Đẩy mạnh số hóa trong quản lý thuế

Tổng thu Ngân sách nhà nước năm 2024 do cơ quan thuế quản lý ước vượt 16,5% dự toán

Với mức tăng 13,7% so với cùng kỳ năm 2023; đây là năm đầu tiên số thu ngành thuế quản lý vượt mốc trên 1,7 triệu tỷ đồng. 

Như vậy, tính từ năm 2021 đến hết năm 2024, tổng thu NSNN ước đạt khoảng 7,2 triệu tỷ đồng, đạt 86,5% so mục tiêu giai đoạn 2021-2025 là 8,3 triệu tỷ đồng, trong đó tổng thu NSNN do cơ quan thuế quản lý luỹ kế giai đoạn 2021 – 2024 ước đạt khoảng 6,1 triệu tỷ đồng, bằng 119% so với dự toán, tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn khoảng 8,6%/năm.

2021 – 2024 cũng là giai đoạn các doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19 cùng những biến động về địa chính trị toàn cầu. Việc duy trì sự cân bằng giữa các chính sách thuế cùng với các chính sách hỗ trợ người dân, doanh nghiệp được Chính phủ, ngành thuế và các cơ quan chức năng triển khai đã cùng nhau giải và mang lại kết quả tích cực. 

Trong giai đoạn 2021 – 2024, ngành thuế đã thực hiện miễn, giảm, gia hạn cho gần 3,7 triệu lượt người nộp thuế với 8 loại thuế và 36 loại phí với tổng số tiền gần 730.000 tỉ đồng. 

Đây là những con số được công bố tại Hội thảo “Thuế và nền tài chính lành mạnh cho sự phát triển bền vững” do Bộ Tài chính chủ trì, Tổng cục Thuế phối hợp Báo Lao Động tổ chức ngày 18/12/2024. 

Tại hội thảo, ông Mai Sơn – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế – Bộ Tài Chính cho biết, trong giai đoạn 2021-2024 ngành Thuế đã thực hiện miễn, giảm, gia hạn cho gần 3,7 triệu lượt người nộp thuế với 8 loại thuế và 36 loại phí gồm: thuế Bảo vệ môi trường, thuế Giá trị gia tăng, thuế Thu nhập doanh nghiệp, thuế Tiêu thụ đặc biết, thuế Thu nhập cá nhân, tiền thuê đất, lệ phí trước bạ, phí – lệ phí với tổng số tiền thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất đã thực hiện miễn giảm, gia hạn khoảng gần 730 ngàn tỷ đồng. 

Ông Mai Sơn – Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế – Bộ Tài Chính

Qua 4 năm thực hiện các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí… đã giảm gánh nặng tài chính cho người dân và doanh nghiệp trong giai đoạn đầy thách thức, kích hoạt nội lực sản xuất kinh doanh của người dân và doanh nghiệp, tạo động lực hồi phục và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tác động tích cực đến thu NSNN, góp phần đảm bảo “mục tiêu kép” vừa triển khai thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ về tài khóa của Nhà nước cho doanh nghiệp và người dân, vừa góp phần đảm bảo mục tiêu kế hoạch thu ngân sách trong giai đoạn 2021-2025.

Phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cũng cho biết, song song với các chính sách trên, Bộ Tài chính cũng đã chỉ đạo ngành Thuế tập trung triển khai thực hiện tốt các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp và người dân thông qua đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tăng cường số hóa, hiện đại hóa công tác quản lý thu nộp ngân sách. 

Từ năm 2021 đến nay, ngành Thuế đã triển khai đơn giản hoá thủ tục hành chính từ 304 xuống 235 thủ tục, tiết kiệm gần 600 tỷ đồng chi phí tuân thủ thủ tục hành chính thuế cho người nộp thuế, tích hợp 122/235 thủ tục hành chính lên Cổng Dịch vụ công quốc gia. 

Đến nay, có 100% doanh nghiệp tham gia sử dụng dịch vụ khai thuế điện tử, 99% doanh nghiệp đã đăng ký tham gia sử dụng dịch vụ nộp thuế điện tử với cơ quan thuế, 99% doanh nghiệp đang hoạt động tham gia hoàn thuế điện tử. Triển khai dịch vụ Thuế điện tử dành cho cá nhân đối với hoạt động cho thuê tài sản, khai lệ phí trước bạ điện tử đối với ô tô, xe máy đã đạt gần 50% trên tổng số tờ khai. 

Việc ứng dụng ứng dụng eTax Mobile được triển khai ra mắt, ứng dụng hóa đơn điện tử, áp dụng Big Data và AI để quản lý hóa đơn, phát hiện nhanh và ngăn ngừa các hành vi gian lận hóa đơn, gian lận thuế… là những nỗ lực của ngành thuế trong quá trình số hóa. 

Tiếp tục đẩy mạnh số hóa trong quản lý thuế

Ông Hoàng Quang Phòng – Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại – Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đánh giá cao những kết quả đạt được của ngành thuế thời gian qua khi có nhiều chính sách hỗ trợ kịp thời đến doanh nghiệp trong giai đoạn khó khăn. 

Bên cạnh đó, Phó chủ tịch VCCI cho rằng, vẫn còn nhiều doanh nghiệp hiện đang gặp khó khăn trong thực hiện thủ tục thuế. Ghi nhận mới nhất từ khảo sát môi trường kinh doanh do VCCI tiến hành trong năm 2024, vẫn có tới 31% doanh nghiệp gặp khó khăn trong thực hiện thủ tục hành chính thuế, đặc biệt là các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa. 

Ví dụ, dù đã có nhiều cải thiện, nhưng quy trình kê khai, nộp thuế, hoàn thuế và quyết toán thuế vẫn còn phức tạp, gây mất thời gian và tốn kém chi phí cho doanh nghiệp. Một số quy định thuế chưa được diễn giải hoặc áp dụng thống nhất giữa các cơ quan quản lý ở trung ương và địa phương, dẫn đến sự thiếu minh bạch và khó dự đoán cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, mặc dù ngành thuế đã chuyển đổi số mạnh mẽ, nhưng không phải doanh nghiệp nào, đặc biệt là doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa, cũng có đủ nguồn lực và năng lực để thích nghi.  

Trong bối cảnh đó, VCCI đã đưa ra một số đề xuất để tạo điều kiện cho người nộp thuế thực hiện tốt trong hoàn thành nghĩa vụ thuế, bao gồm đề xuất đẩy mạnh số hóa trong quản lý thuế. Hoàn thiện các nền tảng công nghệ và tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp trong việc sử dụng các hệ thống này. Chẳng hạn, xây dựng các cổng thông tin thân thiện, tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) để giải đáp thắc mắc nhanh chóng và chính xác.

Đại diện VCCI cũng đề xuất cần có hướng dẫn cụ thể, các tài liệu hướng dẫn chi tiết, dễ hiểu và thống nhất về việc thực thi các chính sách thuế; Nghiên cứu, sửa đổi và triển khai chính sách thuế đơn giản, ổn định, đơn giản hóa biểu mẫu kê khai, giảm thiểu các loại thuế phí chồng chéo, và duy trì sự ổn định trong chính sách để doanh nghiệp yên tâm lập kế hoạch dài hạn; Hỗ trợ doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (SMEs), đối với các doanh nghiệp này, cần có các chính sách đặc thù như miễn giảm thuế, hỗ trợ đào tạo về tuân thủ thuế, hoặc tư vấn trực tiếp; Tăng cường đối thoại và tham vấn, cơ quan thuế cần duy trì các kênh đối thoại thường xuyên với doanh nghiệp để lắng nghe phản hồi, cũng như cập nhật các vấn đề thực tiễn trong thực thi chính sách.