Ngày 17/5, tại Hạ Long, đã diễn ra Hội nghị Quan chức cấp cao ASEAN-Trung Quốc lần thứ 20 về thực hiện Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Ðông (SOM-DOC). Trước đó, các nước ASEAN đã họp điều phối lập trường. Ðại sứ Vũ Hồ, Quyền Trưởng SOM ASEAN Việt Nam dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự các Hội nghị.
Tại Hội nghị, các nước tái khẳng định giá trị và tầm quan trọng của DOC đối với khu vực; đánh giá cao một số kết quả tích cực trong thực hiện DOC thời gian qua, mặc dù khu vực phải chịu tác động sâu rộng của đại dịch. Nhiều hoạt động hợp tác cụ thể đã được triển khai hiệu quả, đúng kế hoạch, trong đó có hợp tác bảo vệ môi trường biển, nghiên cứu khoa học biển, đối xử nhân đạo và công bằng đối với ngư dân, tìm kiếm và cứu nạn trên biển…
Các nước chia sẻ quan ngại về một số diễn biến phức tạp trên Biển Ðông thời gian qua, gây xói mòn lòng tin, gia tăng căng thẳng, ảnh hưởng tới quyền và lợi ích chính đáng của các quốc gia ven Biển Ðông, theo đó nhấn mạnh ASEAN và Trung Quốc càng cần thực hiện DOC nghiêm túc, hiệu quả và đầy đủ.
Các nước tái khẳng định tầm quan trọng của duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Ðông; tôn trọng các nguyên tắc như thực hiện kiềm chế, không sử dụng hay đe dọa sử dụng vũ lực, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS).
Các nước tái khẳng định tầm quan trọng của duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Ðông; tôn trọng các nguyên tắc như thực hiện kiềm chế, không sử dụng hay đe dọa sử dụng vũ lực, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS).
Hội nghị SOM DOC ghi nhận tiến triển trong đàm phán Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Ðông (COC) và trao đổi các định hướng cho tiến trình đàm phán; nhấn mạnh cần đạt được COC hiệu quả, thực chất, phù hợp luật pháp quốc tế và UNCLOS, góp phần xây dựng lòng tin, tin cậy, quản lý hiệu quả hơn các sự cố trên Biển Ðông.
Phát biểu tại Hội nghị, Ðại sứ Vũ Hồ nhấn mạnh, Biển Ðông là tuyến hàng hải huyết mạch của thế giới, do đó việc duy trì và thúc đẩy hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở vùng biển này không chỉ là lợi ích và trách nhiệm chung của ASEAN và Trung Quốc, mà còn thể hiện trách nhiệm của hai bên đối với cộng đồng quốc tế.
Biển Ðông là tuyến hàng hải huyết mạch của thế giới, do đó việc duy trì và thúc đẩy hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở vùng biển này không chỉ là lợi ích và trách nhiệm chung của ASEAN và Trung Quốc, mà còn thể hiện trách nhiệm của hai bên đối với cộng đồng quốc tế.
– Đại sứ Vũ Hồ –
Trước thực trạng tình hình Biển Ðông vẫn diễn biến phức tạp, các hành động đơn phương vi phạm luật pháp quốc tế vẫn tiếp diễn, Ðại sứ đề nghị các nước phát huy “nói đi đôi với làm”, biến cam kết chính trị thành các hành động cụ thể, phù hợp trên thực địa.
Ðại sứ nhấn mạnh cần lấy các quy định của luật pháp quốc tế và UNCLOS làm “kim chỉ nam” cho các hoạt động trên Biển Ðông. Trong khi đẩy mạnh các nỗ lực đạt được COC thực chất, hiệu quả, phù hợp luật pháp quốc tế và UNCLOS, được cộng đồng quốc tế ủng hộ, các nước cần thực hiện nghiêm túc và đầy đủ mọi điều khoản của DOC. Nỗ lực này cũng sẽ góp phần tạo môi trường thuận lợi cho tiến trình đàm phán COC.