Để thúc đẩy phát triển kinh tế, huyện Tiên Yên hiện đang chú trọng phát triển du lịch gắn với liên kết vùng. Địa phương từng bước xây dựng hạ tầng phục vụ du lịch, phát triển du lịch văn hóa, du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm có sự tham gia của cộng đồng… gắn với xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh.
Ngay từ đầu năm 2023, Tiên Yên đã xây dựng kế hoạch phát triển du lịch. Trong đó, đặt mục tiêu phát triển du lịch phải gắn với giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa, đặc biệt là những giá trị văn hóa truyền thống, đảm bảo định hướng xây dựng Tiên Yên trở thành trung tâm văn hóa giàu bản sắc các dân tộc vùng Đông Bắc. Huyện phấn đấu tổng khách du lịch đến tham quan trong năm đạt trên 100.000 lượt.
Lợi thế cho du lịch Tiên Yên
Tiên Yên là huyện miền núi, có vị trí trung tâm của miền Đông, có địa hình trải rộng. Hệ thống rừng ngập mặn trải dài ven biển với trên 2.000ha được đánh giá là đa dạng sinh học nhất miền Bắc. Nơi đây còn có nhiều phong cảnh đẹp như thác Pạc Sủi, ruộng bậc thang, đồi núi hùng vỹ. Toàn huyện hiện có 21 di tích lịch sử, văn hóa được kiểm kê trong đó có 5 di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh được công nhận cấp tỉnh.
Bề dày lịch sử, văn hóa, có nhiều phong cảnh thiên nhiên đẹp… đã tạo cho Tiên Yên nét riêng có, đa dạng, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Các di sản văn hóa phi vật thể với nhiều loại hình khác nhau, như: Trang phục, ngôn ngữ, phong tục, tập quán, nghề thủ công truyền thống, cùng với việc bảo tồn, phát huy các lễ hội văn hóa, thể thao truyền thống, phố đi bộ Tiên Yên cũng góp phần tạo cho địa phương nguồn tài nguyên du lịch nhân văn giàu giá trị. Đây là những điểm khác biệt, là những tiềm năng, nguồn tài nguyên vô giá để Tiên Yên phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, du lịch văn hóa với bản sắc riêng, thúc đẩy phát triển KT-XH bền vững.
Phát huy những tiềm năng, thế mạnh đó, cấp ủy, chính quyền huyện đã có những chỉ đạo sát sao, triển khai nhiều giải pháp thiết thực, sáng tạo. Hằng năm, UBND huyện đều ban hành các văn bản, kế hoạch phát triển du lịch gắn với bảo tồn các di sản văn hóa trên địa bàn, trong đó, tích cực xây dựng, hỗ trợ các sản phẩm du lịch, đẩy mạnh xúc tiến quảng bá du lịch.
Đặc biệt, huyện đã ưu tiên bố trí nguồn vốn đầu tư cơ sở hạ tầng, kỹ thuật đồng bộ để phục các tuyến điểm du lịch như: Đường nối QL18A với khu du lịch thác Pạc Sủi (xã Yên Than); cải tạo nâng cấp, mở rộng đường từ QL4B đi trung tâm xã Hà Lâu; cải tạo, nâng cấp tuyến đường từ trung tâm xã Hà Lâu (huyện Tiên Yên) đến xã Vô Ngại (huyện Bình Liêu); xây dựng kè bờ sông Tiên Yên, cầu Bến Châu…
Cơ hội để bứt phá
Cao tốc Vân Đồn – Móng Cái đi vào hoạt động (đầu tháng 9/2022) là cơ hội cho sự phát triển du lịch của các địa phương khu vực miền Đông. Cao tốc giúp nối dài những chuyến đi của du khách nhanh hơn, thuận tiện hơn, thậm chí là ngay cả với những du khách nội tỉnh. Tuy nhiên điều này cũng tạo ra không ít thách thức cho huyện Tiên Yên nói riêng. Bởi lẽ, khi có cao tốc, đa số khách du lịch đi thẳng Hạ Long – Móng Cái và ngược lại, đồng nghĩa với lượng khách qua Tiên Yên, hoặc dừng chân tại huyện giảm đi đáng kể. Làm thế nào để nắm bắt cơ hội và vươn lên bứt phá trong giai đoạn hiện nay là bài toán địa phương cần sớm có lời giải.
Và Tiên Yên đã chủ động để có chiến lược thích ứng. Cùng với kế hoạch phát triển du lịch năm 2023, huyện đã nhanh chóng xây dựng kế hoạch thúc đẩy phương án phát triển du lịch dọc tuyến cao tốc Hạ Long – Vân Đồn – Móng Cái trên địa bàn huyện Tiên Yên. Phó Chủ tịch UBND huyện Tiên Yên Phạm Văn Hoài cho biết: Huyện đang tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp đến nghiên cứu đầu tư vào lĩnh vực du lịch; khuyến khích doanh nghiệp đầu tư các cơ sở lưu trú, kinh doanh dịch vụ ăn uống, vui chơi giải trí. Bên cạnh đó là tập trung quy hoạch, thu hút nguồn lực đầu tư tạo một số sản phẩm du lịch có quy mô, chất lượng cao dọc tuyến cao tốc như: Trung tâm trưng bày, giới thiệu sản phẩm của địa phương tại nút giao Mũi Chùa; cơ sở lưu trú nghỉ dưỡng chất lượng cao đảm bảo đúng các quy định hiện hành và phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.
Tiên Yên cũng đang tiếp tục đầu tư các công trình hạ tầng thúc đẩy phát triển du lịch của địa phương, như: Chỉnh trang phố đi bộ; xây dựng Làng văn hóa dân tộc Tày tại thôn Đồng Đình, xã Phong Dụ; hoàn thành đường giao thông kết nối từ trung tâm xã Đại Dực sang xã Đại Thành (cũ)… Huyện cũng chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch và dịch vụ phục vụ du khách. Trong đó, xây dựng các tour du lịch để giữ khách lưu trú tại Tiên Yên, như xây dựng các tour du lịch 2 ngày, 1 đêm tại Tiên Yên; xây dựng các tour du lịch kết nối Tiên Yên và Bình Liêu (2 ngày, 1 đêm) gửi đến các công ty lữ hành.
Năm 2022, huyện Tiên Yên có 85.000 lượt khách đến tham quan. Phấn đấu năm 2023, huyện sẽ đạt trên 100.000 lượt khách. Theo đánh giá của UBND huyện, từ đầu năm đến nay, hoạt động du lịch của huyện đang có những tín hiệu khả quan. Đáng chú ý, dịp nghỉ lễ 30/4, 1/5, có 13.180 lượt khách đến với các điểm du lịch ở Tiên Yên, doanh thu ước đạt trên 5,5 tỷ đồng (tăng gần 11.000 lượt khách so cùng kỳ năm 2022).
Với sự chuẩn bị dài hơi hơn cho các cơ sở lưu trú phục vụ du khách, sản phẩm du lịch mới, chắc chắn Tiên Yên sẽ hiện thực hoá, tạo đột phá thực sự trong phát triển du lịch.