Nơi lưu giữ hơn 3 vạn mộc bản triều Nguyễn “độc nhất vô nhị”

(Dân trí) – Hơn 3 vạn mộc bản triều Nguyễn quý đang được lưu giữ tại Trung tâm lưu trữ quốc gia IV ở Đà Lạt. Toàn bộ mộc bản được UNESCO công nhận là Di sản Tư liệu thế giới đầu tiên của Việt Nam.

Trung tâm lưu trữ quốc gia IV (Bộ Nội vụ) đóng tại phường 5, thành phố Đà Lạt, Lâm Đồng đang lưu giữ 33.971 tấm mộc bản triều Nguyễn. Mộc bản lưu tại đây là di sản đặc biệt gồm nhiều bộ chính văn, chính sử của các vương triều từ thời Hùng Vương đến triều Nguyễn.

Đây là mộc bản về chính văn, chính sử với số lượng đồ sộ, được xem là “độc nhất vô nhị” ở Việt Nam.

Mộc bản được lưu giữ, bảo quản trong không gian đảm bảo về nhiệt độ, độ ẩm. 

Ông Nguyễn Xuân Hùng, Giám đốc Trung tâm lưu trữ quốc gia IV cho biết, mộc bản triều Nguyễn là những ván gỗ khắc chữ Hán và chữ Nôm ngược để in sách. Trên mộc bản, các ký tự được chạm khắc công phu, tỉ mỉ, sắc nét. Ngoài ký tự Hán, Nôm, trên các mộc bản có hình rồng, phượng… trang trí bìa sách. 

Mộc bản Chiếu dời đô dùng in trong bộ sách Đại Việt sử ký toàn thư còn nguyên vẹn, chữ rõ nét được lưu giữ tại Trung tâm lưu trữ quốc gia IV.

Theo cán bộ Trung tâm lưu trữ quốc gia IV, mộc bản đầu tiên được làm bởi triều Nguyễn là bộ Hoàng Việt luật lệ năm 1811 dưới thời vua Gia Long. Bộ mộc bản cuối cùng của triều Nguyễn được thực hiện vào thời vua Khải Định.

Trong ảnh, mộc bản màu đỏ thuộc danh mục in các chiếu, chỉ dụ của vua.

Mộc bản được đánh số để phục vụ công tác lưu trữ, tra cứu. 

Chị Lại Thị Ngọc, cán bộ Phòng Bảo quản, Trung tâm lưu trữ quốc gia IV cho hay, có khoảng 3.000 mộc bản bị cong vênh, mối mọt, mục mủn.

“Thời gian qua, Trung tâm đã thực hiện các biện pháp gia tăng độ cứng cho gỗ để bảo quản mộc bản”, chị Lại Thị Ngọc nói.

Nhân viên Trung tâm lưu trữ quốc gia IV tra cứu mộc bản.