Tổng tư lệnh quân đội Li Băng được bầu làm tổng thống, Mỹ nói gì?

Chức tổng thống ở Li Băng đã bị bỏ trống kể từ khi nhiệm kỳ của ông Michel Aoun kết thúc vào tháng 10.2022, với các phe phái chia rẽ sâu sắc không thể thống nhất về một ứng viên có thể giành đủ số phiếu bầu trong quốc hội gồm 128 ghế, theo Reuters. Ông Joseph Aoun không có mối quan hệ họ hàng với ông Michel Aoun.

Tướng Aoun không đạt được 86 phiếu cần thiết trong vòng bỏ phiếu đầu tiên, nhưng đã vượt qua ngưỡng với 99 phiếu trong vòng bỏ phiếu thứ hai, theo Chủ tịch Quốc hội Li Băng Nabih Berri, sau khi các nhà lập pháp thuộc lực lượng Hezbollah và đồng minh Shi’ite của họ là Phong trào Amal ủng hộ ông Aoun.

Sau khi được tuyên bố là tổng thống, ông Aoun đã từ chức tổng tư lệnh quân đội, đến quốc hội để tuyên thệ nhậm chức.

Trong bài phát biểu nhậm chức, ông Aoun đã hoan nghênh sự khởi đầu của một “kỷ nguyên mới” tại Li Băng, cam kết sẽ đưa đất nước khỏi vô số cuộc khủng hoảng kinh tế và chính trị. Ông cũng đưa ra lời hứa hiếm hoi là “kiểm soát vũ khí hoàn toàn” theo lệnh của nhà nước, ám chỉ rõ ràng đến kho vũ khí của Hezbollah.

Trước đó, ứng viên tổng thống được Hezbollah ủng hộ lâu nay là ông Suleiman Frangieh đã rút lui và tuyên bố ủng hộ vị chỉ huy quân đội. Reuters dẫn một nguồn tin cho hay các phái viên Pháp, Mỹ và Ả Rập Xê Út đã nói với ông Berri rằng viện trợ tài chính quốc tế, trong đó có cả viện trợ từ Ả Rập Xê Út, phụ thuộc vào việc bầu chọn ông Aoun.

“Có một thông điệp rất rõ ràng từ cộng đồng quốc tế rằng họ sẵn sàng hỗ trợ Li Băng, nhưng điều đó cần một tổng thống, một chính phủ. Chúng tôi đã nhận được một thông điệp ủng hộ từ Ả Rập Xê Út”, nhà lập pháp Li Băng Michel Mouawad nói với Reuters trước cuộc bỏ phiếu.

Việc bầu chọn tướng Aoun làm tổng thống là bước đầu tiên hướng tới việc khôi phục các thể chế chính phủ tại một quốc gia không có nguyên thủ quốc gia hay nội các được trao quyền đầy đủ kể từ khi ông Michel Aoun rời nhiệm sở. Li Băng đang cần sự hỗ trợ của quốc tế để tái thiết sau xung đột.

Tướng Aoun đã có vai trò quan trọng trong việc củng cố lệnh ngừng bắn giữa Hezbollah và Israel do Washington và Paris làm trung gian vào tháng 11.2024. Các điều khoản yêu cầu quân đội Li Băng triển khai quân tới miền nam Li Băng khi binh sĩ Israel và Hezbollah rút quân.

Ông Joseph Aoun ( 61 tuổi) là vị chỉ huy quân đội Li Băng được Mỹ hậu thuẫn kể từ năm 2017. Dưới sự chỉ đạo của ông, viện trợ của Mỹ vẫn tiếp tục đổ vào quân đội Li Băng, một phần trong chính sách lâu dài của Mỹ tập trung vào việc hỗ trợ các thể chế nhà nước để kiềm chế ảnh hưởng của Hezbollah, theo Reuters.

Đại sứ Mỹ tại Li Băng Lisa Johnson hôm nay cho hay bà “rất vui mừng” về việc tướng Aoun được bầu làm tổng thống. Bà Johnson và các phái viên nước ngoài khác đã tham dự phiên họp ngày 9.1 tại Quốc hội Li Băng, nơi ông Aoun được bầu làm tổng thống, theo Reuters.