Làng nghề rèn thời công nghệ

… với việc đưa máy móc, công nghệ hiện đại vào sản xuất nhằm tăng sản lượng sản phẩm, giảm sức lao động cũng như mở rộng thị trường thông qua các ứng dụng thương mại điện tử.

Đổi thay làng nghề truyền thống

Nghề rèn truyền thống của xã Tiến Lộc có từ lâu đời, là một trong những làng nghề nổi tiếng ở xứ Thanh. Trước đây, nghề rèn ở Tiến Lộc được coi là nghề phụ, người dân tranh thủ làm lúc nông nhàn, rèn các loại công cụ như dao, cuốc, liềm… để đổi lấy lương thực, thực phẩm và các vật dụng khác.

Đến nay, nghề rèn ở Tiến Lộc đã có sự năng động hơn khi được đầu tư các loại máy móc, công nghệ mới, không ngừng sáng tạo, mở rộng sản xuất, tìm kiếm thị trường, do vậy đã có sự phát triển mạnh mẽ. 

Ông Trịnh Văn Hạnh, thôn Sơn, xã Tiến Lộc cho biết, tuổi thơ của ông gắn liền với làng rèn, lớn lên ông nối nghiệp cha. “Nghề rèn này nó khác với những nghề khác. Trước đây, cứ ráo mồ hôi là mất thu nhập.

Ngày nay, nhờ tiến bộ khoa học kỹ thuật mà nhiều công đoạn nặng nhọc đã được máy móc hỗ trợ rất nhiều, sản phẩm của làng nghề làm ra đa dạng, mẫu mã đẹp hơn… được thị trường khắp nơi đón nhận”, ông Hạnh chia sẻ.

Cũng gắn bó với nghề rèn từ lúc còn nhỏ, anh Kiều Văn Lực, thôn Ngọ, xã Tiến Lộc cho biết, nghề rèn trước đây nhộn nhịp chỉ vào ngày mùa, người dân cần nhiều nông cụ phục vụ sản xuất.

“Hiện sản phẩm làng rèn Tiến Lộc đa dạng hơn, bà con có thể làm việc quanh năm, đặc biệt là những ngày cận tết, nhu cầu của người dân tăng cao đã giúp các cơ sở đẩy mạnh sản xuất, tạo thêm nhiều việc làm cho người dân…”, anh Lực chia sẻ.

Ông Trịnh Văn Hùng, Phó Chủ tịch UBND xã Tiến Lộc cho biết, mỗi năm ngành tiểu thủ công nghiệp của xã có doanh thu khoảng 470 – 500 tỷ đồng. Trong đó, nghề rèn ở 3 thôn Ngọ, Bùi, Sơn chiếm đến 90% tổng doanh thu. 

“Nghề rèn hiện là nghề chủ lực của địa phương với hơn 1.500 hộ dân, trên 3.000 lao động theo nghề. Công việc nghề rèn diễn ra quanh năm, tuy nhiên bận rộn nhất là dịp trước Tết Nguyên đán.

Mỗi ngày, làng nghề sản xuất khoảng 200.000 sản phẩm các loại để cung ứng ra thị trường. Dù nghề rèn vất vả nhưng có thị trường, tạo nguồn thu ổn định, từ đó giúp nhiều hộ vươn lên làm giàu..”, ông Hùng thông tin.

Nâng tầm giá trị sản phẩm qua ứng dụng thương mại điện tử

Cũng chọn nghề rèn truyền thống của quê hương để khởi nghiệp, đến nay anh Phạm Văn Tiến, xã Tiến Lộc, Giám đốc Công ty TNHH XR Tấn Lộc Tài đã có 3 cơ sở sản xuất được áp dụng máy móc, thiết bị hiện đại, tạo việc làm thường xuyên cho khoảng 80 lao động với thu nhập bình quân từ 5 – 7 triệu đồng/tháng.

Bên cạnh đó, nhiều công nhân, thợ lành nghề có mức lương rất cao.

Anh Tiến cho biết, anh là đời thứ 5 theo nghề “cha truyền con nối”. Những năm đầu lập nghiệp, anh dành thời gian đi khắp các tỉnh, thành trong cả nước nắm bắt nhu cầu thị trường, đến các làng rèn lớn tìm hiểu và học hỏi kinh nghiệm. Cùng với đó, anh không ngừng tìm kiếm thông tin về việc chế tác dao ở một số nước phát triển, đặc biệt là Nhật Bản thông qua mạng internet.

Năm 2022, anh Tiến thành lập công ty, áp dụng công nghệ mới sản xuất dao thép trắng không gỉ, đồng thời đầu tư máy plasma, máy đột dập, lò tôi cao tần, máy cắt tôn trị giá trên 1 tỷ đồng. Chỉ sau một thời gian ngắn xuất bán ra thị trường, sản phẩm của công ty đã thu hút người tiêu dùng bởi dao vẫn giữ những nét truyền thống của làng rèn Tiến Lộc, song độ chống gỉ đạt tới 96%.

“Nhược điểm của sản phẩm làng rèn sau một thời gian sử dụng thường bị oxy hóa, gỉ sét, khiến sản phẩm mất thẩm mỹ, giá trị. Từ đó, tôi đã tìm tòi, áp dụng kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất, tạo ra sản phẩm đẹp mắt, có độ chống gỉ đạt tới 96%, được người tiêu dùng đón nhận…”, anh Tiến kể.

Có sản phẩm chất lượng, để mở rộng thị trường, anh Tiến đã tìm kiếm, đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm thông qua các kênh bán hàng online như: Shopee, Lazada, Facebook, TikTok, Zalo… Các sản phẩm nghề rèn giới thiệu trên các trang mạng được thiết kế đẹp, đầy đủ thông tin, mẫu mã bắt mắt, thuận tiện cho người mua. 

“Sau 2 năm triển khai bán hàng thông qua ứng dụng thương mại điện tử, công ty đã bán và phân phối cho đại lý các tỉnh được gần 1 triệu sản phẩm các loại. So với bán hàng trực tiếp, hình thức bán hàng trực tuyến giúp công ty bán được sản phẩm gấp hàng chục lần, theo đó doanh thu bán hàng tăng đáng kể…”, anh Tiến chia sẻ.

Với việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, năm 2023, sản phẩm dao thép không gỉ của Công ty TNHH XR Tấn Lộc Tài được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh; được chứng nhận top 10 “The best of Vietnam 2023”…

Anh Phạm Văn Tiến cũng là 1 trong 20 doanh nghiệp tiêu biểu của Tổng hội NN&PTNT Việt Nam vinh dự tiếp kiến Chủ tịch nước tại Phủ Chủ tịch vào tháng 10/2023.

Không chỉ anh Tiến, hiện nhiều cơ sở tại làng nghề rèn Tiến Lộc cũng thay đổi phương thức sản xuất, đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm thông qua các kênh bán hàng trên mạng xã hội, từ đó rút ngắn được nhiều công đoạn, đỡ tốn kém, hiệu quả kinh tế cao…

Quách Tuấn

Báo Lao động và Xã hội số 6