Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump đe dọa sẽ giành lại quyền kiểm soát kênh đào Panama do quốc gia Trung Mỹ thu phí tàu thuyền quá cao.
Tổng thống đắc cử Trump ngày 22.12 cáo buộc Panama thu phí cao một cách bất công đối với tàu thuyền Mỹ và đe dọa sẽ lặp lại quyền kiểm soát đối với Kênh đào Panama, theo Reuters.
“Có ai từng nghe về kênh đào Panama chưa? Chúng ta đang bị bóc lột tại kênh đào Panama như chúng ta bị bóc lột tại những nơi khác. Nó được trao cho Panama và người dân Panama nhưng có các điều khoản. Nếu các nguyên tắc, cả đạo đức lẫn pháp lý, của cử chỉ cao thượng này không được tuân theo, chúng ta sẽ đòi kênh đào Panama lại hoàn toàn, nhanh chóng và không thắc mắc gì”, ông Trump phát biểu trước người ủng hộ tại bang Arizona.
Ông Trump nói Mỹ có thể đòi lại kênh đào Panama
Theo tờ Politico, Mỹ giúp Panama độc lập từ Colombia vào đầu thế kỷ 20 để xây dựng kênh đào Panama nối liền Thái Bình Dương với Đại Tây Dương. Trong nhiều thập niên, Mỹ quản lý kênh đào vào một khu vực lãnh thổ xung quanh.
Năm 1977, chính quyền Tổng thống Mỹ Jimmy Carter ký với nhà lãnh đạo quân sự Omar Torrijos 2 hiệp ước, theo đó trao lại quyền kiểm soát kênh đào cho Panama vào năm 1999 trong khi Mỹ có quyền can thiệp quân sự để đảm bảo tính trung lập của con kênh. Các nhà phân tích không tin rằng các hiệp ước có điều khoản cho phép Mỹ lấy lại kênh đào.
Ông Trump nói rằng Mỹ đã “xây dựng”, “sử dụng” kênh đào và trao cho Panama như một “biểu tượng của sự hợp tác”. Tuy nhiên, ông chỉ trích quốc gia Trung Mỹ đối xử không công bằng với Mỹ. “Hải quân và tàu thương mại của chúng ta đã bị đối xử theo cách rất không công bằng và không khôn ngoan. Mức phí mà Panama thu là nực cười, rất bất công, đặc biệt là với sự rộng lượng vô cùng đã dành cho Panama. Sự bóc lột này sẽ dừng lại ngay lập tức”, ông Trump tuyên bố và bổ sung rằng sẽ không để kênh đào này rơi vào tầm kiểm soát của “nhầm người”, ám chỉ sự can thiệp của nước ngoài.
Ông Trump nói Thổ Nhĩ Kỳ sắp đặt chiến dịch lật đổ tổng thống Syria
Tổng thống Panama Jose Raul Mulino sau đó phản pháo rằng nền độc lập của đất nước là không thể đàm phán và không nước nào có thể ảnh hưởng đến việc quản lý kênh đào. Ông cũng khẳng định mức phí qua kênh đào đối với tàu thuyền không được đặt ra theo ý thích.
“Mỗi mét vuông kênh đào Panama và khu vực xung quanh thuộc về Panama và sẽ tiếp tục như vậy.”, Tổng thống Mulino viết trên tài khoản mạng xã hội X và ông Trump phản hồi: “Chúng ta sẽ chờ xem”.
Kênh đào Panama dài khoảng 80 km, cho phép 14.000 tàu đi qua mỗi năm, chiếm 2,5% lượng thương mại đường biển toàn cầu.
Nguồn: https://thanhnien.vn/ong-trump-muon-doi-lai-kenh-dao-panama-185241223065420304.htm