Nông thôn mới ở xã đặc biệt khó khăn

Lấy sức dân để lo cho dân

Ông Nguyễn Trọng Viện – Chủ tịch UBND xã Thanh Kỳ chia sẻ: Có được diện mạo hôm nay là nhờ sự hỗ trợ của Nhà nước và đặc biệt là nhờ vào sức dân. Chỉ sau hơn 10 năm bắt tay vào xây dựng NTM, từ một xã thuộc điện đặc biệt khó khăn, đến nay Thanh Kỳ đã như được “lột xác”. Những con đường bê tông nội thôn, liên thôn được bê tông hóa, xe tải, xe con có thể vào tận sâu trong các ngõ ngách mà trước kia, đi xe đạp còn khó. Những ngôi nhà tầng, nhà cấp bốn khang trang mọc lên tăm tắp, thay cho những căn nhà mái tranh…

Nói về hành trình xây dựng NTM, ông Viện nhớ lại: Thanh Kỳ vốn là một xã thuần nông, chủ yếu là đồng bào các dân tộc Thái, Mường, Kinh sinh sống. Năm 2012, Đảng bộ, chính quyền và các tầng lớp nhân dân địa phương bắt tay vào xây dựng NTM với nhiều khó khăn, cơ sở hạ tầng thiếu và yếu. Sản xuất nông, lâm nghiệp manh mún, thu nhập bình quân đầu người thấp, tỷ lệ hộ nghèo cao và một bộ phận người dân địa phương chưa nhận thức đầy đủ về mục đích, ý nghĩa của Chương trình xây dựng NTM. Điều này, dẫn đến việc huy động các nguồn lực để xây dựng NTM gặp không ít khó khăn.

Để hoàn thành 19 tiêu chí NTM, Đảng bộ xã Thanh Kỳ đã ban hành nghị quyết chuyên đề về xây dựng xã NTM, kiện toàn ban chỉ đạo và phân công nhiệm vụ cho các thành viên… Cấp ủy, chính quyền xã thường xuyên bám sát cơ sở, lắng nghe ý kiến, tâm tư, nguyện vọng của người dân, từ đó có những điều chỉnh phù hợp với thực tế, cũng như giải quyết kịp thời khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện.

Xác định phát triển sản xuất nông nghiệp, nâng cao thu nhập cho người dân là đích đến của NTM, xã Thanh Kỳ đã tập trung tìm hướng sản xuất mới cho người dân, bằng việc đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu của địa phương, gắn với ứng dụng các tiến bộ khoa học – kỹ thuật trong sản xuất để nâng cao hiệu quả kinh tế trên đồng đất. Đồng thời, đẩy mạnh việc đưa cơ giới hóa vào các khâu sản xuất. Nhờ phương thức sản xuất mới, năng suất cây lúa bình quân của xã Thanh Kỳ tăng từ 36 tạ/ha năm 2012 lên 56 tạ/ha năm 2024.

Hiện nay, trên địa bàn xã có 9 doanh nghiệp và 90 cơ sở sản xuất, kinh doanh các ngành nghề, dịch vụ vận tải, cơ khí, chế biến nông, lâm sản. Nhờ vậy, đưa tổng giá trị thu nhập toàn xã từ 33,97 tỷ đồng năm 2012, lên hơn 217 tỷ đồng năm 2024. Nếu như năm 2012, thu nhập bình quân đầu người của xã Thanh Kỳ chỉ đạt 8,6 triệu đồng thì đến cuối năm 2024 đã nâng lên 47,1 triệu đồng; tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm từ 56,3% năm 2012, xuống còn 7,32% năm 2024.

Mấu chốt của thành công

Trong suốt quá trình triển khai thực hiện xây dựng NTM, xã Thanh Kỳ luôn thực hiện tốt phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân hưởng thụ” và người dân là chủ thể. Sau hơn 10 năm xây dựng NTM, đến nay, các công trình cơ sở hạ tầng của xã như điện, đường, trường, trạm được đầu tư tương đối đồng bộ.

Kinh tế phát triển, đời sống văn hóa, tinh thần của người dân trong xã cũng được nâng lên rõ rệt. Đến nay, 9/9 thôn của Thanh Kỳ đều có nhà văn hóa, khu thể thao được lắp đặt các thiết bị thể dục, có chỗ tập cho người già và khu vui chơi trẻ em. Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đã mang lại những thay đổi tích cực. Hàng năm, hơn 90% gia đình được công nhận gia đình văn hóa.

Ông Nguyễn Trọng Viện – Chủ tịch UBND xã Thanh Kỳ cho biết: Từ năm 2012 đến nay, toàn xã đã huy động được 386,3 tỷ đồng cho xây dựng NTM. Trong đó, nguồn lực từ nhân dân hiến đất, đóng góp ngày công, đóng góp xây dựng các công trình phúc lợi và tự xây dựng nhà cửa, công trình phụ theo tiêu chí NTM là hơn 254,3 tỷ đồng, chiếm 65,85%. Phần kinh phí còn lại là sự hỗ trợ từ ngân sách Trung ương, tỉnh và huyện.

“Mấu chốt quyết định cho sự thành công của Thanh Kỳ trong xây dựng NTM vẫn là dựa vào sức dân, khơi dậy nguồn nội lực vốn có. Bên cạnh đó là sự quan tâm chỉ đạo của các cấp, ngành và sự hỗ trợ thiết thực của Đảng và Nhà nước. Mọi nguồn lực đều được tập trung và minh bạch hóa. Người dân được biết, được bàn, được làm, được kiểm tra, giám sát và hưởng thụ… Từ những thành quả đã đạt được, chúng tôi đang hướng tới xây dựng địa phương trở thành xã NTM kiểu mẫu và những giá trị bền vững hơn trong tương lai” – ông Viện nói.