El Nino có xu hướng kìm hãm sự tăng trưởng kinh tế của các quốc gia
Mới đây (ngày 17/5), Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cảnh báo hiện tượng El Nino kết hợp với biến đổi khí hậu, có thể “đẩy nhiệt độ toàn cầu lên mức chưa từng thấy”.
Theo kết quả nghiên cứu được các nhà khoa học tại Đại học Dartmouth công bố trên Science, nếu dự báo của WMO chính xác, El Nino xuất hiện trong năm nay sẽ gây thiệt hại cho nền kinh tế toàn cầu 3.000 tỷ USD tính đến năm 2029, so với kịch bản không có El Nino.
El Nino thường quay trở lại sau mỗi chu kỳ 2-7 năm, hiện tượng thời tiết cực đoan này dự kiến phát triển mạnh vào khoảng giữa tháng 5-7 năm nay. El Nino khiến cho tình trạng lũ lụt xảy ra nghiêm trọng hơn ở một số nơi, trong khi khu vực khác lại hứng chịu hạn hán gay gắt.
Nhóm nghiên cứu tại Đại học Dartmouth phát hiện ra rằng, El Nino có xu hướng kìm hãm sự tăng trưởng kinh tế của các quốc gia trong nhiều năm sau khi hiện tượng này qua đi.
Họ đã phân tích thiệt hại do El Nino xảy ra ở giai đoạn 1982-1983 và phát hiện nó khiến cho toàn cầu mất đi 4.100 tỷ USD trong vòng 5 năm. Tương tự, lần El Nino quay lại vào năm 1997-1998 thổi bay 5.700 tỷ USD của nền kinh tế toàn cầu.
Tại nhiều nơi trên thế giới, thiệt hại kinh tế do El Nino xảy ra không đồng đều. Đơn cử, tại Mỹ, GPD giảm 3%, trong khi ở những quốc gia nhiệt đới như Peru, Indonesia dễ tổn thương hơn trước tác động của El Nino, GPD giảm hơn 10%.
“Chúng tôi có thể khẳng định chắc chắn rằng, xã hội và các nền kinh tế không chỉ đơn giản là chịu ảnh hưởng và phục hồi sau El Nino”. Christopher Callahan, Nghiên cứu sinh tiến sĩ tại ĐH Dartmouth, tác giả chính của nghiên cứu chia sẻ.
Đã có những tín hiệu cho thấy El Nino tiếp theo có thể rất dữ dội. Sự kiện này chỉ là một phần của mô hình khí hậu định kỳ bao gồm hiện tượng La Nina lạnh hơn, xuất hiện xen kẽ. Thế giới vừa thoát khỏi chu kỳ La Nina kéo dài 3 năm hiếm thấy, có thể ảnh hưởng đến El Nino và khiến nó đặc biệt mạnh trong năm nay.
Ngoài ra, El Nino làm thay đổi dòng hải lưu ấm ở Thái Bình Dương và nhiệt độ bề mặt nước biển đạt mức cao kỷ lục.
El Nino xuất hiện trong năm nay sẽ gây thiệt hại cho nền kinh tế toàn cầu. Ảnh: The Star
Cũng theo ông Christopher Callahan, việc hội tụ những yếu tố thuận lợi tạo điều kiến cho một đợt El Nino cực lớn có thể gây ra hậu quả nghiêm trong hơn nữa. Kết quả của nhóm nghiên cứu cho thấy rằng, nếu đợt El Nino này xảy ra sẽ gây thiệt hại kinh tế lớn, làm giảm sự tăng trưởng tại các quốc gia nhiệt đới trong vòng một thập kỷ.
Ông Christopher Callahan cũng cho rằng, đợt El Nino lần này là một loại kiểm thử đối với hành tinh xanh đang bị nóng lên vì biến đổi khí hậu. Đây cũng là cơ hội để các chính phủ tăng cường sự chuẩn bị để ứng phó với các điều kiện khắc nghiệt, hiện tượng thời tiết cực đoan.
Nhiệt độ toàn cầu tạm vượt ngưỡng tăng 1,5 độ C do tác động của El Nino
Theo WMO, khi tác động làm nóng của El Nino bắt đầu, nhiệt độ có thể sẽ lên đến mức kỷ lục. Hiện có 66% khả năng là trong ít nhất một năm từ 2023-2027, nhiệt độ trung bình toàn cầu sẽ cao hơn 1,5 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp, hay trước khi quá trình đốt nhiên liệu hóa thạch tạo ra khí nhà kính để làm nóng hành tinh,
Mức tăng 1,5 độ C là vấn đề nghiêm trọng. Thỏa thuận khí hậu Paris cố gắng giữ cho nhiệt độ không vượt quá ngưỡng này. Cho đến nay, hành tinh đã ấm lên khoảng 1,1 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Đây là nguyên nhân chính gây ra thời tiết khắc nghiệt. WMO dự đoán rằng thế giới sẽ chỉ tạm thời vượt quá ngưỡng 1,5 độ C trong vòng 5 năm tới.
“Báo cáo của WMO không có nghĩa là chúng ta sẽ vĩnh viễn vượt quá mức 1,5 độ C được xác định trong thỏa thuận Paris, vốn đề cập đến sự nóng lên lâu dài trong nhiều năm. Tuy nhiên, khả năng ngày càng cao là chúng ta sẽ tạm thời vi phạm mức 1,5 độ C”, Zing dẫn lời Petteri Taalas (Tổng thư ký WMO) trong một thông cáo báo chí.
WMO lưu ý, nếu vào năm 2015, khả năng thế giới có nhiệt độ trung bình trên 1,5 độ C gần như bằng 0. Và vào năm 2021, khả năng này chỉ là 10%.
El Nino khiến nhiệt độ toàn cầu nóng lên.
El Nino xuất hiện nửa cuối năm 2023: Cảnh báo Việt Nam có nhiều kỷ lục về nhiệt độ
Theo dự báo thời tiết của Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia về El Nino cho thấy, hiện tượng thời tiết cực đoan này có những tác động không nhỏ đến thời tiết mùa hè và mùa đông năm nay ở nước ta.
Theo dự báo của cơ quan khí tượng, hiện tượng El Nino pha nóng có thể xuất hiện vào nửa cuối năm 2023 và duy trì đến năm 2024 với xác xuất khoảng 70-80%. El Nino thường gắn với điều kiện ít mưa, thiếu nước và khô hạn ở hầu hết các vùng trên cả nước.
El Nino là từ được dùng để chỉ hiện tượng nóng lên dị thường của lớp nước biển bề mặt ở khu vực xích đạo trung tâm và Đông Thái Bình Dương (gọi chung là ENSO, kéo dài trong khoảng thời gian 8-12 tháng, hoặc lâu hơn. Hiện tượng này thường xuất hiện 3-4 năm/1 lần, song cũng có khi dày hơn hoặc thưa hơn.
Sau 3 năm ảnh hưởng của La Nina (hiện tượng bề mặt biển ở trung tâm và phía Đông xích đạo Thái Bình Dương lạnh đi so với bình thường) gây mưa lũ lớn, ENSO (tên gọi chung về hiện tượng El Nino và La Nina) hiện đang chuyển sang thái trung tính.
Trong điều kiện El Nino, ở hầu hết các vùng trên cả nước, nhiệt độ trung bình các tháng có xu thế cao hơn bình thường; nắng nóng có thể nhiều hơn và gay gắt hơn; khả năng xuất hiện nhiều kỷ lục về nhiệt độ cao nhất tuyệt đối.
Trên VietNamPlus, PGS.TS Mai Văn Khiêm – Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, hoạt động của bão/áp thấp nhiệt đới có thể không nhiều nhưng tập trung nhiều vào giữa mùa, tính chất dị thường hơn, cả về cường độ và quỹ đạo. Điều đáng lưu ý là El Nino thường gây thâm hụt lượng mưa ở đa phần diện tích cả nước với mức phổ biến từ 25 đến 50%.
Vì thế, nguy cơ cao xảy ra khô hạn cục bộ, hoặc diện rộng ở những nơi có nhu cầu dùng nước nhiều cho sản xuất và sinh hoạt, trong các tháng mùa khô năm 2023.
Với xu hướng trên, các địa phương, đặc biệt là người dân cần đề phòng tình trạng ít mưa dẫn đến tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn, thiếu nước trong những tháng đầu năm 2024 trên phạm vi toàn quốc.
Ông Khiêm cho biết thêm, mặc dù trong điều kiện El Nino, lượng mưa có xu thể giảm nhưng có thể xuất hiện những kỷ lục về lượng mưa lớn nhất trong 24 giờ.
Như năm 2015, mặc dù có hiện tượng El Nino nhưng tại tỉnh Quảng Ninh đã xuất hiện mưa lớn lịch sử vào khoảng thời gian vào cuối tháng 7.
Trong năm 2002, lũ lớn trên biến động 3 vào tháng 7 đầu tháng 8 trên lưu vực sông Hồng – Thái Bình; lũ lớn trung bộ cuối tháng 9, trong đó có xuất hiện lũ lịch sử xuất hiện thượng nguồn sông Cả (tỉnh Hà Tĩnh); tại khu vực Nam Bộ đã xuất hiện lũ lớn kéo dài ở Đồng bằng sông Cửu Long.
Năm 2009, cơn bão số 9 (Ketsana) xuất hiện đi vào địa phận các tỉnh Quảng Nam – Quảng Ngãi cũng gây ra đợt lũ lớn, lũ lịch vào cuối tháng 9. Đỉnh lũ năm 2009, tại các sông chính từ Quảng Bình đến Phú Yên đều vượt báo động 3. Ngập lụt ngiêm trọng từ Quảng Bình đến Khánh Hòa và Kon Tum.
Nguồn GĐ&XH
