Căn bếp nhỏ rộn ràng tiếng nói cười nhắc nhau kỷ niệm thân thương một thời.
Ngày xưa khi tôi còn ở quê, cứ đến những ngày rằm hay mùng một mỗi tháng và suốt tháng bảy âm lịch, cả gia đình tôi ai cũng háo hức chờ đợi những lần được thưởng thức các món chay chứa trọn tình yêu thương do mẹ chế biến… Mùa Vu lan, năm nào gia đình tôi cũng ăn chay, một phần rất tốt cho sức khỏe, giúp cơ thể cân bằng âm dương, thịt thà nhiều thì cũng nên chuyển sang rau củ quả. Mùa Vu lan năm nay thật đặc biệt vì tôi được nghỉ phép về quê, thỏa mong ước tận hưởng những bữa cơm chay và đặc biệt là món bánh xèo chay mẹ đúc.
Bánh xèo chay |
THANH LY |
Để tạo ra mẻ bánh nóng thơm lừng, đủ đầy sắc màu thì khâu chuẩn bị nguyên liệu khá quan trọng. Ngay từ tối hôm trước, mẹ đã ngâm gạo cho mềm hẳn. Sáng sớm trời còn mờ sương, mẹ đem gạo đã ngâm vào cối xay bằng đá để làm bột. Mẹ thường dặn tôi muốn bánh ngon phải chú ý hỗn hợp bột không được quá lỏng hay quá đặc sẽ ảnh hưởng đến chất lượng bánh. Khi bột đã xong, mẹ tiếp tục đun đỏ lửa củi rồi phi thơm hành tím xắt nhỏ, cho nấm rửa sạch và tách nhỏ cùng cà rốt bào mỏng vào xào khoảng vài phút, hạ nhỏ lửa rồi nêm gia vị. Nấm, cà rốt thấm thì cho ra tô để riêng.
Hồi nhỏ tôi là đứa ghiền bánh xèo chay mẹ đúc nhất. Mẹ thường bảo tôi ngồi học bài ở chõng, cạnh chỗ bếp mẹ ngồi đúc bánh. Nhờ nhiều lần lén theo dõi mẹ đúc bánh mà tôi được thừa hưởng bí quyết làm bánh xèo của mẹ. Trước khi đúc bánh, mẹ đặt cái chảo nhỏ có cán dài lên, dùng cuống lá chuối tước sẵn để quệt dầu đều mặt chảo. Riêng bột gạo trắng, mẹ trộn với một ít bột nghệ, hành lá xanh, thêm chút muối. Chờ chảo thật nóng mới nhanh tay cầm chiếc gáo múc một vá bột đổ lên chảo, nghiêng cho bột trải đều, thêm nấm và cà rốt vào giữa bánh, rồi đậy nắp vung, chừng dăm ba phút khi mặt trên của bánh xốp và khô, viền bánh co lại, tróc ra thì bánh đã chín. Nhanh tay đưa bánh ra khỏi chảo. Cứ thế đúc cho đến khi thau bột vơi dần. Có thể thêm giá, đậu khuôn hoặc một ít chả chay để bánh thêm nhiều vị.
Mỗi lần đổi động tác khi làm bánh, mẹ lại liếc mắt canh chừng xem tôi có chú tâm học hay không. Thi thoảng, bánh chín thơm quá tôi liền lân la vừa học bài, vừa nhân nha khèo bánh. Bánh xèo chay mẹ đúc bao giờ cũng ôm trọn hương vị thanh nhẹ, mang đến cảm giác thanh tịnh, mát mẻ và bình yên. Dù hiện tại nơi phố thị tôi đang sống, chỉ cần bước chân ra khỏi cổng đã có thể mua được một chiếc bánh xèo giòn đủ các loại nhân: trứng, tôm, thịt làm sẵn; nhưng với tôi, mâm bánh chay nóng hổi mà mẹ làm trong những ngày tháng bảy Vu lan vẫn luôn là món ngon nhất trong tâm trí.
Bao năm rồi, đôi tay gầy guộc của mẹ vẫn giữ thói quen chăm chút từng chiếc bánh xèo cho các con. Tiếng cười của mẹ giòn tan mặc cho thời gian trôi đi trên nếp nhăn và mái tóc bạc. Ôi, bánh xèo chay một ngày tháng bảy – một thời thương nhớ, cho ngày về thăm quê thêm ấm áp tình thâm…