Nghĩa Đàn (Nghệ An): Đảm bảo an sinh, hỗ trợ sinh kế giúp nhiều hộ đồng bào DTTS thoát nghèo

Cùng với các chương trình, dự án chính sách dân tộc, nguồn vốn đầu tư từ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG 1719) đã và đang giúp nhiều hộ đồng bào ở huyện Nghĩa Đàn (Nghệ An) an tâm ổn định cuộc sống, vươn lên thoát nghèo bền vững. Nổi bật là nội dung hỗ trợ nhà ở tại Dự án 1; Nội dung hỗ trợ sinh kế tại Dự án 2; Nội dung giáo dục, đào tạo nghề nghiệp ở Dự án 5…, đang tác động tích cực đến từng hộ đồng bào.Triển khai Luật Đất đai (sửa đổi) năm 2024, hiện nhiều địa phương đã ban hành Nghị quyết của HĐND tỉnh về chính sách đất đai đối với đồng bào DTTS. Thông tin thu thập được về diện tích đất canh tác tại các xã/phường, thị trấn trong cuộc điều tra thực trạng kinh tế – xã hội của 53 DTTS lần thứ IV là dữ liệu tham chiếu quan trọng để các địa phương thực hiện hiệu quả chủ trương bảo đảm chính sách đất đai cho đồng bào DTTS.Tối 2/12, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự Lễ kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Bình Giã (02/12/1964 – 02/12/2024) do Tỉnh uỷ, HĐND, UBND, Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu tổ chức.Triển khai Luật Đất đai (sửa đổi) năm 2024, hiện nhiều địa phương đã ban hành Nghị quyết của HĐND tỉnh về chính sách đất đai đối với đồng bào DTTS. Thông tin thu thập được về diện tích đất canh tác tại các xã/phường, thị trấn trong cuộc điều tra thực trạng kinh tế – xã hội của 53 DTTS lần thứ IV là dữ liệu tham chiếu quan trọng để các địa phương thực hiện hiệu quả chủ trương bảo đảm chính sách đất đai cho đồng bào DTTS.Phát triển rừng vốn là thế mạnh của Nghệ An- địa phương có diện tích lâm nghiệp lớn nhất cả nước, đặc biệt khi triển khai Tiểu dự án 1, Dự án 3 “Phát triển kinh tế nông – lâm nghiệp bền vững gắn với bảo vệ rừng và nâng cao thu nhập cho người dân”, thuộc Chương trình MTQG phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn I: từ năm 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719)… đang dần hiện thực hóa giấc mơ từ rừng của người dân xứ Nghệ.Cùng với các chương trình, dự án chính sách dân tộc, nguồn vốn đầu tư từ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG 1719) đã và đang giúp nhiều hộ đồng bào ở huyện Nghĩa Đàn (Nghệ An) an tâm ổn định cuộc sống, vươn lên thoát nghèo bền vững. Nổi bật là nội dung hỗ trợ nhà ở tại Dự án 1; Nội dung hỗ trợ sinh kế tại Dự án 2; Nội dung giáo dục, đào tạo nghề nghiệp ở Dự án 5…, đang tác động tích cực đến từng hộ đồng bào.Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719), huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau đã tích cực triển khai, phát huy hiệu quả từ thực hiện các dự án, tiểu dự án, qua đó tạo động lực để đồng bào DTTS phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo, nâng cao chất lượng cuộc sống. Phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển đã có cuộc trao đổi với ông Trần Minh Nhân, Phó Chủ tịch UBND huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau về đặc điểm tình hình và việc triển khai Chương trình MTQG 1719 tại Thới Bình.Rạng sáng 3/12, lễ bốc thăm vòng 3 FA Cup đã khép lại với những cặp đấu đáng chú ý. Trong khi hai gã khổng lồ Man United và Arsenal sẽ phải loại nhau thì các ông lớn khác đều gặp các đối thủ dưới cơ rất nhiều.Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 3/12, có những thông tin đáng chú ý sau: “Chợ phiên vùng cao – Chào năm mới 2024”. Giếng cổ Gio An, điểm du lịch sinh thái hấp dẫn. Gia Lai mùa cà phê chín đỏ. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.Nhờ sự đồng hành của chính quyền, người dân huyện Sơn Dương (tỉnh Tuyên Quang) không chỉ có cơ hội thoát nghèo mà còn phấn đấu vươn lên phát triển bền vững, góp phần xây dựng nông thôn đổi mới, bản làng khang trang.Trang phục thổ cẩm được coi là tinh hoa trong kho tàng văn hóa độc đáo, đặc sắc của đồng bào các dân tộc vùng cao ở Lào Cai. Thời gian qua, để bảo tồn, phát triển, quảng bá nét đẹp trang phục truyền thống, tỉnh Lào Cai đã có nhiều cách làm sáng tạo, hiệu quả.Cách đây 5 năm, ngày 30/10/2019, Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 65-KL/TW về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá IX về công tác dân tộc (CTDT) trong tình hình mới. Việc quán triệt, nghiêm túc thực hiện Kết luận số 65-KL/TW đã nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp uỷ Đảng, chính quyền các cấp về công tác dân tộc, từ đó phát huy hiệu quả các chính sách đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước, khơi dậy tinh thần tự lực của người dân, tạo ra những bước chuyển đột phá ở vùng đồng bào DTTS và miền núi.Chương trình MTQG phát triển kinh tế – xã hội và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719) được triển khai tại tỉnh Ninh Thuận đã tạo diện mạo mới cho vùng đồng bào dân tộc Raglay ở thôn Liên Sơn 2, xã Phước Vinh, huyện Ninh Phước. Cấp ủy Đảng, chính quyền và các tổ chức đoàn thể đặc biệt quan tâm đồng hành cùng người dân sử dụng hiệu quả nguồn vốn hỗ trợ của Chính phủ, tạo sinh kế, nâng cao đời sống cho đồng bào vùng khó khăn.Được sự quan tâm của Đảng và Chính phủ, sau gần 40 năm đổi mới (1986 – 2024), các DTTS đã nêu cao truyền thống đoàn kết, quyết tâm xây dựng tỉnh Điện Biên phát triển và phồn vinh. Bên cạnh những thành tựu đạt được trên tất cả các lĩnh vực kinh tế – xã hội thì văn hóa nói chung, “văn hóa mặc” của các DTTS nói riêng là một trong những hoạt động được quan tâm nhất…

Thực hiện hiệu quả chính sách hỗ trợ nhà ở

Hoàn cảnh gia đình chị Lê Thị Liên (dân tộc Thổ), là một trong những hộ nghèo ở xóm Tân, xã Nghĩa Lạc, huyện Nghĩa Đàn (Nghệ An) cũng khá đặt biệt, vợ chồng chị đã ly hôn, chị Liên một mình nuôi 2 con đang tuổi ăn tuổi học nên việc tích lũy để làm nhà ở kiên cố đối với chị là quá sức.

Khi Chương trình MTQG 1719 được triển khai, gia đình chị Liên ở được xét đưa vào  diện được hỗ trợ nhà ở tại Dự án 1.Theo quy định, chị Liên được hỗ trợ 50 triệu đồng gồm nguồn ngân sách trung ương và các nguồn của địa phương để xây dựng nhà mới. Cuối năm 2022, chính quyền địa phương cùng anh em họ hàng, đã hỗ trợ chị Liêm thêm ngày công. Theo đó, ngôi nhà “3 cứng” của mẹ con chị Liên được khởi công xây dựng, rồi hoàn thành và đưa vào sử dụng. Phấn khởi hơn, có nhà “an cư”, chị Liên còn xin được việc tại nhà máy may xã Nghĩa Long. Mới đây, chị Lê Thị Liên đã làm đơn xin thoát nghèo.

“Bây giờ mẹ con chị Liên đã có nhà kiên cố để ở, có việc làm và thu nhập ổn định nên chị ấy đã tự nguyện làm đơn xin ra khỏi hộ nghèo”, bà Trương Thị Vân Anh, Trưởng phòng Dân tộc huyện Nghĩa Đàn thông tin.

Tương tự, từ nguồn ngân sách hỗ trợ nhà ở tại Dự án 1, Chương trình MTQG 1719, gia đình bà Trương Thị Chú và ông Hà Chí Thành (Dân tộc thổ) ở xóm Làng Nung, xã Nghĩa Đức, huyện Nghĩa Đàn cũng đã được “an cư” trong ngôi nhà khang trang, đầy đủ công năng.

Từ nhiều năm trước, do tuổi già cùng với căn bệnh tai biến của ông, đã đẩy vợ chồng bà  vào hoàn cảnh hộ nghèo. Chuyện tích góp sửa chữa căn nhà tạm để “an cư” tuổi già trở nên cấp bách, nhưng với hoàn cảnh của ông bà, đây là vấn đề không thể thực hiện được.

Khi nguồn vốn hỗ trợ nhà ở tại Dự án 1, Chương trình MTQG 1719 được phân bổ. Chính quyền xã Nghĩa Đức, huyện Nghĩa Đàn đã đưa hộ gia đình ông Hà Chí Thành, bà Trương Thị Chú vào danh sách đối tượng thụ hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở. Tiền từ nguồn hỗ trợ nhà ở cùng với sự góp sức của các con, ông Thành bà Chú đã xây dựng xong căn nhà kiên cố với đầy đủ công năng sử dụng.

Theo kết quả khảo sát hộ nghèo năm 2024 của UBND xã Nghĩa Đức, gia đình ông Thành, bà Chú ở xóm Làng Nung cũng đã chính thức thoát khỏi hộ nghèo.

Bà Trương Thị Vân Anh, Trưởng phòng Dân tộc huyện Nghĩa Đàn thông tin: Tính đến 20/11/2024, nguồn vốn hỗ trợ nhà ở tại Dự án 1 đã được huyện Nghĩa Đàn giải ngân 100%. Toàn huyện đã có 13/13 hộ thụ hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở được vào “an cư” trong nhà kiên cố. 

Điều đáng mừng là, trong số 13 hộ gia đình được thụ hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở tại Dự án 1, đã có nhiều hộ vươn lên thoát nghèo. Nếu cuối năm 2021, vùng đồng bào DTTS ở Nghĩa Đàn có tỷ lệ hộ nghèo cao (8,3%), thì đến cuối năm 2024, tỷ lệ này chỉ còn 2,46%.

Hỗ trợ sinh kế, đào tạo nghề giúp đồng bào nâng cao thu nhập

Ngoài được thụ hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở, gia đình ông Hà Chí Thành, bà Trương Thị Chú ở xóm Làng Nung, xã Nghĩa Đức, huyện Nghĩa Đàn còn được hỗ trợ 3 con dê giống để làm sinh kế.

Nhờ được chăm sóc tốt và phòng tránh bệnh đúng kỹ thuật nên dê giống cấp cho gia đình ông Thành sinh trưởng tốt. Hiện 2 con dê mẹ của gia đình đã gần đến thời kỳ sinh sản lứa đầu.

Chia sẻ với phóng viên báo Dân tộc và Phát triển, bà Trương Thị Chú cho biết: “Mỗi ngày bà thả dê ra đồi chăn 2 tiếng đồng hồ. Tối về, bà cho ăn thêm cỏ sữa, lá mía…; bà chăm sóc đúng theo hướng dẫn của cán bộ dự án, nhờ vậy hiện 2 con dê mẹ đã gần sinh lứa đầu, con dê đực cũng đã tăng cân nhiều rồi”.

Theo nhiều người dân ở xã Nghĩa Đức, Nghĩa Đàn, dê là loài vật nuôi sinh sản nhanh, đầu ra ổn định nên có hiệu quả kinh tế cao. Mỗi lần sinh, dê mẹ thường sinh 2 con. Từ 4 – 6 tháng sau khi sinh, dê con có trọng lượng từ 15-20kg, và có thể trở thành dê thương phẩm.

Nếu mỗi con dê mẹ sinh 2 con, đến cuối năm nay gia đình ông Thành, bà Chú ở xóm Làng Nung có thêm 4 con dê con, nâng tổng đàn lên 7 con. Nếu chăm sóc tốt, đến tháng 06 năm sau, gia đình ông Thành, bà Chú có thể thu về gần 10 triệu đồng, từ nguồn bán 4 con dê con thương phẩm.

Cũng từ nguồn vốn hỗ trợ sinh kế của Chương trình MTQG 1719, ở địa bàn xã Nghĩa Đức còn có 6 hộ gia đình khác được nhận dễ giống về nuôi. Đến nay, tất cả dê giống được cấp cho các hộ đồng bào DTTS ở xóm Làng Nung nuôi đều phát triển tốt. 

Đặc biệt, đã có 2/7 hộ nhận nuôi, dê đã sinh sản lứa đầu. Mô hình sinh kế nuôi dê sinh sản ở xóm Làng Nung cũng đã giúp hộ gia đình ông Lục Đình Tăm từ hộ nghèo vươn lên hộ cận nghèo.

Cùng với hỗ trợ sinh kế, UBND huyện Nghĩa Đàn cũng đã tổ chức mở 68 lớp đào tạo nghề trình độ sơ cấp và dưới 3 tháng cho 2.036 học viên người DTTS. Có nghề trong tay, lao động người DTTS ở huyện Nghĩa Đàn tự tin hơn trong quá trình tìm việc làm, nâng cao thu nhập. 

Ngoài ra, chính sách hỗ trợ xuất khẩu lao động cũng đang được địa phương triển khai hiệu quả, theo đó, nhiều lao động đồng bào DTTS ở Nghĩa Đàn cũng đã tham gia xuất khẩu lao động có nguồn thu nhập cao. Nhờ đó, thu nhập bình quân đầu người ở vùng đồng bào DTTS ở huyện Nghĩa Đàn đã tăng lên nhanh chóng, đạt 50,4 triệu đồng/người/năm.

Có thể khẳng định, sau gần 4 năm thực hiện, Chương trình MTQG 1719 đã tác động mạnh mẽ, tích cực đến mọi mặt trong đời sống vùng DTTS ở huyện Nghĩa Đàn. Cơ sở hạ tầng thiết yếu vùng đồng bào DTTS và miền núi ở Nghĩa Đàn, từng bước được đồng bộ đáp ứng ngày càng tốt hơn cho sự phát triển toàn diện. Hai chỉ số quan trọng, là tỷ lệ hộ nghèo, và thu nhập bình quân đầu người vùng đồng bào DTTS và miền núi thực sự đã được cải thiện nhiều so với trước. 

Thực hiện Chương trình MTQG 1719 ở Nghĩa Đàn (Nghệ An): ‘Trợ lực’ để vùng DTTS và miền núi vươn mình