Hang Sơn Đoòng, một trong những kỳ quan thiên nhiên kỳ vĩ nhất thế giới, nằm trong vùng lõi của Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng, thuộc tỉnh Quảng Bình. Không chỉ là niềm tự hào của Việt Nam, hang động này còn là minh chứng cho sức mạnh kỳ diệu của tự nhiên trong việc tạo nên những công trình vượt xa trí tưởng tượng của con người.
Câu chuyện về sự phát hiện Sơn Đoòng bắt đầu từ năm 1990, khi ông Hồ Khanh, một người thợ rừng ở Phong Nha, tình cờ tìm thấy cửa hang trong một lần trú mưa. Vòm hang đá lớn với những làn sương mù dày đặc và tiếng nước chảy xiết vọng ra ngoài đã khiến ông không khỏi kinh ngạc. Tuy nhiên, vì nhiều lý do, phát hiện này dần bị lãng quên cho đến khi nhóm thám hiểm Anh-Việt do ông Howard Limbert dẫn đầu, cùng sự hỗ trợ của ông Hồ Khanh, tiến hành khảo sát vào năm 2009. Chính từ chuyến thám hiểm này, Sơn Đoòng được xác nhận là hang động tự nhiên lớn nhất thế giới với thể tích lên đến 38,5 triệu mét khối.
Những con số về kích thước của Sơn Đoòng khiến người ta không khỏi trầm trồ. Hang có chiều dài gần 9km, với một số đoạn vòm hang cao tới 200m và rộng 160m, đủ sức chứa cả một khu phố với những tòa nhà 40 tầng. Nhưng điều khiến Sơn Đoòng trở nên đặc biệt không chỉ nằm ở quy mô khổng lồ mà còn ở hệ sinh thái độc đáo bên trong. Những giếng trời tự nhiên trên trần hang cho phép ánh sáng len lỏi vào, tạo điều kiện cho các loài cây cối phát triển, hình thành nên những khu rừng nguyên sinh thu nhỏ. Dòng sông ngầm, thác nước và hệ thống thời tiết riêng biệt bên trong hang càng làm tăng thêm sức hấp dẫn của nơi này.
Sơn Đoòng còn chứa đựng những thạch nhũ khổng lồ, một số cột nhũ đá cao hơn 80m. Những cấu trúc đá tự nhiên này, cùng với hàng loạt loài động thực vật đặc biệt, đã khiến các nhà khoa học kinh ngạc. Một số loài sinh vật như nhện, cá, cuốn chiếu không có mắt và cơ thể trong suốt đã được phát hiện trong hang, cho thấy khả năng thích nghi đáng kinh ngạc với môi trường tối vĩnh cửu.
Quá trình khám phá Sơn Đoòng cũng là một câu chuyện đầy cảm hứng. Sau lần khảo sát năm 2009, nhóm thám hiểm đã trở lại vào năm 2010 với thiết bị chuyên dụng để vượt qua “Bức tường Việt Nam” – một vách đá cao hơn 90m chắn ngang lòng hang. Cuộc thám hiểm thành công đã xác nhận quy mô ấn tượng của Sơn Đoòng và mang đến những hình ảnh đầu tiên về kỳ quan này cho cả thế giới. Tạp chí National Geographic và các tổ chức quốc tế sau đó đã vinh danh Sơn Đoòng như một biểu tượng độc đáo của thiên nhiên.
Bên cạnh vẻ đẹp tự nhiên, Sơn Đoòng còn mang lại những giá trị kinh tế và văn hóa lớn lao. Tour thám hiểm do công ty Oxalis Adventure tổ chức đã tạo việc làm trực tiếp cho nhiều người dân địa phương, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của du lịch Quảng Bình. Những bộ phim tài liệu, chương trình truyền hình quốc tế như Good Morning America hay các dự án âm nhạc như MV Alone Pt. II của Alan Walker đã góp phần giới thiệu vẻ đẹp của Sơn Đoòng đến hàng triệu khán giả trên toàn cầu.
Dẫu vậy, Sơn Đoòng vẫn ẩn chứa nhiều bí ẩn chưa được khám phá. Dòng sông ngầm bên trong hang, vốn biến mất ở một hồ nước sâu, được các nhà khoa học nghi ngờ nối liền với các hang động khác trong hệ thống. Những cuộc thám hiểm tiếp theo, được dự kiến thực hiện trong tương lai, hứa hẹn sẽ mang đến những phát hiện mới, mở rộng thêm tầm vóc của kỳ quan thiên nhiên này.
Sơn Đoòng là một di sản thiên nhiên độc đáo và biểu tượng cho sự kỳ diệu của Trái Đất. Từ những thạch nhũ khổng lồ, rừng nguyên sinh trong lòng đất đến hệ sinh thái đặc sắc, hang động này là một lời nhắc nhở về tầm quan trọng của việc bảo vệ và gìn giữ những món quà quý giá từ thiên nhiên. Sơn Đoòng, một kiệt tác địa chất, sẽ mãi là niềm tự hào của Quảng Bình và của cả Việt Nam trên bản đồ di sản thế giới.
Hoàng Anh
