Ông Erdogan đã đưa ra thông báo trên chỉ một ngày trước khi thỏa thuận hết hạn (18/5). Ông nói cảm ơn Tổng thống Nga Vladimir Putin, người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelenskyy và Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres vì vai trò của họ trong việc gia hạn thỏa thuận.
“Với những nỗ lực của đất nước chúng tôi, sự hỗ trợ của những người bạn Nga, sự đóng góp của những người bạn Ukraine, chúng tôi đã quyết định kéo dài thỏa thuận ngũ cốc ở Biển Đen thêm hai tháng nữa”, ông Erdogan nói trong bài phát biểu trên truyền hình quốc gia.
Ông Erdogan cho biết Nga đã đồng ý không chặn tàu hai cảng của Ukraine, và bày tỏ hy vọng rằng thỏa thuận này sẽ “có lợi cho tất cả các bên”. Ukraine cho biết họ “biết ơn” LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ vì những nỗ lực của họ trong việc “tăng cường an ninh lương thực”.
“Những thỏa thuận này quan trọng đối với an ninh lương thực toàn cầu – Các sản phẩm của Ukraine và Nga nuôi sống thế giới”, Tổng thư ký LHQ Guterres nói, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết của một thỏa thuận toàn diện hơn, dài hạn hơn.
Ukraine là một trong những nhà xuất khẩu ngũ cốc lớn của thế giới trước khi xung đột với Nga vào tháng 2 năm ngoái. Song do cuộc chiến, Nga đã phong tỏa các cảng của Ukraine ở Biển Đen, khiến giá lương thực tăng vọt trên thị trường toàn cầu và gây thiệt hại nặng nề cho những nước nghèo nhất thế giới.
Sau đó, Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ lần đầu tiên làm trung gian cho một thỏa thuận giữa các bên tham chiến vào tháng 7 năm 2022, thỏa thuận này tạo ra các hành lang an toàn cho việc xuất khẩu sản phẩm của Ukraine nhằm xoa dịu cuộc khủng hoảng.
Thỏa thuận này vẫn là thỏa thuận duy nhất mà Moscow và Kiev đã ký kết kể từ khi cuộc chiến bắt đầu. Cho đến nay, hơn 30 triệu tấn ngũ cốc và sản phẩm nông nghiệp đã được xuất khẩu theo sáng kiến này.
Vào tháng 3 vừa rồi, thỏa thuận đã được gia hạn thêm 60 ngày thay vì 120 ngày mà Ukraine đề xuất. Và sau một số khó khăn, các quan chức Ukraine, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ đã lại gặp nhau tại Istanbul vào tuần trước để đàm phán và tiếp tục đạt được việc gia hạn, dù chỉ thêm 2 tháng nữa.
Hoàng Hải (theo AFP, CNA)