Thông tin trên được ông Hà Quang Hưng, Phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), chia sẻ tại tọa đàm trực tuyến “Tháo gỡ điểm nghẽn nhà ở xã hội” do Báo Thanh Niên tổ chức sáng 31.5, tại Hà Nội.
Mua nhà ở xã hội phải có 3 điều kiện
Là người đang có nhu cầu nhà ở nhưng đã bốc trượt suất mua nhà ở xã hội (NOXH) trong đợt mở bán mới đây tại Hà Nội, độc giả N.T.T thắc mắc tới đại diện Bộ Xây dựng về phương thức mua NOXH, làm thế nào để đảm bảo tính minh bạch, công bằng, công khai trong phân phối NOXH?
Trả lời câu hỏi này, ông Hà Quang Hưng cho biết, hiện phương thức lựa chọn người mua NOXH thực hiện theo cách bốc thăm, còn trước đó có phương thức chấm điểm. Với phương thức này, một số đối tượng chính sách sẽ được ưu tiên hỗ trợ mua nhà.
“Qua theo dõi, việc xác định ưu tiên không giải quyết được vấn đề cốt lõi. Trong quá trình chấm điểm tại một số địa phương còn xảy ra tiêu cực. Từ góp ý của các địa phương, hiện nay, chúng tôi lựa chọn phương thức bốc thăm để đảm bảo tính công bằng, minh bạch”, ông Hưng nói.
Tìm giải pháp ‘cởi trói’ cho nhà ở xã hội
Tuy nhiên, theo ông Hưng, để đủ điều kiện bốc thăm, người tham gia phải nằm trong đối tượng mà pháp luật hiện hành quy định. Cụ thể, ngoài thuộc một trong 10 nhóm đối tượng quy định tại điều 49 luật Nhà ở 2014 thì người mua nhà phải đảm bảo 3 điều kiện.
Cụ thể: chưa có nhà ở hoặc có nhà nhưng diện tích bình quân trong hộ gia đình dưới 10 m2/người; thuộc nhóm đối tượng chưa phải nộp thuế thu nhập cá nhân, thu nhập dưới 11 triệu đồng/tháng sau khi giảm trừ gia cảnh; phải là người có hộ khẩu thường trú tại địa phương có dự án hoặc phải có giấy tờ xác nhận đóng bảo hiểm xã hội chứng minh đang sinh sống và làm việc tại địa bàn.
Các cơ quan chức năng tại địa phương có trách nhiệm kiểm tra đối tượng và điều kiện cụ thể.
Để đảm bảo minh bạch, công bằng trong mua NOXH, ông Hưng cho hay, Bộ Xây dựng đang xây dựng cổng thông tin về đối tượng đủ điều kiện được mua nhà. Sau khi xác định được đối tượng đủ điều kiện mua NOXH, các địa phương sẽ đăng tải danh sách này lên.
“Sau này, khi thực hiện Chính phủ điện tử, tích hợp CCCD, chúng ta có thể lên trên cổng này kiểm tra, gõ tên người đăng ký mua sẽ ra thông tin liên quan về đối tượng, điều kiện. Mỗi đối tượng chỉ được thụ hưởng chính sách một lần, nếu người nào đã mua rồi thì sẽ không được mua nữa”, ông Hưng thông tin.
Không đúng đối tượng mua NOXH sẽ bị thu hồi nhà và phạt hành chính
Một độc giả ở Q.Ba Đình (Hà Nội) gửi câu hỏi đến ông Bùi Kiến Thành, Trưởng phòng Phát triển đô thị (Sở Xây dựng Hà Nội), phản ánh: “Thực tế vừa qua có tình trạng “cò” rao bán NOXH một cách công khai, có dấu hiệu trục lợi chính sách thì quy trình kiểm tra, xử lý ra sao để đảm bảo NOXH đến đúng đối tượng?”.
Ông Thành cho biết, quy trình xét chọn đối tượng mua NOXH thuộc chủ đầu tư và đã có quy định cụ thể; thành phố, chính quyền muốn thay đổi cũng không được.
Đối tượng “cò” rao bán NOXH, việc các sàn giao dịch, mua bán chênh thì hoàn toàn bị cấm. UBND TP.Hà Nội đã yêu cầu các chủ đầu tư thực hiện nghiêm túc, công khai, minh bạch để tránh trục lợi.
Ngoài ra, Thành ủy Hà Nội đã có chỉ đạo riêng và giao UBND các quận, huyện giám sát; chỉ đạo các sở, ngành thành lập đoàn kiểm tra, khi phát hiện sai phạm thì thực hiện thu hồi ngay.
“Đối với việc thu hồi cũng đã có quy định cụ thể, chỉ cần phát hiện thấy có vi phạm, không đúng đối tượng thì chủ đầu tư có thể hủy hợp đồng. Người mua NOXH nếu không đúng đối tượng còn bị phạt vi phạm hành chính”, ông Thành nhấn mạnh.
Để tránh những trường hợp này, ông Thành cho hay, Sở Xây dựng Hà Nội tham mưu cho UBND TP.Hà Nội đã ban hành Quyết định 25 năm 2019 thành lập tổ giám sát cộng đồng, có chính quyền, người mua giám sát chủ đầu tư khi mua và khi mua xong, đến khi sử dụng, tiếp tục giám sát đến khi chuyển cho ban quản lý trị tòa nhà. Khi phát hiện sai phạm ở khâu nào thì đều có có quy định xử lý, thu hồi nhà.
“Quy trình giám sát mua nhà, sử dụng NOXH đúng đối tượng hiện nay rất chặt chẽ”, Trưởng phòng Phát triển đô thị nhấn mạnh.