Để hiện thực hóa Nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh về phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi không chỉ là những chính sách dân tộc hỗ trợ, đầu tư của Nhà nước, của chính quyền địa phương đang được triển khai đồng bộ, hiệu quả…mà còn có sự nỗ lực vươn lên từ người dân, đặc biệt là vai trò của những Người có uy tín trong cộng đồng. Họ như những “cây cao bóng cả” của thôn bản hằng ngày tận tụy với công việc của cộng đồng và đi đầu trong các phong trào thi đua ở cơ sở để bà con noi theo…Chương trình mục tiêu Quốc gia Phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2030; giai đoạn I: từ năm 2021 – 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719) đã và đang mang lại nhiều chuyển biến tích cực về đời sống vật chất, tinh thần cho người lao động vùng đồng bào DTTS tại Sóc Trăng, nổi bật là việc thực hiện Tiểu dự án 3 thuộc Dự án 5 Chương trình MTQG 1719 về Phát triển giáo dục nghề nghiệp và giải quyết việc làm cho người lao động vùng dân tộc thiểu số và miền núi. Tuy nhiên, việc thực hiện Tiểu dự án 3 này vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc, đòi hỏi các cơ quan chức năng cần có giải pháp phù hợp để nâng cao hiệu quả và đạt được mục tiêu đề ra. Để hiểu rõ hơn về nội dung này, phóng viên báo Dân tộc và Phát triển đã có cuộc trao đổi cùng bà Lục Bích Phúc, Phó Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Sóc Trăng.Sáng 14/12, tại Hà Nội, Chủ tịch nước Lương Cường dự và phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo khoa học cấp quốc gia: Quân đội nhân dân Việt Nam, truyền thống hào hùng, sự nghiệp vẻ vang, lực lượng nòng cốt xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh. Hội thảo do Bộ Quốc phòng chủ trì phối hợp Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Công an, tỉnh Cao Bằng tổ chức.Trong thời gian qua, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh An Giang đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật với nhiều hình thức, phương pháp. Từ đó, tạo sự lan tỏa sâu rộng, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong Nhân dân khu vực biên giới.Với sự quyết đoán, dám nghĩ, dám làm nông nghiệp sạch, chị Thị Khưi, 40 tuổi, dân tộc Mnông, ở xã Đồng Nai, huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước đã thành lập Hợp tác xã Nông nghiệp điều hữu cơ Trảng cỏ Bù Lạch (HTX). HTX đã tập hợp được những người cùng chung quyết tâm xây dựng chuỗi liên kết và tiêu thụ điều cho người dân địa phương.Để hiện thực hóa Nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh về phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi không chỉ là những chính sách dân tộc hỗ trợ, đầu tư của Nhà nước, của chính quyền địa phương đang được triển khai đồng bộ, hiệu quả…mà còn có sự nỗ lực vươn lên từ người dân, đặc biệt là vai trò của những Người có uy tín trong cộng đồng. Họ như những “cây cao bóng cả” của thôn bản hằng ngày tận tụy với công việc của cộng đồng và đi đầu trong các phong trào thi đua ở cơ sở để bà con noi theo…Vượt qua cung đường uốn lượn quanh những con đèo hiểm trở, những ngọn núi cao ngất trời, vùng đất Quản Bạ (Hà Giang) hiện ra trước mắt du khách như một bức tranh độc đáo, muôn màu về địa hình, núi non, làng bản và những phong tục, tập quán, những điểm dừng chân đầy hấp dẫn, đáp ứng nhu cầu khám phá những miền đất hoang sơ, xa xôi của du khách mọi miền.Trong 10 năm hình thành và phát triển, huyện biên giới Ia H’Drai (Kon Tum) được hội tụ bởi nhiều mạch nguồn văn hóa, từ đó hình thành và phát triển nhiều loại hình văn hóa dân gian phong phú, đa dạng, mang sắc thái riêng của 8 dân tộc anh em cùng sinh sống. Về tham gia Liên hoan cồng chiêng, xoang các dân tộc thiểu số tỉnh Kon Tum lần thứ II, đội nghệ nhân xã Ia Đal, huyện Ia H’Drai đã trình diễn Chương trình nghệ thuật với chủ đề “Sắc màu văn hóa Thái” và tạo được ấn tượng đẹp với bạn bè và du khách gần xa.Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 14/12, có những thông tin đáng chú ý sau: Thêm 2 Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia ở Bình Định. Đưa Đông y vào sản phẩm du lịch. Nghệ nhân cống hiến sức trẻ gìn giữ di sản Then. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.Huyện Sơn Dương (tỉnh Tuyên Quang), là nơi sinh sống của 19 DTTS, với đặc trưng văn hóa phong phú và đa dạng. Tuy nhiên, điều kiện sống của đồng bào vùng DTTS và miền núi còn nhiều khó khăn, đặc biệt là về cơ sở hạ tầng và thu nhập. Trước thực trạng này, các Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) phát triển kinh tế – xã hội đã được triển khai và phát huy hiệu quả, mang lại những thay đổi tích cực trong đời sống vật chất và tinh thần của người dân.Ngày 14/12, Ban Dân tộc tỉnh Cà Mau phối hợp cùng Trường Phổ thông dân tộc nội trú tỉnh đã tổ chức Hội thi “Tìm hiểu quy định của pháp luật về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống năm 2024”.Theo báo cáo tại Kỳ họp thứ 24 HĐND tỉnh Bắc Ninh (khóa XIX), tỉnh Bắc Ninh đạt 17/17 chỉ tiêu về kinh tế-xã hội, với tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) tăng 6,03% so với năm 2023. Trong đó, hoạt động thương mại, dịch vụ phát triển tốt, doanh thu du lịch tăng 50%; thu ngân sách nhà nước tăng 13,92%; thu hút đầu tư nước ngoài đạt trên 4,8 tỷ USD, đứng thứ nhất cả nước.Những năm qua, nguồn vốn chính sách đã “trợ lực” giúp người dân tỉnh Đắk Nông phát triển sinh kế, ổn định sản xuất, để nâng cao thu nhập, góp phần giảm nghèo nhanh và bền vững.Trong nỗ lực thực hiện Chương trình Mục tiêu Quốc gia (MTQG) về giảm nghèo bền vững, huyện Sơn Dương (tỉnh Tuyên Quang) đã triển khai hiệu quả các chính sách hỗ trợ, đặc biệt chú trọng đào tạo nghề và tạo việc làm cho người dân, mang lại những bước tiến vượt bậc trong phát triển kinh tế – xã hội.
“Truyền lửa” văn hóa dân tộc
Theo đó, bằng hành động và việc làm cụ thể, cùng với các nghệ nhân ưu tú người DTTS, đội ngũ Người có uy tín của tỉnh Quảng Ninh đang là những tấm gương sáng trong việc tích cực vận động, giáo dục con cháu trong dòng họ và cộng đồng tham gia bảo vệ, phát huy giá trị văn hóa dân tộc; vận động đồng bào xây dựng nếp sống mới, xây dựng gia đình, bản làng văn hóa; giữ gìn, phát huy những phong tục tập quán tốt đẹp, xóa bỏ những hủ tục, đặc biệt trong thực hiện việc cưới, việc tang của các dân tộc.
Tiêu biểu như Người có uy tín Nình A Cun, Đặng Văn Thanh, xã Đại Dực (Tiên Yên), Người có uy tín ở xã Bằng Cả (TP. Hạ Long) Lý Văn Út, Đặng Thanh Lương …
Với vai trò là Bí thư chi bộ, trưởng thôn, Người có uy tín thôn Khe Ngàn, xã Đại Dực, ông Đặng Văn Thanh đang tích cực vận động người dân bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa của người Sán Chỉ gắn với phát triển du lịch cộng đồng. Qua đó, góp phần hoàn thành mục tiêu xây dựng xã Đại Dực trở thành trung tâm văn hóa dân tộc giàu bản sắc. Ông cũng phối hợp với Mặt trận Tổ Quốc và các đoàn thể xã, thành lập 7 câu lạc bộ bảo tồn và giữ gìn văn hóa dân tộc, 1 Câu lạc bộ hát Soóng Cọ, mở lớp Soóng Cọ cho học sinh…
“Tôi rất mong các cấp lãnh đạo tiếp tục quan tâm chỉ đạo đối với việc bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc Sán Chỉ gắn với phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng đời sống tinh thần cho người dân xã Đại Dực nói riêng, cũng như huyện Tiên Yên nói chung”, ông Thanh trải lòng.
Trên thực tế, bao năm qua, đội ngũ Người có uy tín luôn đi đầu trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc như: Lễ cấp sắc của người Dao; hội Soóng cọ của người Sán Chỉ ở Bình Liêu; Hội văn hóa, thể thao các DTTS tại các huyện Tiên Yên, Bình Liêu, Ba Chẽ, Đầm Hà; sưu tầm, bảo tồn trang phục truyền thống và các làn điệu Soọng cô của người Sán Dìu;…
“Cầu nối” đưa kiến thức pháp luật đến với dân bản
Thôn Ngàn Vàng Dưới, xã Đồng Tâm (Bình Liêu) có 44 hộ, chủ yếu là dân tộc Tày, Sán Chỉ sinh sống. Thôn hiện quản lý 150ha đất rừng, đến nay cơ bản phủ hết đất trống đồi trọc. Hơn 10 năm qua, Người có uy tín Bế Sinh Nghiệp đã tham gia hòa giải xử lý thành công nhiều vụ việc tranh chấp, lấn chiếm đất rừng của các hộ dân trên địa bàn.
Ông đã thường xuyên phối hợp với chính quyền phổ biến các quy định về quản lý, bảo vệ rừng, khai thác, sản xuất đất rừng với nhiều hình thức khác nhau nhằm nâng cao nhận thức của người dân trên địa bàn mỗi năm từ 3 đến 4 lần tuyên truyền chuyên đề về trồng và bảo vệ rừng; hoặc lồng ghép vào các cuộc sinh hoạt thôn, với khoảng 300 lượt người nghe…
Đánh giá cao những đóng góp của Người có uy tín Bế Sinh Nghiệp cho sự phát triển của địa phương, ông Nông Văn Sơn, Phó Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm cho biết: “Ông Bế Sinh Nghiệp cũng là người tiên phong, vận động gia đình và bà con trong công tác trồng, phát triển rừng. Ông cũng thành lập ra Hợp tác xã trồng hồi cùng với một số hộ gia đình để xây dựng quỹ hoạt động cho thôn. Ông là người có uy tín trong việc tham gia giải quyết các tranh chấp nhỏ trong dân, từ việc kêu gọi, gặp gỡ, tìm hiểu, vận động để người dân cùng nhau hòa giải, xây dựng tình đoàn kết trong nội bộ gia đình, thôn bản”.
Bắc Sơn là xã miền núi biên giới của thành phố Móng Cái, với hơn 22 km đường biên và 13 cột mốc biên giới, cũng là địa bàn luôn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp như buôn lậu, xuất nhập cảnh trái phép, buôn bán người… Với suy nghĩ bảo vệ đường biên, cột mốc cũng là bảo vệ đất đai của tổ tiên mình, ông Đặng Thế Minh, dân tộc Dao, Người có uy tín thôn Thán Phún luôn thuộc làu, nắm rõ từng đường mòn, lối mở trên địa bàn. Bao năm qua, ông luôn miệt mài với công iệc tuyên truyền ý nghĩa ranh giới, đường biên, cột mốc ở địa bàn; vận động người dân khi đi thăm bà con hoặc người dân bên Trung Quốc phải báo với các cấp chính quyền địa phương…
“Ngày trước cũng có các đối tượng tự ý đi qua, đi lại biên giới mà không xin phép. Nhưng nay, qua tuyên truyền bà con đã hiểu, nắm bắt được quy định của pháp luật, qua đó đã thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật”, ông Minh chia sẻ thêm.
Không những góp phần hòa giải, giải quyết các mâu thuẫn, tranh chấp tại địa phương, đội ngũ Người có uy tín còn phản ánh, đóng góp ý kiến, nguyện vọng của Nhân dân đến với các cấp có thẩm quyền, góp phần hạn chế bức xúc, tiêu cực, tiếp tục củng cố lòng tin của Nhân dân với cấp ủy, chính quyền.
Riêng năm 2024, Người có uy tín trong tỉnh đã tham gia trên 200 lượt ý kiến đóng góp, kiến nghị với cấp ủy, chính quyền địa phương khắc phục những tồn tại, thiếu sót trong quá trình thực hiện chính sách, nhất là chính sách bồi thường GPMB, thu hồi đất, chính sách giao đất, giao rừng, hỗ trợ cây trồng vật nuôi…
Trao đổi với ông Lục Thành Chung, Trưởng ban Dân tộc tỉnh Quảng Ninh được biết, năm 2024 toàn tỉnh có 391 Người uy tín. Để xây dựng đội ngũ Người có uy tín vùng đồng bào DTTS trên địa bàn, Ban Dân tộc tỉnh chủ động phối hợp với các sở, ngành liên quan, UBND các địa phương triển khai thực hiện kịp thời các chế độ, chính sách đối với đội ngũ này. Đồng thời, Ban Dân tộc tỉnh cũng tham mưu văn bản đề nghị UBND tỉnh công nhận danh sách 7 Người có uy tín được tôn vinh tại Chương trình “Điểm tựa của bản làng” lần thứ II năm 2024.
Nguồn: https://baodantoc.vn/neu-guong-sang-o-vung-dong-bao-dtts-tinh-quang-ninh-nhung-nguoi-truyen-lua-o-ban-lang-bai-2-1734014201645.htm
