“Ở các nước phát triển chỉ có 12-13 bộ, thậm chí có nước ít hơn”

Thời điểm này, “cuộc cách mạng” về tinh gọn bộ máy đang được triển khai rộng khắp. Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà, đây là cuộc cách mạng đầy khó khăn, thách thức, phức tạp, nhạy cảm, cam go và có cả sự cản trở. Do đó đòi hỏi bản lĩnh, ý chí, trí tuệ, sự đoàn kết, thống nhất, sự dấn thân cũng như sự hy sinh.

Bà Phạm Thị Thanh Trà cho rằng, Đảng ta và người đứng đầu – Tổng Bí thư Tô Lâm đã quyết định lựa chọn thời điểm để tiến hành cuộc cách mạng này rất đặc biệt. Đó là thời điểm có ý nghĩa lịch sử, trước thềm đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội lần thứ XIV của Đảng, với quyết sách lớn để đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới, chuẩn bị chào mừng 95 năm thành lập Đảng, 50 năm giải phóng hoàn toàn miền Nam thống nhất đất nước, 80 năm thành lập nước…

Bày tỏ ấn tượng và ủng hộ các chủ trương tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế vừa được đưa ra, TS. Thang Văn Phúc – nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Tổ chức Nhà nước cho rằng, đất nước đang trong thời kỳ hội nhập ngày sâu rộng, mạnh mẽ, kinh tế thị trường chuyển đổi nhanh chóng, do vậy, nếu bộ máy không thay đổi kịp thời, không phù hợp thì sẽ khó nắm bắt thời cơ để phát triển.

“Ở các nước phát triển chỉ có 12 – 13 Bộ, thậm chí có nước ít hơn”

Theo TS. Thang Văn Phúc, công cuộc cải cách bộ máy hiện nay rất quyết liệt và đây là sự tiếp nối của hành trình cải cách đồng bộ bộ máy Nhà nước và đổi mới hệ thống chính trị đã được đặt ra từ những nhiệm kỳ trước. 

Công cuộc cải cách bộ máy đã được tiến hành từ 25 năm trước với phương án được đưa ra là mô hình Chính phủ chỉ nên có từ 16-17 bộ, ngành và sắp xếp theo nguyên tắc đa ngành, đa lĩnh vực. Một số bộ, ban, ngành có chức năng nhiệm vụ tương đồng đã được tiến hành sáp nhập để phù hợp với đường lối đổi mới kinh tế, tạo tiền đề tiến tới công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Bộ máy của Chính phủ cơ bản giữ ổn định từ Quốc hội khóa XII (2007-2011) đến nay với 30 đầu mối gồm 18 bộ, 4 cơ quan ngang bộ và 8 cơ quan thuộc Chính phủ.

Theo TS. Phúc, cải cách bộ máy chính trị thời gian qua còn chậm, do đó sinh ra “điểm nghẽn”, trùng lắp nên cần phải làm một cách quyết liệt, cũng cần chấp nhận hy sinh một bộ phận nào đó. 

Nêu dẫn chứng từ bài học kinh nghiệm quốc tế, Nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ cho rằng, ở các nước phát triển chỉ có 12-13 bộ, ngành, thậm chí có nước ít hơn. Theo đó, dù phía trước còn nhiều việc phải làm, nhưng tinh gọn bộ máy là việc không thể trì hoãn và phải làm quyết liệt. 

“Tôi thực sự rất vui vì bây giờ mới có hy vọng về một cuộc cải cách mạnh mẽ. Theo đó sẽ đẩy mạnh tốc độ phát triển của đất nước. Bởi, nếu không làm được thì đất nước không thể đi nhanh được”, TS. Phúc nói.

Cán bộ, công chức gần đến tuổi nghỉ hưu có thể nghỉ sớm 

Với quyết tâm chính trị mới của toàn Đảng, toàn bộ hệ thống chính trị, có sự ủng hộ nhiệt thành của nhân dân và dù nhiệm vụ này khó khăn, thách thức nhưng nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ vẫn hy vọng từ lãnh đạo đến nhân dân, đều nhận thấy trách nhiệm của mình trước vận mệnh của đất nước để hành động cho phù hợp. Đồng thời, cần tạo ra môi trường thu hút đầu tư thuận lợi, môi trường sản xuất kinh doanh thuận lợi, mọi người tham gia vào thị trường có trách nhiệm. 

Với đích đến là tạo ra một hệ thống vận hành thông suốt, hiệu quả, nhanh nhạy với thị trường và thu hút được đầu tư từ nước ngoài, thị trường lao động trong nước sẽ dịch chuyển dần sang khu vực tư, không nặng nề phải vào khu vực công. TS. Phúc nhấn mạnh, đây là một “con đường” để xử lý đầu ra cho quá trình tinh giản hiện nay và là một tư tưởng rất lớn, là một chủ trương thực sự cần nghiên cứu.

“Sau sắp xếp sẽ có dôi dư là điều tất nhiên. Lần này, chúng ta sẽ rà soát lại toàn bộ bộ máy, nhân lực, từ lãnh đạo cho tới chuyên viên. Do đó, cần có chính sách đầu ra, cán bộ, công chức gần đến tuổi nghỉ hưu có thể nghỉ sớm và có chính sách cho nghỉ sớm. Hai là, những người có năng lực thì điều chỉnh, sắp xếp lại cho phù hợp. Ba là, đối với số dôi dư nếu chưa đủ tiêu chuẩn có thể cho đi đào tạo và có thể chuyển sang các khu vực tư. Tôi cho rằng, cần có chính sách phát triển các khu vực tư, từ doanh nghiệp tư cho đến các hoạt động sự nghiệp tư phải tăng lên để có đầu ra cho lực lượng lao động dôi dư”, ông Phúc đánh giá. 

Nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ cũng cho rằng, rất nhiều doanh nghiệp rất cần nhân sự đã qua khu vực công, hiểu được sự vận hành của bộ máy. Đặc biệt, đây không phải là “chảy máu chất xám” mà là cung cấp lao động cho thị trường xã hội. 

“Khi tạo ra cơ chế chính sách phù hợp sẽ tạo được sự đồng thuận, ủng hộ cao của cán bộ, công chức, viên chức. Ngoài ra, cần phải làm tốt công tác tư tưởng cho thông. Các cán bộ cũng phải thể hiện được thái độ, trách nhiệm đối với công việc chung của Đảng, của Nhà nước, của đất nước. Đó là thách thức mà cán bộ phải đối mặt, tự xác định được mình có đủ tiêu chuẩn không, nếu không đủ tiêu chuẩn thì phải đứng sang một bên”, TS. Phúc phân tích.