Thời gian gần đây xuất hiện hình thức lừa đảo trực tuyến mới là cuộc gọi video deepfake. Deepfake là sự kết hợp giữa deep learning (học sâu) và fake (giả). Các đối tượng sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để tạo ra những video hoặc hình ảnh giả, sao chép chân dung để tạo ra các đoạn video giả người thân, bạn bè để thực hiện các cuộc gọi lừa đảo trực tuyến.
Cuộc gọi diễn ra chớp nhoáng, hình ảnh và âm thanh chập chờn, chuyển động mắt, khuôn mặt thiếu tự nhiên là dấu hiệu của deepfake. Ảnh minh họa
Phần lớn hình thức lừa đảo trực tuyến này nhắm tới tài chính. Do đó, Cục An toàn thông tin đã đưa ra 5 dấu hiệu nhận biết:
– Thời gian gọi thường rất ngắn chỉ vài giây.
– Khuôn mặt người gọi thiếu tính cảm xúc và khá “trơ” khi nói, hoặc tư thế trông lúng túng, không tự nhiên, hoặc hướng đầu và cơ thể của họ trong video không nhất quán với nhau…
– Màu da của nhân vật trong video bất thường, ánh sáng kỳ lạ và bóng đổ không đúng vị trí, video trông rất giả tạo và không tự nhiên.
– Âm thanh sẽ không đồng nhất với hình ảnh, có nhiều tiếng ồn bị lạc vào clip hoặc clip không có âm thanh.
– Ngắt máy giữa chừng với lý do mất sóng, sóng yếu…
Do đó, khi nhận thấy các yếu tố bất thường về thời gian cuộc gọi, khuôn mặt, màu da, âm thanh, kết nối kém đều là dấu hiệu của deepfake. Người dân cần cảnh giác và tuyệt đối bình tĩnh, check lại thông tin. Cần triển khai nhiều giải pháp như công nghệ giúp nhận diện cuộc gọi lừa đảo, hạn chế các tài khoản ngân hàng không chính chủ, thực hiện chuẩn hóa thông tin thuê bao…
Bộ Thông tin và Truyền thông khuyến cáo, trong lúc chờ giải pháp kỹ thuật để ngăn chặn tận gốc rễ các hình thức này, người dân cần luôn cảnh giác và tuyệt đối bình tĩnh.
TS
