Giải pháp nào cho việc giới trẻ dễ dàng tiếp cận thuốc lá điện tử trên mạng

Trong những năm gần đây, thuốc lá điện tử (vape) đã trở thành một xu hướng phổ biến, đặc biệt là đối với giới trẻ. Tuy nhiên, việc mua bán thuốc lá điện tử trên các nền tảng mạng xã hội lại đang tạo ra nhiều thách thức lớn đối với công tác quản lý và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Các trang mạng xã hội như Facebook, Instagram, Zalo và đặc biệt là các nhóm kín, diễn đàn trực tuyến đã trở thành “chợ” buôn bán thuốc lá điện tử.

Mặc dù các cơ quan chức năng đã nỗ lực kiểm soát và ngăn chặn việc tiêu thụ các sản phẩm này, tình trạng buôn bán thuốc lá điện tử qua mạng xã hội vẫn diễn biến phức tạp, gây khó khăn trong việc thực thi các quy định pháp luật.

Mạng xã hội, với tính năng kết nối và quảng bá sản phẩm nhanh chóng, đã trở thành kênh giao dịch lý tưởng cho những người buôn bán thuốc lá điện tử.

Các trang mạng xã hội như Facebook, Instagram, Zalo và đặc biệt là các nhóm kín, diễn đàn trực tuyến đã trở thành “chợ” buôn bán thuốc lá điện tử.

Những sản phẩm này được quảng cáo rầm rộ với nhiều hình thức khác nhau, từ việc chia sẻ thông tin về các thương hiệu, mẫu mã mới nhất, đến các ưu đãi hấp dẫn hoặc các câu chuyện thành công của người sử dụng thuốc lá điện tử.

Điều này đã tạo ra một môi trường thuận lợi cho việc mua bán thuốc lá điện tử mà không gặp phải sự kiểm soát chặt chẽ từ các cơ quan chức năng.

Người tiêu dùng, đặc biệt là giới trẻ, có thể dễ dàng tiếp cận những sản phẩm này mà không nhận thức được những rủi ro sức khỏe hay các vấn đề pháp lý liên quan.

Mặc dù từ 1/1/2024 thuốc lá điện tử hiện nay đã bị cấm nhập khẩu và sản xuất tại Việt Nam, nhưng các cơ quan chức năng vẫn chưa có quy định cụ thể để kiểm soát việc buôn bán thuốc lá điện tử.

Những sản phẩm này vẫn được bán lén lút qua các kênh mạng xã hội, chủ yếu là các trang cá nhân, nhóm kín và các nền tảng thương mại điện tử.

Dù có những quy định nghiêm ngặt về quảng cáo thuốc lá, nhưng việc áp dụng các quy định này đối với thuốc lá điện tử vẫn còn nhiều hạn chế. Chính vì vậy, việc quản lý và xử lý các vi phạm liên quan đến thuốc lá điện tử trên mạng xã hội gặp không ít khó khăn.

Bà Nguyễn Thị An, Giám đốc Tổ chức HealthBridge chia sẻ với phóng viên Báo Đầu tư rằng, mạng xã hội tạo ra môi trường thuận lợi cho các giao dịch ẩn danh. Người bán có thể dễ dàng mở các tài khoản ảo, đăng bài quảng cáo thuốc lá điện tử hoặc tham gia vào các nhóm kín để tiếp cận khách hàng mà không gặp phải sự kiểm soát từ cơ quan chức năng.

Hơn nữa, việc mua thuốc lá điện tử qua mạng xã hội rất thuận tiện, tạo điều kiện cho người tiêu dùng tiếp cận sản phẩm mà không cần phải đến các cửa hàng chính thức. Điều này càng khiến công tác quản lý trở nên phức tạp và khó kiểm soát.

Bên cạnh đó, việc kiểm soát và xử lý các hành vi vi phạm trên các nền tảng mạng xã hội gặp rất nhiều khó khăn. Mạng xã hội có tính toàn cầu, khi máy chủ của các trang như Facebook, Instagram, TikTok… đặt ở nước ngoài, việc áp dụng pháp luật Việt Nam để xử lý các vi phạm trở nên phức tạp.

Các cơ quan chức năng gặp khó khăn trong việc phát hiện và xử lý nhanh chóng các tài khoản, nhóm bán thuốc lá điện tử, dẫn đến tình trạng buôn bán lén lút vẫn diễn ra phổ biến.

Để giảm thiểu rủi ro từ việc mua bán thuốc lá điện tử qua mạng xã hội, theo bà An, các cơ quan chức năng cần có những biện pháp mạnh mẽ hơn trong việc quản lý và giám sát.

Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh tuyên truyền và giáo dục người tiêu dùng về các nguy cơ sức khỏe từ việc sử dụng thuốc lá điện tử, đồng thời thông báo cho người dân biết về các sản phẩm không rõ nguồn gốc, có thể gây hại. Giới trẻ cần được cảnh báo về những rủi ro khi sử dụng thuốc lá điện tử, không chỉ về sức khỏe mà còn về mặt pháp lý.

Các cơ quan chức năng cần phối hợp với các nền tảng mạng xã hội để kiểm soát các hoạt động mua bán thuốc lá điện tử. Đồng thời, việc xử lý các vi phạm cũng cần nhanh chóng và kiên quyết hơn. Cần có chế tài mạnh mẽ để xử lý các cá nhân, tổ chức vi phạm quy định liên quan đến bán thuốc lá điện tử.

Do thuốc lá điện tử thường được mua bán xuyên biên giới, việc hợp tác quốc tế để kiểm soát thị trường cấm nhập khẩu sản phẩm này vào Việt Nam là điều cần thiết.

Cơ quan chức năng cần đẩy mạnh việc trao đổi thông tin với các cơ quan quản lý ở các quốc gia khác để ngăn chặn việc buôn bán thuốc lá điện tử từ các thị trường nước ngoài.

Mua bán thuốc lá điện tử qua mạng xã hội đang là một thách thức lớn đối với công tác quản lý và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Để giải quyết vấn đề này, cần có sự vào cuộc mạnh mẽ từ các cơ quan chức năng, sự hợp tác từ các nền tảng mạng xã hội và nâng cao ý thức của người tiêu dùng.

Chỉ khi có những biện pháp chặt chẽ và đồng bộ, chúng ta mới có thể kiểm soát được tình trạng này và bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ, khỏi những tác hại tiềm ẩn của thuốc lá điện tử.