Làng Tứ Liên (Tây Hồ, Hà Nội) từ lâu đã nổi danh với nghề trồng quất cảnh, cung cấp hàng vạn cây mỗi dịp Tết đến Xuân về…
Những cây quất vàng óng, trĩu quả, không chỉ tô điểm cho không gian ngày Tết, mà còn mang ý nghĩa phong thủy, tượng trưng cho tài lộc, may mắn.
Tuy nhiên, nghề trồng quất phải đối mặt với không ít khó khăn. Thời tiết khắc nghiệt, sâu bệnh và biến đổi khí hậu đã ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất và chất lượng cây trồng.
Để đảm bảo mỗi cây quất đạt tiêu chuẩn, người dân Tứ Liên phải dày công chăm sóc từ việc chọn giống, bón phân, tưới nước đến tạo dáng cho cây.
Mỗi công đoạn đều đòi hỏi sự tỉ mỉ và kinh nghiệm lâu năm.
Ông Nguyễn Thế Mạnh, một nghệ nhân có hơn 40 năm kinh nghiệm, chia sẻ, bí quyết để cây quất đẹp không chỉ nằm ở kỹ thuật, mà còn ở tình yêu và sự kiên nhẫn. Mỗi cây quất đều như một đứa con tinh thần, cần được chăm sóc cẩn thận từng ngày.
Còn nghệ nhân Trần Thị Phương Thư đã sáng tạo ra nhiều dáng quất độc đáo như “phúc lộc viên mãn” hay “thuyền chở tài lộc”… Sự sáng tạo và khéo léo của nghệ nhân mang lại thu nhập ổn định, thu hút nhiều khách hàng từ khắp nơi đổ về đặt mua quất cảnh.
Không thể không nhắc đến anh Phạm Văn Hùng, một người trẻ đã mạnh dạn ứng dụng công nghệ hiện đại vào việc chăm sóc quất. Anh đã lắp đặt hệ thống tưới tự động và sử dụng các loại phân bón hữu cơ, giúp nâng cao chất lượng cây trồng và giảm công lao động.
Điều làm nên sự khác biệt của quất Tứ Liên chính là kỹ thuật tạo dáng độc đáo. Người trồng quất không chỉ dừng lại ở việc chăm sóc cây, mà còn biến mỗi cây quất thành một tác phẩm nghệ thuật. Từng nhánh cây được uốn nắn khéo léo để tạo hình dáng hài hòa, phù hợp với phong thủy. Nhiều cây quất được tạo hình thành dáng “long phượng sum vầy” hay “phúc lộc viên mãn”, mang đến nhiều ấn tượng cho người mua.
Trong bối cảnh hiện đại, người trồng quất Tứ Liên đã và đang nỗ lực áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật để cải thiện chất lượng cây trồng. Nhiều hộ gia đình đã sử dụng hệ thống tưới tiêu tự động, phân bón hữu cơ và biện pháp phòng trừ sâu bệnh thân thiện với môi trường.
Bên cạnh đó, để đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường, nhiều nghệ nhân đã sáng tạo thêm các sản phẩm quất cảnh mini, quất bonsai hay các loại cây cảnh kết hợp giữa quất và hoa đào, phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu sang các nước Trung Quốc, Nhật Bản…
Không chỉ là một làng nghề, Tứ Liên còn là điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước.
Với sự kết hợp giữa giá trị truyền thống và đổi mới sáng tạo, làng nghề trồng quất Tứ Liên không chỉ giữ được bản sắc văn hóa độc đáo, mà còn góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương. Đây thực sự là niềm tự hào của người dân Hà Nội và là điểm sáng trong bức tranh văn hóa Thủ đô, nơi lưu giữ những giá trị truyền thống; đồng thời, mang đến sắc xuân tươi mới cho mọi nhà mỗi dịp Tết đến.
