Xây dựng lực lượng không quân tinh, gọn, mạnh, hiện đại đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới

Trước yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh tình hình mới, việc xây dựng quân đội nhân dân Việt Nam nói chung và lực lượng không quân nói riêng theo hướng tinh, gọn, mạnh, hiện đại trở thành yếu tố quan trọng để nâng cao sức mạnh quốc phòng.

Phóng viên Báo Nhân Dân trao đổi với Đại tá Nguyễn Văn Thiện, Sư đoàn trưởng Sư đoàn Không quân 371, Quân chủng Phòng không-Không quân về những giải pháp chiến lược giúp các đơn vị không quân tiến thẳng lên hiện đại, bên cạnh việc chú trọng phát triển đội ngũ cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, sẵn sàng bảo vệ vững chắc bầu trời Tổ quốc trong mọi tình huống.

PV: Xin đồng chí cho biết, chủ trương xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại đã được sư đoàn quán triệt ra sao trong thời gian qua?

Đại tá Nguyễn Văn Thiện: Có thể khẳng định, xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại là chủ trương nhất quán của Đảng và là nhiệm vụ tất yếu, khách quan trong tình hình mới nhằm bảo đảm cho quân đội không ngừng vững mạnh, góp phần giữ vững sự ổn định để xây dựng và phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc.

Trong những năm qua, Sư đoàn Không quân 371 đã nghiêm túc quán triệt và triển khai chặt chẽ chủ trương trên bằng những biện pháp rất căn bản, thận trọng, vững chắc. Trong đó tập trung vào một số nội dung như:

Trước hết là tập trung tăng cường công tác giáo dục, quán triệt nâng cao nhận thức của cán bộ, chiến sĩ về chủ trương xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại từ đó xác định tốt ý thức, trách nhiệm và quyết tâm của từng cán bộ chiến sĩ đối với chủ trương của Đảng về xây dựng quân đội trong tình hình mới.

Quyết liệt trong việc triển khai tinh gọn tổ chức, biên chế: Năm 2023, sư đoàn đã triển khai thực hiện việc sáp nhập Phòng Hậu cần, Phòng Kỹ thuật thành Phòng Hậu cần-Kỹ thuật.

Tích cực rà soát, điều chuyển để khắc phục tình trạng mất cân đối về quân số giữa các đơn vị; giữa cơ quan sư đoàn với các đơn vị. Điều động, luân chuyển bảo đảm đủ quân số cho nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu…

Tích cực ứng dụng Chính phủ điện tử và cải cách hành chính về lĩnh vực quân sự, trong đó đã triển khai thực hiện việc số hóa một số nội dung như quản lý công văn, tài liệu; dữ liệu quản lý hồ sơ cán bộ; dữ liệu quản lý ngành quân lực; bảo hiểm y tế;…

PV: Thực tiễn đã chứng minh muốn tiến thẳng lên hiện đại, cần phải xây dựng lực lượng thực sự tinh nhuệ về chính trị, trong đó chú trọng công tác xây dựng Đảng. Do đặc điểm nhiệm vụ, mục tiêu bảo vệ và phạm vi hoạt động của sư đoàn rộng, các đơn vị đóng quân phân tán, xa trung tâm chỉ huy, nên chịu sự tác động không nhỏ từ mặt trái của đời sống xã hội. Trong thời gian qua, sư đoàn đã tập trung vào các giải pháp nào để xây dựng lực lượng thực sự tinh nhuệ về chính trị như đã nêu trên?

Đại tá Nguyễn Văn Thiện: Xây dựng lực lượng vững mạnh về chính trị là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu bảo đảm cho sư đoàn luôn được tăng cường bản chất giai cấp công nhân, có mục tiêu, phương hướng chính trị rõ ràng, hành động cách mạng đúng đắn, khoa học, tuyệt đối trung thành với Đảng, Nhà nước và nhân dân. Do đó, trong những năm qua, Sư đoàn 371 đã tập trung triển khai chặt chẽ một số giải pháp như:

Triển khai thực hiện chặt chẽ, hiệu quả, đồng bộ các giải pháp để nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị tư tưởng, phổ biến pháp luật.

Phát huy vai trò của các tổ chức trong tiến hành giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện để xây dựng cho cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị kiên định vững vàng; động cơ phấn đấu trong sáng, ý chí quyết tâm, trách nhiệm cao, có đạo đức, lối sống lành mạnh.

Kết hợp chặt chẽ giữa kiện toàn tổ chức, biên chế với tập huấn, bồi dưỡng, duy trì kiểm tra, giám sát, nâng cao năng lực toàn diện, sức chiến đấu của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp, nhất là cấp cơ sở; tăng cường các biện pháp xây dựng các đảng bộ vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ.

Đẩy mạnh phong trào thi đua quyết thắng; tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; truyền thống dân tộc, địa phương, quân đội, đơn vị…

Luôn chủ động đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch, giữ vững định hướng chính trị; trận địa tư tưởng của Đảng trong từng cơ quan, đơn vị.

PV: Xin đồng chí nêu một số giải pháp chiến lược của sư đoàn trong thời gian tới nhằm góp phần vào tiến trình xây dựng quân chủng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”?

Đại tá Nguyễn Văn Thiện: Quân chủng Phòng không-Không quân là một trong những lực lượng được Đảng, Nhà nước xác định xây dựng tiến thẳng lên hiện đại. Sư đoàn Không quân 371 là một trong những đơn vị chủ lực của Quân chủng Phòng không-Không quân. Do đó, quá trình xây dựng Sư đoàn Không quân 371 là một yếu tố quan trọng góp phần vào tiến trình xây dựng quân chủng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”.

Nhận thức rõ điều đó, Đảng ủy, Ban Chỉ huy sư đoàn có các giải pháp đồng bộ tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trong sư đoàn phát huy truyền thống anh hùng của bộ đội phòng không-không quân hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong thời kỳ mới, trong đó tập trung vào một số giải pháp chiến lược đó là:

Trước hết, phải chăm lo xây dựng sư đoàn vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức ngang tầm với yêu cầu nhiệm vụ. Đây là nhân tố quyết định để nâng cao chất lượng tổng hợp của sư đoàn.

Đảng ủy, Chỉ huy sư đoàn lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ việc tiếp tục chấn chỉnh tổ chức, biên chế và xây dựng lực lượng gắn với củng cố, kiện toàn, xây dựng tổ chức đảng trong sạch vững mạnh, gắn xây dựng cấp ủy với xây dựng đội ngũ cán bộ chủ trì các cấp.

Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, phi công, kỹ sư, kỹ thuật viên trở thành “Người chiến sĩ phòng không-không quân ưu tú”. Việc xây dựng đội ngũ phải bảo đảm tính toàn diện, coi trọng bản lĩnh chính trị, ý thức trách nhiệm, năng lực công tác, đạo đức nghề nghiệp, chuyên sâu về nghiệp vụ, tinh thần chiến đấu cao, tác phong chính quy, kỷ luật nghiêm.

Nâng cao chất lượng công tác bảo đảm kỹ thuật, khả năng khai thác, sử dụng vũ khí, khí tài mới, hiện đại; phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật là một trong những yêu cầu quan trọng để tiến thẳng lên hiện đại của sư đoàn.

PV: Trước sự phát triển của cuộc cách mạng khoa học công nghệ, phương thức tác chiến đường không cũng có sự phát triển vượt bậc với sự xuất hiện của nhiều loại vũ khí, trang bị kỹ thuật tiên tiến, hiện đại. Công tác tổ chức huấn luyện trong điều kiện tác chiến công nghệ cao được sư đoàn thực hiện ra sao?

Đại tá Nguyễn Văn Thiện: Đường lối quân sự của chúng ta luôn xác định “người trước, súng sau”; dù công nghệ có hiện đại đến mấy thì con người vẫn là nhân tố quyết định thành, bại của cuộc chiến. Do vậy, đối với việc tổ chức huấn luyện trong điều kiện tác chiến công nghệ cao, đối với Sư đoàn 371, trong những năm qua đã xác định rõ những chủ trương, biện pháp rất cụ thể, như:

Trước tiên, tập trung giáo dục chính trị, tư tưởng, xây dựng bản lĩnh, ý chí chiến đấu, quyết tâm cao của đội ngũ cán bộ, chiến sĩ cũng như lòng tin cho bộ đội về khả năng đánh thắng cuộc chiến tranh địch sử dụng vũ khí công nghệ cao, lòng tin vào cách đánh, nghệ thuật quân sự Việt Nam và vũ khí, trang bị hiện có…; những phát triển mới của chiến tranh, đặc biệt là vũ khí, trang bị công nghệ cao; tập trung làm rõ đặc điểm, tính năng, tác dụng, mặt mạnh, mặt hạn chế, phương pháp, thời cơ sử dụng của từng loại vũ khí, trang bị công nghệ cao.

Coi trọng giáo dục những bài học kinh nghiệm trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của quân và dân ta về sử dụng vũ khí, trang bị hiện có để đánh bại vũ khí, trang bị hiện đại của địch. Trên cơ sở đó vận dụng, phát triển trong điều kiện mới của chiến tranh bảo vệ Tổ quốc.

Hai là, chủ động đẩy mạnh công tác huấn luyện; thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 1659 của Quân ủy Trung ương, Nghị quyết số 877 của Đảng ủy Quân chủng và Nghị quyết số 556 của Đảng ủy sư đoàn “Về nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2023-2030 và những năm tiếp theo”; tạo đột phá trong huấn luyện, đào tạo nâng cao trình độ và khả năng sẵn sàng chiến đấu.

Tổ chức huấn luyện cho bộ đội sử dụng thành thạo các loại vũ khí, trang bị hiện có, hiểu biết về vũ khí, khí tài, phương tiện của địch để có phương án tác chiến phù hợp. Thường xuyên tổ chức diễn tập, hiệp đồng chiến đấu và tham gia diễn tập hiệp đồng quân, binh chủng với các sư đoàn bộ binh đủ quân, diễn tập khu vực phòng thủ với Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội, với các quân khu, quân đoàn… Tăng cường huấn luyện bay đêm trong các điều kiện khí tượng trên đất và trên biển.

Ba là, đi đôi với huấn luyện bay, công tác huấn luyện mặt đất được duy trì chặt chẽ, có nền nếp, bảo đảm cân đối giữa huấn luyện mặt đất và huấn luyện trên không, bảo đảm hoàn thành 100% kế hoạch và đạt chất lượng.

PV: Những năm gần đây, trong tiến trình xây dựng quân chủng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”, sư đoàn được biên chế một số vũ khí, trang bị kỹ thuật mới, hiện đại. Việc vươn lên làm chủ vũ khí, khí tài đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nhiệm vụ bảo vệ bầu trời Tổ quốc đã được sư đoàn thực hiện thế nào, thưa đồng chí?

Đại tá Nguyễn Văn Thiện: Để vươn lên làm chủ vũ khí, khí tài đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nhiệm vụ bảo vệ bầu trời Tổ quốc, trong những năm qua, sư đoàn đã tập trung triển khai một số chủ trương, biện pháp như:

Trước hết, phải chăm lo xây dựng đơn vị vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức ngang tầm với yêu cầu nhiệm vụ. Trong đó, trọng tâm là giáo dục cho bộ đội nhận thức rõ đơn vị được trên ưu tiên biên chế một số vũ khí, trang bị kỹ thuật mới, hiện đại là niềm vinh dự lớn, đồng thời là trách nhiệm nặng nề nhưng rất vẻ vang để mỗi cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị xác định quyết tâm phấn đấu vươn lên, nâng cao trình độ mọi mặt, làm chủ vũ khí, trang bị hiện đại.

Hai là, lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ việc tiếp tục chấn chỉnh tổ chức biên chế và xây dựng lực lượng gắn với củng cố, kiện toàn xây dựng tổ chức đảng trong sạch vững mạnh, gắn xây dựng cấp ủy với xây dựng đội ngũ cán bộ chủ trì các cấp.

Ba là, tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, phi công, kỹ sư, kỹ thuật viên, nhân viên kỹ thuật có bản lĩnh chính trị, ý thức trách nhiệm, năng lực công tác, tinh thần hiệp đồng chiến đấu, sức khoẻ tốt và kỷ luật nghiêm. Riêng đối với đội ngũ cán bộ, phải có “tâm-tầm-trí”, có tính quyết đoán, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm và khả năng xử lý nhạy bén những vấn đề đặt ra.

Bốn là, chủ động khắc phục khó khăn, thực hiện tốt công tác bảo đảm hậu cần-kỹ thuật, trong đó chú trọng vào tổ chức tốt nền nếp công tác kỹ thuật; tổ chức nghiên cứu, sửa chữa, bảo dưỡng, thay thế những bộ phận hỏng hóc theo đúng quy trình, quy định về an toàn hàng không; chống mọi biểu hiện đơn giản, chủ quan, thiếu thận trọng, bớt xén nội dung, quy trình trong công tác kỹ thuật; đẩy mạnh phong trào thi đua phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật. Ngoài ra chú trọng phát triển tăng gia chăn nuôi; tiếp tục xây dựng cảnh quan doanh trại xanh, sạch, đẹp. Xây dựng môi trường sinh hoạt, công tác tốt để cán bộ, chiến sĩ luôn coi “đơn vị là nhà, cán bộ, chiến sĩ đều là anh em” luôn xác định tốt nhiệm vụ, yên tâm công tác.

Kế thừa truyền thống cùng huấn luyện tác chiến hiện đại

PV: Hiện nay, cách mạng công nghiệp 4.0 đặt ra yêu cầu ngày càng cao cho các quân, binh chủng của Quân đội nhân dân Việt Nam. Bên cạnh đó nhiều sáng kiến hay, mô hình tiêu biểu cũng đã được “ra đời”, đem lại hiệu quả thiết thực cho công tác huấn luyện. Xin đồng chí giới thiệu và thông tin thêm về một số mô hình, cách làm hay nêu trên.

Đại tá Nguyễn Văn Thiện: Trong những năm gần đây, phong trào nghiên cứu khoa học thực hiện các đề tài mới, sáng kiến cải tiến kỹ thuật trong sư đoàn được đẩy mạnh, đặc biệt là các sáng kiến cải tiến kỹ thuật của các đồng chí làm công tác bảo đảm kỹ thuật hàng không. Sư đoàn có đội ngũ cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật cao đã tích cực, phát huy tốt khả năng, năng lực, nghiên cứu ra nhiều đề tài, sáng kiến cải tiến kỹ thuật có chất lượng, phục vụ hữu ích nhiệm vụ bảo đảm kỹ thuật của đơn vị.

Các đề tài, sáng kiến phong phú về nội dung trên các chuyên ngành và có tính ứng dụng thực tiễn cao, nhằm nâng cao chất lượng công tác bảo quản, bảo dưỡng, sửa chữa vũ khí, trang bị, đáp ứng tốt yêu cầu huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu. Nhiều đề tài, sáng kiến cải tiến kỹ thuật đạt giải cao trong các hội thi của bộ, quân chủng tổ chức, thí dụ như các đề tài, sáng kiến của Trung đoàn Không quân 923, 921, 916.

Điển hình là các cá nhân: Đồng chí Thiếu tá Đồng Văn Đức – trợ lý vô tuyến điện tử, Ban Kỹ thuật-e923 là một cán bộ ngành kỹ thuật hàng không đã có nhiều đề tài, sáng kiến cải tiến kỹ thuật được áp dụng trong thực tiễn tại đơn vị, tham gia các cuộc thi Sáng tạo trẻ toàn quân đạt giải cao như: “Chế tạo thiết bị kiểm tra tham số đặc tính đạn đạo cài đặt trong tổ hợp điều khiển vũ khí Ш101ВЭП trên máy bay Су-30МК2” – Giấy khen đạt giải Ba giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo trong quân đội” năm 2023, “Chế tạo thiết bị tự động đọc dữ liệu kết quả tự kiểm tra của tổ hợp điều khiển vũ khí không đối không trên máy bay Su-30MK2”- Giấy khen đạt giải Nhì giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo trong quân đội”năm 2024.

Đồng chí Thiếu tá quân nhân chuyên nghiệp Lê Văn Thụ, thợ sửa chữa máy bay động cơ Phi đội 2, Trung đoàn 923 với sáng kiến “Xe nâng-hạ bánh chính của máy bay Su30-MK2” được áp dụng, mang lại hiệu quả giảm nhân lực, thời gian thao tác trong thực hiện công tác bảo đảm kỹ thuật hàng không cho các nhiệm vụ, đã được quân chủng tặng giấy khen. Bên cạnh đó, còn nhiều cá nhân, tập thể khác trong sư đoàn cũng đã có nhiều thành tích trong công tác nghiên cứu khoa học.

Trong thời gian tới và những năm tiếp theo, lãnh đạo, chỉ huy sư đoàn sẽ tiếp tục quan tâm hơn nữa về công tác nghiên cứu khoa học, tạo điều kiện về kinh phí, thủ tục thực hiện các giải pháp sáng kiến cải tiến kỹ thuật, mô hình huấn luyện hay và hiệu quả, kịp thời động viên, khen thưởng với các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích.

PV: Tiến thẳng lên hiện đại, ngoài trang bị kỹ thuật hiện đại, con người hiện đại, một vấn đề đặt ra không kém phần quan trọng là phải có cách đánh hiện đại. Vậy, việc kế thừa cách đánh truyền thống và huấn luyện các phương án tác chiến mới đã được triển khai như thế nào, thưa đồng chí? 

Đại tá Nguyễn Văn Thiện: Trong bối cảnh chiến tranh hiện đại, đòi hỏi phải có phương pháp và cách đánh mới để đáp ứng với thực tiễn phát triển của của công nghệ. Tuy nhiên, chúng ta không thể bỏ qua những kinh nghiệm đã được tích lũy trong kháng chiến trước đây. Do vậy, trong những năm qua, sư đoàn đã kết hợp giữa việc kế thừa cách đánh truyền thống và huấn luyện các phương án tác chiến mới đã được triển khai, cụ thể như:

Thường xuyên huấn luyện cho cán bộ, chỉ huy các cấp nắm vững đường lối quân sự của Đảng, đối tượng tác chiến, nghệ thuật quân sự Việt Nam, kinh nghiệm chiến đấu và cách đánh của bộ đội phòng không-không quân; thường xuyên đổi mới nội dung, phương pháp, nâng cao chất lượng huấn luyện.

Tổ chức huấn luyện khai thác, sử dụng hiệu quả các loại trang bị kỹ thuật có trong biên chế, làm chủ vũ khí, khí tài mới, khí tài cải tiến; thành thạo các hình thức, phương pháp chiến đấu.

Đồng thời, thông qua các cuộc diễn tập chỉ huy-tham mưu theo các phương án tác chiến mới, sư đoàn vừa kiểm nghiệm, so sánh giữa lý thuyết và thực tế tác chiến trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

PV: Trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, chuyển đổi số đang trở thành yêu cầu bắt buộc trong tất cả các lĩnh vực. Xin đồng chí chia sẻ những thành tựu trong việc áp dụng chuyển đổi số trong các hoạt động quản lý, chỉ huy và tác chiến… tại đơn vị thời gian qua?

Đại tá Nguyễn Văn Thiện: Trong những năm qua, Sư đoàn 371 đã chủ động và tích cực trong việc áp dụng chuyển đổi số trong các hoạt động quản lý, chỉ huy và tác chiến, cụ thể:
Cách mạng 4.0 đã làm thay đổi sâu sắc, toàn diện mọi mặt đời sống xã hội. Vì vậy, việc đẩy mạnh chuyển đổi số trong lĩnh vực quân sự đang là yêu cầu bắt buộc đối với các cấp, các ngành.

Sư đoàn đã quyết liệt đẩy mạnh thực hiện cải cách các thủ tục hành chính quân sự, đẩy mạnh giải quyết thủ tục hành chính, chữ ký số trên môi trường điện tử; từng bước hình thành thói quen xử lý thông tin trên môi trường mạng cho cán bộ, chiến sĩ, góp phần xây dựng Chính phủ điện tử trong quân đội.

Đẩy mạnh khai thác, sử dụng hệ thống tự động hóa chỉ huy điều hành tại sở chỉ huy tự động hóa các cấp trong quản lý, chỉ đạo, điều hành chiến đấu. Đồng thời, đẩy mạnh khai thác, sử dụng hệ thống mô phỏng huấn luyện kíp chỉ huy bay và buồng lái máy bay Su-30, góp phần nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu, thực hiện nhiệm vụ của các lực lượng.

PV: Huấn luyện bay là hoạt động phức tạp, đặc thù, sử dụng phương tiện kỹ thuật hiện đại, tốc độ lớn, nên đòi hỏi độ chính xác cao và tổ chức hiệp đồng chặt chẽ giữa các bộ phận. Công tác huấn luyện hiệp đồng tác chiến đã được sư đoàn triển khai thế nào, thưa đồng chí?

Đại tá Nguyễn Văn Thiện: Như các đồng chí đã biết, hoạt động bay là hoạt động phức tạp, cần sự phối hợp nhịp nhàng từ chỉ huy bay, phi công, tổ bay đến các thành phần bảo đảm mặt đất.

Vì vậy, trong tổ chức thực hành bay, đơn vị đã thực hiện đúng, đủ quy trình trong 3 giai đoạn bay, 4 giai đoạn trong công tác chuẩn bị kỹ thuật; làm công tác chuẩn bị bay từ ngày hôm trước; tổ chức hiệp đồng dự báo, thông báo bay với các lực lượng quản lý vùng trời trước khi thực hiện kế hoạch bay.

Khi thực hiện nhiệm vụ bay, chỉ huy bay trực tiếp chỉ huy toàn bộ lực lượng phi công, tổ bay thực hiện nhiệm vụ bay từ giản đơn đến phức tạp thông qua việc tham mưu, giúp đỡ của các thành phần mặt đất.

PV: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí về cuộc trò chuyện này.