Thụy Sỹ cấp quyền miễn trừ cho Tổng thống Putin, Hamas lạc quan về đàm phán ngừng bắn, tàu chiến Mỹ-Canada tập trận ở Biển Đông

Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày.

Châu Á – Thái Bình Dương

*Phái đoàn quân sự Trung Quốc sắp thăm Nhật Bản: Ngày 13/1, Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho biết theo thỏa thuận giữa hai nước, đại diện quân đội Trung Quốc sẽ thăm Nhật Bản vào giữa tháng 1 này nhằm tăng cường “sự hiểu biết và tin cậy” lẫn nhau.

Theo Bộ Quốc phòng Trung Quốc, một phái đoàn từ Bộ Tư lệnh chiến khu miền Đông của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) sẽ gặp các lãnh đạo Bộ Quốc phòng Nhật Bản và Văn phòng Tham mưu Liên quân của Lực lượng Phòng vệ.

Chuyến thăm này cũng nhằm thúc đẩy trao đổi quốc phòng giữa Trung Quốc và Nhật Bản. Bộ Tư lệnh Chiến khu miền Đông của PLA chịu trách nhiệm chủ yếu về an ninh tại Biển Hoa Đông, Đông hải và eo biển Đài Loan. (Reuters)

*Ấn Độ khẳng định không giảm quân số dọc biên giới với Trung Quốc: Ngày 13/1, Tham mưu trưởng Lục quân Ấn Độ, Tướng Upendra Dwivedi, tuyên bố Ấn Độ không tìm cách giảm số lượng quân dọc biên giới với Trung Quốc vào mùa Đông.

Cách đây 4 năm, 20 binh sĩ Ấn Độ và 4 binh sĩ Trung Quốc đã thiệt mạng trong các cuộc đụng độ biên giới, sau đó cả hai bên ngừng tuần tra một số điểm trên biên giới ở Ladakh để tránh các cuộc đối đầu mới, đồng thời di chuyển hàng chục nghìn binh sĩ và thiết bị quân sự mới đến gần khu vực miền núi băng giá này.

New Delhi và Bắc Kinh đã đạt được thỏa thuận vào tháng 10/2024 để giải quyết tình trạng bế tắc quân sự kéo dài 4 năm và vài ngày sau họ đã rút quân khỏi biên giới tranh chấp. (the Hindustan Times)

*Bắc Kinh phản đối Mỹ đưa các công ty Trung Quốc vào danh sách trừng phạt: Ngày 13/1, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Quách Gia Côn tuyên bố Bắc Kinh phản đối việc đưa các công ty Trung Quốc vào danh sách trừng phạt của Mỹ nhằm vào ngành năng lượng Nga.

Trước đó, ngày 10/1, Bộ Tài chính Mỹ đã thông báo áp đặt lệnh trừng phạt đối với các công ty Trung Quốc tham gia xây dựng và vận chuyển các mô-đun cho dự án NOVATEK Arctic LNG-2 của Nga, cũng như áp lệnh trừng phạt nhằm vào công ty vận hành cảng dầu Shandong United Energy Pipeline Transportation vì đã hỗ trợ công ty vận tải biển quốc doanh Sovcomflot của Nga trong hoạt động vận chuyển dầu.

Nhà ngoại giao Trung Quốc tuyên bố nước này vẫn luôn phản đối hành vi can thiệp của nước ngoài và các hạn chế đối với hoạt động trao đổi thương mại và kinh tế bình thường, cũng như “việc Mỹ mở rộng khái niệm an ninh quốc gia”. (Sputniknews)

*Nhật Bản, Hàn Quốc khẳng định quan hệ trong bối cảnh bất ổn chính trị tại Seoul: Ngoại trưởng Nhật Bản Takeshi Iwaya và người đồng cấp Hàn Quốc Cho Tae Yul khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì quan hệ song phương tốt đẹp trong cuộc họp vào ngày 13/1, trong bối cảnh bất ổn chính trị ngày càng sâu sắc tại Seoul sau vụ luận tội Tổng thống Yoon Suk Yeol hồi tháng trước.

Trong chuyến thăm đầu tiên tới Seoul của một bộ trưởng Nhật Bản kể từ khi Tổng thống Yoon bị luận tội và ngay trước lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump vào ngày 20/1, hai bên cũng tập trung vào nhu cầu tiếp tục hợp tác ba bên với Mỹ để giải quyết mối đe dọa quân trong khu vực.

Nhật Bản-Hàn Quốc sẽ kỷ niệm 60 năm bình thường hóa quan hệ trong năm 2025. Mối quan hệ song phương đã được cải thiện kể từ khi ông Yoon trở thành tổng thống vào năm 2022. (Kyodo)

*Tàu chiến Mỹ-Canada tập trận chung ở Biển Đông: Bộ Chỉ huy tác chiến liên hợp Canada thông báo tàu hải quân Canada HMCS Ottawa đã hoàn tất thành công cuộc tập trận chung với tàu khu trục Mỹ USS Higgins mang tên Noble Wolverine từ ngày 8-11/1 trên vùng biển quốc tế ở Biển Đông. Cả hai tàu trên “đã di chuyển qua vùng biển quốc tế thuộc Biển Đông trong khi tiến hành các bài tập thông tin liên lạc, hoạt động bay và huấn luyện chống ngầm”.

Khinh hạm lớp Halifax HMCS Ottawa cũng đã đi qua khu vực gần bãi cạn Scarborough, nơi lực lượng hải cảnh Trung Quốc và Philippines liên tục đối đầu trong nhiều tuần qua. (AFP)

TIN LIÊN QUAN
	Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Trấn an đồng minh

*Quyền Tổng thống Hàn Quốc kêu gọi không sử dụng bạo lực khi bắt ông Yoon: Ngày 13/1, văn phòng quyền Tổng thống Hàn Quốc Choi Sang-mok ra tuyên bố cho biết ông đã kêu gọi lực lượng an ninh tổng thống và cảnh sát không sử dụng bạo lực trong quá trình thi hành lệnh bắt giữ Tổng thống bị luận tội Yoon Suk Yeol.

Lời kêu gọi trên được đưa ra trong bối cảnh các nhà điều tra nước này đang tìm cách bắt giữ Tổng thống Yoon để thẩm vấn liên quan đến việc áp đặt thiết quân luật đêm 3/12. (Reuters)

*Philippines, Mỹ và Nhật Bản cam kết tăng cường hợp tác: Philippines ngày 13/1 cho biết nước này cùng Mỹ và Nhật Bản đã cam kết tăng cường và làm sâu sắc thêm quan hệ hợp tác ba bên.

Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. đã có cuộc họp trực tuyến với Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru vào sáng cùng ngày. Trong cuộc họp, ông Marcos nhấn mạnh: “Tôi tin tưởng ba nước chúng ta sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ để duy trì những thành quả đã đạt được trong việc tăng cường và làm sâu sắc thêm quan hệ”.

Văn phòng tổng thống Philipines cho biết Tổng thống Mỹ Joe Biden đã hoan nghênh các phản ứng ngoại giao của người đồng Philippines Ferdinand Marcos Jr. (Reuters)

Châu Âu

*Một công dân Nga bị kết án 9 năm tù vì tài trợ quân đội Ukraine: Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) ngày 13/1 xác nhận tòa án ở Siberia đã kết án một người đàn ông mức 9 năm tù giam vì tộ phản quốc, sau khi người này bị cáo buộc đã chuyển tiền để hỗ trợ tài chính cho các lực lượng vũ trang Ukraine.

Vụ án mới nhất này tập trung vào Sergei Loshakov, cư dân vùng Surgut ở Siberia. Theo FSB, Loshakov “thù địch với các chính sách đối nội và đối ngoại của Nga” và đã bị kết án vì liên hệ với một kẻ chưa xác định trên mạng nhắn tin Telegram trước khi chuyển tiền cho quân đội Ukraine. Tòa án khu vực ở vùng Khanty-Mansiik đã phán quyết Loshakov phải thụ án 9 năm tù trong một trại hình sự có mức an ninh cao.

Theo truyền thông phương Tây, Nga đã trừng phạt hàng nghìn công dân nước này vì phản đối chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine. (AFP)

*Ukraine tấn công UAV vào trạm nén khí đường ống TurKStream của Nga: Bộ Quốc phòng Nga ngày 13/1 xác nhận Ukraine đã cố gắng tấn công một trạm nén khí của hệ thống đường ống TurkStream (Dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ) gần khu vực Anpa thuộc lãnh thổ Krasnodar của Nga với sự trợ giúp của 9 thiết bị bay không người lái (UAV) nhằm chặn nguồn cung khí đốt đến các quốc gia châu Âu.

Theo Bộ Quốc phòng Nga, các đơn vị phòng không Nga đã bắn hạ tất cả số UAV này. Một chiếc trong số đó dã làm hư hại nhẹ thiết bị của một trạm nén khí ở lãnh thổ Krasnodar nhưng không có thương vong về người.

Bộ trên cho biết hậu quả của các mảnh vỡ UAV rơi rụng đã được các đội ứng phó khẩn cấp của Gazprom kịp thời loại bỏ và thiết bị đã được khôi phục. Trạm nén vẫn cung cấp khí đốt cho đường ống TurkStream ở chế độ bình thường, không bị gián đoạn. (Reuters)

*Châu Âu và Iran tham vấn về hạt nhân: Ngày 13/1, Iran chuẩn bị tiến hành cuộc tham vấn về hạt nhân với Pháp, Anh và Đức, chỉ một tuần trước khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nhậm chức.

Đây là vòng tham vấn thứ hai về chương trình hạt nhân của Iran trong vòng chưa đầy hai tháng qua, sau cuộc gặp kín được tổ chức tại Geneva (Thụy Sĩ) hồi tháng 11 giữa Tehran và ba cường quốc châu Âu, còn gọi là nhóm E3. Cuộc gặp này diễn ra trong bối cảnh chương trình hạt nhân của Iran thu hút sự quan tâm trở lại do việc ông Trump sắp quay trở lại Nhà Trắng vào ngày 20/1.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên, ông Trump đã theo đuổi chính sách “gây sức ép tối đa”, rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân quan trọng vốn áp đặt hạn chế đối với chương trình hạt nhân của Iran để đổi lấy việc dỡ bỏ trừng phạt. (AFP)

TIN LIÊN QUAN
	Trái với Tổng thống Joe Biden, Hamas không lạc quan về đàm phán ngừng bắn ở Dải Gaza

*Thụy Sỹ có thể cấp quyền miễn trừ cho Tổng thống Nga: Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Thụy Sỹ Nicolas Bidault cho biết Chính phủ Thụy Sỹ có thể xem xét cấp quyền miễn trừ đối với lệnh bắt giữ của Tòa án hình sự quốc tế (ICC) cho Tổng thống Vladimir Putin nếu nhà lãnh đạo Nga gặp Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump trên lãnh thổ Thụy Sỹ.

Trước đó, ông Bidault khẳng định Thụy Sỹ sẵn sàng đăng cai cuộc gặp có thể diễn ra giữa ông Trump và ông Putin, nhưng hiện chưa liên hệ với Nga, Mỹ hay Ukraine về vấn đề này.

Tháng 3/2023, phòng sơ thẩm ICC, cơ quan có thẩm quyền mà Nga không công nhận, đã ban hành lệnh “bắt giữ” đối với Tổng thống Nga Putin. Các nước phương Tây khi đó đã hoan nghênh quyết định này. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Moscow không công nhận thẩm quyền của tòa án này và mọi quyết định của họ đều vô hiệu về mặt pháp lý. (Sputniknews)

Trung Đông – châu Phi

*Quân đội Iran tiếp nhận 1.000 thiết bị bay không người lái mới: Theo hãng thông tấn Tasnim của Iran ngày 13/1, 1.000 thiết bị bay không người lái mới đã được chuyển giao cho quân đội Iran trong bối cảnh quốc gia này chuẩn bị cho khả năng xung đột với Israel và Mỹ sau khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nhậm chức.

Thông báo của Tasnim nhấn mạnh: “Các tính năng độc đáo của thiết bị bay không người lái, bao gồm phạm vi hoạt động hơn 2.000 km, sức mạnh hủy diệt cao, khả năng xuyên qua các lớp phòng thủ…”.

Đầu tháng này, Iran đã bắt đầu các cuộc tập trận quân sự kéo dài hai tháng, trong đó Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) thực hành khoa mục bảo vệ các cơ sở hạt nhân quan trọng ở thành phố Natanz chống lại các cuộc tấn công giả định bằng tên lửa và thiết bị bay không người lái. (Al Jazeera)

*Hiệp định đối tác Iran-Nga mang tính toàn diện: Ngày 13/1, Đại sứ Iran tại Nga Kazem Jalali tuyên bố, hiệp định hợp tác chiến lược toàn diện giữa Iran và Nga bao gồm 47 điều khoản và liên quan đến mọi lĩnh vực hợp tác.

Theo ông Kazem Jalali, thỏa thuận này tập trung vào sự cân bằng, các nguyên tắc về chủ quyền và tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ.

Trước đó, ngày 26/12 năm ngoái, Đại sứ Iran tại Nga Kazem Jalali tuyên bố, hiệp định hợp tác chiến lược toàn diện giữa Iran và Nga sẽ được ký tại Moscow vào ngày 17/1/2025, trong khuôn khổ hội đàm giữa tổng thống hai nước. (TASS)

*Hamas lạc quan về triển vọng đàm phán ngừng bắn ở Gaza: Các quan chức Palestine ngày 12/1 cho biết các cuộc đàm phán gián tiếp giữa phong trào Hamas và Israel đã đạt được tiến triển hướng tới một thỏa thuận ngừng bắn.

Tahir al-Nono, quan chức cấp cao của Hamas, khẳng định rằng hai bên “không còn xa thỏa thuận ngừng bắn nếu Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu phản ứng tích cực với các vấn đề chính đang được thảo luận”.

Theo các nguồn tin của Hamas, thỏa thuận được đề xuất bao gồm hai giai đoạn. Trong giai đoạn đầu tiên, Hamas sẽ thả một số con tin người Israel. Đổi lại, Israel sẽ trả tự do cho hàng chục tù nhân Palestine, rút quân khỏi một số khu vực của Dải Gaza và tạo điều kiện cho những người dân phải di dời trở về nhà ở phía Bắc Gaza.

Giai đoạn thứ hai sẽ được đàm phán trong giai đoạn đầu tiên, dự kiến sẽ giải quyết các vấn đề rộng hơn, bao gồm lệnh ngừng bắn hoàn toàn, việc rút quân của Israel, tái thiết Dải Gaza và trao đổi tù nhân toàn diện. (Al Jazeera)

TIN LIÊN QUAN
	Hamas tung ‘đòn tâm lý’ trước khi đàm phán về con tin, Israel lên tiếng

*Israel nối lại các đợt không kích vào miền Đông Lebanon: Theo Hãng thông tấn Quốc gia Lebanon (NNA), tối 12/1 (giờ địa phương), máy bay chiến đấu Israel đã tiến hành không kích, nhắm vào các khu vực xung quanh thành phố Baalbek ở miền Đông Lebanon lần đầu tiên kể từ khi lệnh ngừng bắn giữa lực lượng Hezbollah và Israel có hiệu lực vào ngày 27/11/2024.

Trong khi đó, tại miền Nam Lebanon, máy bay chiến đấu Israel đã tiến hành 6 cuộc không kích dữ dội nhắm vào nhiều khu vực.

Bất chấp thỏa thuận ngừng bắn, quân đội Israel vẫn tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công vào Lebanon, dù với cường độ thấp hơn, một số cuộc tấn công đã gây thương vong. (THX)

*Ngoại trưởng Nga-Thổ Nhĩ Kỳ điện đàm về Syria: Bộ Ngoại giao Nga cho biết Ngoại trưởng Sergey Lavrov và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan đã có cuộc điện đàm thảo luận về các bước tiếp theo nhằm hỗ trợ tiến trình giải quyết vấn đề Syria.

Bộ Ngoại giao Nga ra thông báo: “Ngoại trưởng Lavrov và Ngoại trưởng Fidan đã thảo luận về các bước tiếp theo để hỗ trợ tiến trình giải quyết vấn đề Syria trong đó có việc tổ chức đối thoại quốc gia có sự tham gia của tất cả các lực lượng chính trị và sắc tộc-tôn giáo ở Syria cũng như mọi đối tác ‘bên ngoài’ có khả năng thúc đẩy việc tìm kiếm các thỏa thuận phù hợp”.

Thông báo còn cho biết hai Ngoại trưởng, trong khuôn khổ đối thoại thường xuyên và tin cậy, đã trao đổi quan điểm về các vấn đề quốc tế và khu vực, bao gồm tình hình tại Ukraine. Thông báo nêu rõ: “Hai bên đặc biệt chú trọng đến sự cần thiết phải ngăn chặn các hành động có thể tạo ra rủi ro cho an ninh năng lượng”. (Sputniknews)

Châu Mỹ – Mỹ Latinh

*Canada “sẵn sàng” đáp trả đe dọa áp thuế của Trump: Ngoại trưởng Canada Melanie Joly tuyên bố Chính phủ Canada không loại trừ bất kỳ biện pháp nào để đối phó với lời đe dọa áp thuế của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump.

Ngoại trưởng Joly cho biết bà cùng Thủ tướng Justin Trudeau và Bộ trưởng Tài chính Dominic LeBlanc sẽ gặp gỡ các thủ hiến bang của đất nước để thảo luận về phản ứng của Canada, mà bà sẽ truyền đạt tới các nghị sĩ đảng Cộng hòa và những nhà hoạch định chính sách chủ chốt ở Mỹ trong chuyến thăm Washington dự kiến diễn ra trong tuần này.

Theo truyền thông địa phương, Canada đã chuẩn bị một danh sách hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ mà Ottawa có thể áp thuế trả đũa nếu ông Trump thực hiện lời đe dọa áp thuế 25% đối với tất cả hàng nhập khẩu từ Canada. (THX)

*Ông Donald Trump không loại trừ việc sử dụng vũ lực để giành lấy Greenland: Ngày 12/1, người được chỉ định làm Cố vấn An ninh quốc gia của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump, Mike Waltz, cho biết ông Trump để ngỏ mọi phương án đối với Greenland, khi được hỏi về khả năng sử dụng vũ lực.

Trả lời câu hỏi về việc sử dụng lực lượng quân sự để giành quyền kiểm soát Greenland trên kênh truyền hình ABC, ông Waltz nói: “Tổng thống Trump sẽ luôn đặt mọi phương án trên bàn, nhưng có nhiều điều chúng ta có thể tiến hành để sửa đổi những thỏa thuận hiện có”. (Sputniknews)