Đưa nước sạch về với buôn làng
Theo số liệu thống kê, hiện toàn tỉnh Đắk Nông có 242 công trình cấp nước sinh hoạt tập trung được xây dựng với số tiền ước tính lên hàng trăm tỷ đồng để cung cấp nước sạch cho hơn 25.350 hộ dân. Tuy nhiên, trong số này chỉ còn 56 công trình đang hoạt động hiệu quả, chiếm 23%; còn lại 186 công trình đã ngưng hoạt động hoặc hoạt động kém hiệu quả, chiếm 77%.
Đến tháng 3/2021, UBND tỉnh Đắk Nông đã bàn giao 101 công trình cho cho Công ty Khai thác công trình thủy lợi tỉnh Đắk Nông quản lý. Trong số này, có 58 công trình hoạt động tốt, còn 43 công trình đã xuống cấp, hư hỏng, không vận hành suốt thời gian dài. Tính từ đó đến nay, các công trình hư hỏng đã dần được phía Công ty khắc phục và đưa vào hoạt động giúp người dân cũng như các hộ đồng bào thiểu số có nguồn nước sạch hợp vệ sinh sử dụng.
Điển hình, như công trình tại xã Quảng Trực (Tuy Đức) hiện cấp nước cho 270 hộ dân thuộc người dân tộc thiểu số. Theo bà H’Dăm (bon Bu Prăng 2, xã Quảng Trực, huyện Tuy Đức) trước đây khi được Nhà nước đầu tư công trình nước sạch người dân rất vui mừng, phấn khởi. Tuy nhiên, được một thời gian hệ thống bị lỗi và người dân không sử dụng được. Từ lúc, có đơn vị mới vào tiếp nhận và sửa chữa lại nguồn nước sạch đã có lại. “Từ lúc nước sạch về với buôn làng, bà con vui mừng, nhất là trẻ em có điều kiện tiếp cận nước sạch sẽ giúp đảm bảo sức khoẻ. Người dân chúng tôi rất vui và phấn khởi, cảm ơn chính quyền địa phương”, bà H’Dăm xúc động nói.
Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Thừa Anh, Giám đốc Công ty Khai thác các công trình thuỷ lợi tỉnh Đắk Nông cho biết: Đắk Nông là tỉnh đi đầu trong cả nước khi giao công trình cấp nước tập trung nông thôn cho doanh nghiệp quản lý. Khi nhận bàn giao công trình, Công ty cũng có không ít áp lực. Tuy nhiên, với tinh thần dám nghĩ, dám làm, phần lớn các công trình ngưng hoạt động trước đây đã được sửa chữa, phục hồi và quản lý, vận hành bài bản, cung ứng nước sạch đến người dân.
“Hiện, Công ty đã hoàn thiện việc xây dựng khung giá nước sinh hoạt khu vực nông thôn và gửi các Sở, ngành liên quan thẩm định. Sau khi thẩm định xong khung giá, Công ty sẽ trình UBND tỉnh Đắk Nông phê duyệt. Khi có khung giá nước sinh hoạt, Công ty sẽ quản lý, vận hành các công trình cấp nước tập trung nông thôn hiệu quả hơn, bảo đảm việc hoạch toán kinh tế gắn với an sinh xã hội”, ông Anh cho hay.
Kêu gọi chung tay vì cộng đồng
Theo báo cáo mới đây của ngành Nông nghiệp tỉnh Đắk Nông cho thấy, hiện nay, việc đưa nước hợp vệ sinh, nước sạch đến cho người dân khu vực nông thôn vẫn còn gặp một số khó khăn nhất định. Cụ thể các chính sách khuyến khích đầu tư và cơ chế tín dụng hiện có chưa thu hút được sự tham gia của các thành phần kinh tế trong xã hội, đặc biệt là khu vực doanh nghiệp, tư nhân. Ngoài ra, những hủ tục, tập quán trong vùng đồng bào cũng ảnh hưởng đến công tác tuyên truyền, vận động thực hiện công tác nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn. Một bộ phận người dân vùng sâu, vùng xa chưa được tiếp cận với nước sạch do thiếu vốn xây dựng công trình.
Tuy nhiên, với quyết tâm của tỉnh Đắk Nông trong công tác chỉ đạo nên các khó khăn cũng dần được các đơn vị tập trung khắc phục. Theo ông Lê Trọng Yên – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông, vấn đề đưa nước sạch về với vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào thiểu số luôn được tỉnh quan tâm và chú trọng thực hiện qua từng năm. Tuy nhiên, với tình hình thực tế thì việc triển khai đồng bộ một lúc là điều rất khó vì liên quan đến kinh phí. Do đó, tỉnh Đắk Nông đang kêu gọi các đơn vị doanh nghiệp, tổ chức kinh tế đóng chân trên địa bàn cùng chung tay với tỉnh xây dựng các công trình để từng bước giúp người dân tiếp cận được nước sạch đảm bảo vệ sinh.
Để góp phần nâng tỉ lệ cung cấp nước sạch, cung cấp nước hợp vệ sinh cho người dân khu vực nông thôn, trong đó có đồng bào dân tộc thiểu số đang sinh sống ở các địa phương, đại diện lãnh đạo Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh Đắk Nông cho biết: Trung tâm hiện đang tiếp tục phấn đấu đưa tỉ lệ người dân nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh giai đoạn 2021-2025 đạt 95% và tỉ lệ người dân nông thôn sử dụng nước sạch đạt quy chuẩn kỹ thuật quốc gia là 55%.
Trong Đề án cấp nước sinh hoạt nông thôn, tỉnh Đắk Nông phấn đấu đưa tỉ lệ người dân nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh giai đoạn 2026-2030 đạt 100% và tỉ lệ người dân nông thôn sử dụng nước sạch hợp quy chuẩn là 60%. Để làm được việc này, Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh kiến nghị tỉnh Đắk Nông xin ý kiến Bộ ngành Trung ương để sớm ban hành bộ định mức, đơn giá trong công tác quản lý, bảo trì bảo dưỡng cho công trình cấp nước tập trung nông thôn.