Bản đồ nội chiến ‘chia năm xẻ bảy’ ở Syria

Các chiến binh đối lập Syria, dưới sự lãnh đạo của HTS, đã tấn công vào thành phố Aleppo và tiến về phía nam, hướng tới Hama, chỉ vài ngày sau khi phát động cuộc tấn công bất ngờ có thể đánh dấu giai đoạn mới trong cuộc chiến Syria kéo dài 13 năm.

Ngày 30/11, quân đội Syria thông báo “rút quân tạm thời” khỏi Aleppo, thành phố lớn thứ hai Syria, và cho biết họ sẽ tập hợp lại để chuẩn bị cho các lực lượng tiếp viện và phản công.

Quân đội của Tổng thống Bashar al-Assad đã kiểm soát Aleppo từ năm 2016 với sự hỗ trợ của Iran và Nga. Hiện tại, có 4 nhóm chính đang cạnh tranh giành quyền kiểm soát lãnh thổ ở Syria, bao gồm:

Lực lượng Chính phủ Syria: Quân đội Syria cùng với Lực lượng Phòng vệ Quốc gia, một nhóm bán quân sự ủng hộ chính phủ.

Lực lượng Dân chủ Syria (SDF): Nhóm do người Kurd lãnh đạo, được Mỹ hỗ trợ, kiểm soát một số khu vực ở phía đông Syria.

HTS và các nhóm phiến quân đồng minh: HTS là phiên bản mới của Mặt trận al-Nusra, từng tuyên thệ trung thành với al-Qaeda trước khi cắt đứt quan hệ vào năm 2016.

Thổ Nhĩ Kỳ và các lực lượng phiến quân liên kết với Thổ Nhĩ Kỳ: Các lực lượng do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn, như Quân đội Quốc gia Syria, chiến đấu ở miền bắc Syria.

Diễn biến cuộc tấn công

Ngày 27/11, trong khi lệnh ngừng bắn giữa Israel và Lebanon có hiệu lực, các chiến binh đối lập Syria do HTS dẫn đầu đã phát động cuộc tấn công từ tỉnh Idlib, tây bắc Syria. HTS tuyên bố các cuộc tấn công này nhằm trả đũa các cuộc tấn công gần đây của quân đội Syria vào các thành phố ở Idlib, như Ariha và Sarmada, khiến nhiều dân thường thiệt mạng, trong đó có cả trẻ em, đồng thời ngăn chặn các cuộc tấn công trong tương lai vào các thành trì của phiến quân.

Cuộc tấn công này đánh dấu chiến dịch lớn đầu tiên nhằm vào lực lượng của Tổng thống Assad kể từ khi lệnh ngừng bắn ở Idlib được thiết lập vào năm 2020, do Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan và Tổng thống Nga Vladimir Putin làm trung gian.

Đến tối 27/11, các chiến binh đối lập đã chiếm ít nhất 19 thị trấn và làng mạc từ lực lượng ủng hộ chính quyền, bao gồm cả các địa điểm quân sự, khi họ tiến vào phía tây tỉnh Aleppo. Quân đội Syria đáp trả bằng cách pháo kích vào các khu vực phiến quân kiểm soát, trong khi không quân Nga thực hiện các cuộc không kích.

Đến ngày 28/11, lực lượng phiến quân đã chiếm thêm nhiều lãnh thổ và trục xuất lực lượng chính phủ khỏi các ngôi làng ở phía đông Idlib, sau đó bắt đầu tiến về phía đường cao tốc M5, một tuyến đường chiến lược dẫn về thủ đô Damascus, cách đó khoảng 300 km.

Theo các nhóm giám sát, đến ngày 29/11, lực lượng đối lập đã tiến vào một số khu vực của thành phố Aleppo, sau khi kích nổ hai quả bom xe và giao tranh với quân chính phủ ở khu vực phía tây của thành phố. Đài truyền hình nhà nước Syria cho biết Nga đã hỗ trợ không quân cho quân đội Syria.

Đến ngày 30/11, hình ảnh và video lan truyền trên mạng cho thấy các chiến binh phiến quân chụp ảnh bên cạnh Thành cổ Aleppo khi họ tiến vào thành phố. Sau khi chiếm được Aleppo, lực lượng đối lập tiếp tục tiến về phía nam, mặc dù có nhiều báo cáo trái ngược về việc liệu họ đã đến được thành phố Hama hay chưa.

Các nhóm đối lập tuyên bố rằng cuộc tấn công của họ nhằm mở rộng các khu vực an toàn và tạo điều kiện cho những người dân đã phải di dời ở Idlib trở về nhà tại các vùng lãnh thổ mới được “giải phóng”.

Hoài Phương (theo AJ)