Không áp lực, phù hợp với chuyển đổi số

Quy chế được xây dựng theo nguyên tắc không gây áp lực tốn kém cho cha mẹ học sinh, học sinh và xã hội; với tinh thần gọn nhẹ, cắt giảm tối đa các thủ tục hành chính; phù hợp với chủ trương chuyển đổi số trong lĩnh vực GDĐT. Đồng thời, có tác dụng thúc đẩy hoạt động giáo dục toàn diện, chuẩn bị bước đầu cho học sinh những phẩm chất, năng lực để có đủ điều kiện học tập ở cấp học cao hơn hoặc có thể học nghề theo định hướng hướng nghiệp, phân luồng. Ngoài ra, môn thi, phương thức tuyển sinh cũng phải gắn kết được quá trình kiểm tra, đánh giá thường xuyên với kiểm tra đánh giá định kì; phù hợp với xu thế đổi mới.

Bên cạnh đó, Quy chế cũng bảo đảm thực hiện chức năng quản lý nhà nước ở cấp vĩ mô; xây dựng được những quy định thống nhất trong toàn quốc; đồng thời thực hiện tốt nguyên tắc phân cấp, phân quyền, rõ thẩm quyền, trách nhiệm của Bộ GDĐT, các địa phương, các đại học (ĐH), trường ĐH, viện nghiên cứu. Quy chế được áp dụng từ ngày 14/2/2025.

Về phương thức tuyển sinh vào lớp 10 gồm thi tuyển, xét tuyển hoặc kết hợp giữa thi tuyển và xét tuyển. Việc lựa chọn phương thức tuyển sinh thuộc thẩm quyền của địa phương. Thông tư mới quy định thống nhất toàn quốc việc thực hiện 3 môn thi, bài thi, gồm: Toán, Ngữ văn và 1 môn thi hoặc bài thi thứ ba do sở GDĐT lựa chọn.

Môn thi thứ ba được lựa chọn trong số các môn học có đánh giá bằng điểm số trong chương trình giáo dục phổ thông cấp THCS, bảo đảm không chọn cùng một môn thi thứ ba quá 3 năm liên tiếp. Bài thi thứ ba là bài thi tổ hợp của một số môn học được lựa chọn trong số các môn học có đánh giá bằng điểm số trong chương trình giáo dục phổ thông cấp THCS.

Đối với các trường THPT thuộc Bộ GDĐT, ĐH, trường ĐH, viện nghiên cứu có tổ chức thi tuyển riêng thì môn thi thứ ba hoặc bài thi tổ hợp của một số môn học còn lại do Bộ GDĐT, ĐH, trường ĐH, viện nghiên cứu trực tiếp quản lí lựa chọn.

Môn thi thứ ba hoặc bài thi tổ hợp của một số môn học được công bố sau khi kết thúc học kì I nhưng không muộn hơn ngày 31/3 hàng năm. Thời gian làm bài thi môn Ngữ văn 120 phút, môn Toán 90 phút hoặc 120 phút; môn thi thứ ba 60 phút hoặc 90 phút; bài thi tổ hợp 90 phút hoặc 120 phút. Nội dung thi nằm trong chương trình giáo dục phổ thông THCS, chủ yếu là lớp 9.

Trước đó, nhiều địa phương mong muốn tuyển sinh lớp 10 môn cố định Toán – Ngữ văn – Ngoại ngữ. Thứ trưởng Bộ GDĐT Phạm Ngọc Thưởng cho rằng điều này dẫn tới có trường, thậm chí nhiều trường từ đầu năm học lớp 9 chỉ học trọng tâm 3 môn này, trong khi đó có nhiều môn học cần kiến thức, kỹ năng khác. Việc thay đổi này để tránh chuyện học tủ, học lệch.

Đối với tuyển sinh THCS sẽ được thực hiện theo phương thức xét tuyển. Tiêu chí xét tuyển do Sở GDĐT hướng dẫn cụ thể, bảo đảm thực hiện việc xét tuyển công bằng, khách quan, minh bạch, phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương.

Đối với trường THCS, trường phổ thông có nhiều cấp học, trong đó có cấp THCS thuộc ĐH, trường ĐH, viện nghiên cứu, tiêu chí xét tuyển do ĐH, trường ĐH, viện nghiên cứu trực tiếp quản lý hướng dẫn hoặc thực hiện theo hướng dẫn của Sở GDĐT nơi trường đặt trụ sở.

Quy định trong Thông tư mới cũng giảm thiểu thủ tục hành chính trong đăng ký tuyển sinh như việc đăng ký được tổ chức thực hiện bằng hình thức trực tuyến. Trường hợp chưa đủ điều kiện thực hiện đăng ký tuyển sinh bằng hình thức trực tuyến sẽ thực hiện bằng hình thức trực tiếp hoặc qua đường bưu điện.

Thông tư số 30/2024 của Bộ GDĐT sẽ chính thức được áp dụng từ kỳ tuyển sinh năm học 2025-2026 trên toàn quốc.