách đến từ Anh (44.000 lượt), khách Đức và Pháp cùng 35.000… Các thị trường còn lại chỉ quanh quẩn vài ba ngàn lượt khách. Không tính 3 năm đại dịch, khách quốc tế đến Việt Nam 2 tháng đầu năm như quay trở lại những năm 2016, thời điểm Việt Nam đón 6 triệu khách nước ngoài.

Làm sao kéo khách Tây?

Du khách quốc tế nào cũng quan trọng nhưng các doanh nghiệp và chuyên gia du lịch cho rằng, Việt Nam cần tăng cường quảng bá, sáng tạo sản phẩm phù hợp, mở rộng chính sách thị thực… để thu hút nhiều hơn khách từ các thị trường trọng điểm Âu – Mỹ – Úc. 

Ông Nguyễn Châu Á, Giám đốc Công ty Oxalis Adventure chuyên tour khám phá hang động Sơn Đoòng, dẫn câu chuyện về thành công của những tour khách Tây ưa thích ở Hội An như đi cày, trồng rau, nấu ăn cùng người dân và thậm chí tour thả rắn về chốn hoang dã, để khẳng định: “Hiện nay, chúng ta không phân biệt được sản phẩm du lịch nào khách Tây khoái nên cứ làm cái mình thích rồi nghĩ là Tây thích”. Hậu quả, Việt Nam có nhiều sản phẩm du lịch nhưng lại có rất ít sản phẩm phù hợp với khách Âu, Mỹ.

Theo các công ty lữ hành chuyên đón khách nước ngoài, các chương trình vui chơi giải trí về đêm ở Việt Nam cũng kém phát triển. Du khách chỉ có ăn uống, nhậu nhẹt xong về khách sạn ngủ. Ở Hà Nội có múa rối nước được nhiều khách quốc tế tìm tới nhưng sân khấu nhỏ, suất diễn còn đơn điệu. Chương trình hoành tráng có À Ố Show, vốn được lòng khách Âu – Mỹ, nhưng diễn ra không liên tục. “Sản phẩm du lịch vẫn là cốt lõi của vấn đề vì sao Việt Nam chưa thu hút được khách Tây. Có sản phẩm chúng ta mới quảng bá điểm đến hiệu quả. Nếu giờ hỏi du lịch chúng ta có sản phẩm gì cho khách Âu – Mỹ, sản phẩm nào cho khách Á, chắc chắn không ai trả lời được. Vậy thì lấy gì để quảng bá?”, ông Phan Đình Huê, chuyên gia du lịch, nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, theo ông Châu Á, Việt Nam cần có nhiều phương án cấp thị thực 30 ngày, 60 ngày, 90 ngày; single và multi visa cho khách lựa chọn. E-visa cần cải thiện để khách xin nhanh chóng và dễ dàng. Vì hiện khách Tây đi tự do theo cách tự lo visa, vé máy bay, khi vào Việt Nam sẽ đặt các tour ngắn theo sở thích và tự di chuyển giữa các vùng, do đó lượng khách nhờ công ty du lịch xin visa cũng ít hơn. Chúng ta cũng cần có các đường bay thương mại kết nối các thành phố lớn ở châu Âu ít nhất là như trước. Sản phẩm du lịch cần thiết kế phù hợp với nhu cầu khách châu Âu. Đẩy mạnh quảng bá điểm đến theo phương án Nhà nước và doanh nghiệp cùng làm. Các doanh nghiệp du lịch vừa gượng dậy sau đại dịch, cần “hà hơi tiếp sức”, không thể một mình bươn chải để làm tiếp thị điểm đến thay cho Nhà nước được.

“Sau đại dịch, khách Tây có nhiều lựa chọn điểm đến trong khu vực, nên nơi nào có chính sách thị thực tốt hơn, quảng bá tiếp thị và sở hữu sản phẩm du lịch thu hút hơn họ sẽ đến. Chẳng hạn, trong khu vực Đông Nam Á, Thái Lan đã triển khai nhiều chương trình quảng bá nổi bật, miễn thị thực cho nhiều nước và tăng thời gian lưu trú lên 30, 45, 90 ngày nên nước này đang đông nghẹt du khách. Năm nay, Thái Lan dự kiến đón 30 triệu khách quốc tế”, ông Châu Á phát biểu và cho rằng, không phải khách Âu – Mỹ không đi du lịch nước ngoài, mà ai làm tốt trong thời điểm này người đó sẽ nhận trái ngọt.

Trong cuộc họp mới đây với lãnh đạo TP.HCM, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) Alain Cany đề xuất: “Cần phải gia hạn visa lên 30 ngày so với 15 ngày hiện nay, và áp dụng chế độ này cho tất cả công dân thuộc quốc gia trong khối Liên minh châu Âu (EU)”.

Trước đó, vào giữa tháng 2, khi công bố Sách trắng tại Hà Nội, EuroCham cũng kiến nghị mở rộng danh sách được miễn thị thực cho tất cả các quốc gia thuộc EU và kéo dài thời hạn miễn visa từ 15 ngày lên 30 ngày.

EuroCham cho biết đã báo cáo Chính phủ Việt Nam rằng, hành vi du lịch của du khách đã thay đổi do đại dịch, khi người dân đi du lịch ít hơn nhưng dành thời gian lâu hơn ở một điểm đến.