Liên quan đến những tác hại cũng như thực trạng giới trẻ sử dụng thuốc lá điện tử tăng cao, Báo Nhà báo & Công luận đăng tải ý kiến của Chuyên gia kinh tế Vũ Vinh Phú, nguyên Phó Giám đốc Sở Thương mại Hà Nội:
Tôi đã dự một cuộc hội thảo về thuốc lá điện tử vào cuối năm 2022 tại Hà Nội. Tại cuộc hội thảo này, các đại biểu của nhà trường, bệnh viện, các chuyên gia kinh tế, thương mại, các phóng viên báo chí đã được nghe về tình hình về thuốc lá điện tử hiện nay ở thị trường Việt Nam là hết sức nghiêm trọng, nguy hại đến sức khỏe nòi giống, sự phức tạp trong quản lý nhập khẩu mặt hàng này, thậm chí nó còn liên quan đến ma túy và các tệ nạn khác đi theo…
Kết luận về hội thảo, các đại biểu đều nhất trí rằng, phải thực hiện việc cấm ngay sản xuất, nhập khẩu, phân phối và sử dụng thuốc lá điện tử ở thị trường Việt Nam trong năm 2023. Điều này chắc chắn được dư luận xã hội đồng tình ủng hộ, bởi không thể đưa những sản phẩm độc hại vào sử dụng ở thị trường nội địa cho bất cứ đối tượng nào, trong khi mà chúng ta đang mong muốn nâng cao sức khỏe của cộng đồng.
Tuy nhiên, đến nay, đã là giữa tháng 5/2023, tôi thấy ngành y tế và các ngành khác có liên quan chưa có những động thái quyết liệt để thực hiện kiến nghị này. Chúng ta đang vất vả nhiều năm nay về việc hạn chế tiến tới cấm sử dụng thuốc lá các loại ở nước ta. Theo Bộ Y tế thì trong 10 năm qua, tỷ lệ hút thuốc lá ở người tiêu dùng mới giảm khoảng 2,1%, một con số đã nói lên hiệu quả rất thấp của việc thực hiện Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá. Mấy năm gần đây, lại xuất hiện thêm việc nhập khẩu, phân phối và sử dụng thuốc lá điện tử (tạm gọi là thuốc lá thế hệ mới). Như vậy, khó khăn lại chồng chất khó khăn, các tệ nạn này tiếp tục xâm nhập ngày càng nhiều vào từng con người sử dụng loại hàng hóa này. Những khẩu hiệu ghi trên bao thuốc lá là “Hút sẽ độc hại” hầu như không có tác dụng nhắc nhở và răn đe.
Hiện nay, người dân đều ít nhiều thấy rõ việc sử dụng thuốc lá điện tử ở ngoài đường, nơi công cộng không phải là cá biệt. Các nhà trường đang vất vả để phát hiện việc sử dụng trong giới học sinh, sinh viên, điều cần lưu ý là khi sử dụng không chỉ mang đến sự suy giảm sức khỏe của người hút mà còn gây ảnh hưởng đến những người xung quanh.
Hàng năm, chúng ta đã phải bỏ biết bao kinh phí để chữa các loại bệnh tật liên quan tới thuốc lá; nòi giống, sức khỏe của người Việt Nam sẽ suy giảm nếu chúng ta không ngăn chặn kịp thời tệ nạn này.
Đứng trước tình hình trên, tôi nhắc lại kiến nghị tại cuộc hội thảo nêu trên là các cơ quan có trách nhiệm sớm tham mưu đề xuất việc cấm ngay sản xuất, nhập khẩu, phân phối và sử dụng thuốc lá điện tử. Sau khi có quy định cấm thì đề nghị cả hệ thống chính trị phải vào cuộc, các cơ quan quản lý chuyên ngành kiểm tra, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm, tái phạm. Cần áp dụng nhiều hình thức từ vận động, giáo dục, thuyết phục đến kiểm tra, phát hiện và xử lý theo quy định của pháp luật hiện hành.
Tôi cho rằng, nếu thành công trong công tác này, chính chúng ta đã làm một việc hết sức nhân văn đối với toàn thể cộng đồng. Khẩu hiệu “Tất cả vì sức khỏe và hạnh phúc của nhân dân” là phương châm hành động của tất cả mọi người dân Việt Nam. Chúng ta hy vọng vào kết quả của công cuộc phòng, chống thuốc lá “thế hệ mới” sớm thành công trong năm 2023.
Chuyên gia kinh tế Vũ Vinh Phú
Nguyên Phó Giám đốc Sở Thương mại Hà Nội