Cách chọn, sử dụng gừng hiệu quả, bảo đảm an toàn thực phẩm trong mùa Đông

Lý do nên ăn gừng vào mùa Đông

Với hương vị cay nồng và nhiều lợi ích sức khỏe, gừng vừa ngon vừa bổ dưỡng lại rất đa năng, dễ thêm vào nhiều món ăn. Lợi ích sức khỏe của gừng chủ yếu là do chất chống oxy hóa, đặc tính chống viêm và hàm lượng các hợp chất có trong gừng. Hương thơm độc đáo của gừng đến từ các loại dầu tự nhiên trong nó, trong đó quan trọng nhất là gingerol.

Các nghiên cứu cho thấy, gừng có tác dụng kháng viêm, kháng virus và kháng khuẩn tuyệt vời. Nó kích thích hệ thống miễn dịch tự bảo vệ tốt hơn để chống lại các virus như cúm hoặc viêm phế quản vào mùa lạnh.

Trong Đông y, gừng tươi còn có tên gọi là Sinh Khương, có vị cay, tính ấm. Có tác dụng tán hàn, long đờm, thường được sử dụng để chữa các chứng phong hàn và kích thích tiêu hóa. Lương y Vũ Quốc Trung (Hội Đông Y Hà Nội) cho biết, củ gừng có tác dụng chữa bệnh nhờ chứa thành phần tinh dầu, tinh bột, chất cay. Gừng có tác dụng làm ấm, hồi dương, chống lạnh… nhờ những công dụng tuyệt vời của nó mà có đến 70% các đơn thuốc Đông y đều có vị gừng.

Ngoài ra, gừng tươi còn được sử dụng như một phụ liệu quý trong chế biến thuốc, làm giảm tác dụng phụ, tăng tính ấm, tăng tác dụng chữa ho của một số loại thuốc Đông y.

Các hợp chất trong gừng giúp làm loãng đờm, giảm ho và làm dịu cổ họng. Đồng thời có tác dụng giảm đau nhức cơ bắp, rất hữu ích trong những ngày thời tiết thay đổi.

Nhờ tác dụng chống viêm mạnh, sử dụng gừng có thể giúp hỗ trợ giảm đau ở người bị viêm xương khớp hoặc thấp khớp trong thời tiết ẩm ướt. Ăn gừng cũng là giải pháp làm giảm buồn nôn, kích thích tiêu hóa, giảm đầy bụng, khó tiêu.

Theo nghiên cứu của Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ, gừng có một số hợp chất phenolic hoạt tính sinh học như gingerols, gingerenone A, zingerone, shogaols, paradols, quercetin… Bên cạnh đó, gừng cũng có một số hợp chất terpene như β-bisabolene, α-curcumene, zingiberene, α-farnesene và β-sesquiphellandrene. Nó còn chứa polysaccharides, lipid, acid hữu cơ và chất xơ thô. Tất cả các hợp chất hoạt tính này làm cho gừng trở thành một chất chống oxy hóa và chống viêm mạnh.

Nhiều nghiên cứu cho thấy gingerol làm giảm nguy cơ nhiễm trùng do vi khuẩn và virus. Cụ thể, nó được phát hiện có hiệu quả cao chống lại vi khuẩn trong miệng liên quan đến viêm nướu, viêm nha chu và có hiệu quả chống lại nhiễm trùng do virus hợp bào hô hấp. Vì những lý do này, gừng được sử dụng thường xuyên để cải thiện tiêu hóa, giảm buồn nôn, hỗ trợ chống lại bệnh cúm và cảm lạnh thông thường.

Cách chọn gừng tươi, thơm, bảo đảm an toàn thực phẩm 

Thông thường, bề mặt của củ gừng sẽ tương đối thô ráp, không mịn và cũng không nhẵn bóng. Khi dùng ngón tay cạo ít lớp vỏ bên ngoài, nếu thấy phần vỏ và thịt gừng có sự khác biệt màu sắc khá rõ ràng thì đó là củ gừng thơm, cay chuẩn. Ngược lại, nếu màu sắc của thịt và củ gừng tương đồng nhau thì củ này sẽ kém cay, kém thơm hơn.

Với những củ gừng tươi ngon đạt chuẩn, khi dùng tay cạo nhẹ lớp vỏ thì bạn sẽ ngửi thấy được mùi thơm nồng, ấm nóng rất đặc trưng, còn nếu cạo ra chỉ thấy mùi thơm cay nhẹ thì đấy là củ gừng ít cay, kém ngon hơn. Ngoài ra, bạn cũng cần phải tránh mua những củ gừng có mùi lạ vì nó có thể đã bị hỏng.

Để chọn được những củ gừng tươi ngon, bạn nên hạn chế mua những củ gừng to, vỏ bóng, sạch sẽ và nhẵn nhụi mà ngược lại nên mua những củ gừng nhỏ, vỏ sần sùi nhưng cầm chắc tay vì đó chính là những củ còn tươi, thơm nhiều và cay chuẩn.

Cũng giống như tỏi, gừng khi bị lên mầm thường là gừng đã héo, bị mất nước và sẽ có mùi vị lẫn chất lượng kém đi rất nhiều. Vì thế, để tránh việc ăn phải những củ gừng không ngon, bạn không nên mua các củ gừng đã bị dập hay mọc mầm mà nên chọn những củ trông căng mẩy, vỏ không héo và khi bẻ thử thì thấy còn tươi, bắn ít nước.

Cách sử dụng gừng hiệu quả nhất trong mùa Đông

Gừng thường có sẵn ở dạng tươi, khô, gừng xay và nước ép. Ăn gừng sống là cách tốt nhất để tối đa hóa lợi ích sức khỏe của chúng. Gừng sống có mùi thơm nồng hơn và chứa nhiều chất chống oxy hóa hơn.

Để chọn được củ gừng tươi ngon, khi mua gừng nên chọn củ gừng già, nhỏ, vỏ sần sùi nhưng cầm chắc tay. Dùng ngón tay cạo nhẹ lớp vỏ bên ngoài, nếu thấy phần vỏ và thịt gừng có sự khác biệt màu sắc khá rõ ràng, ngửi thấy mùi cay nồng thì đó là củ gừng tươi ngon, có hàm lượng tinh dầu cao.

Gừng mua về nên rửa sạch đất cát, bọc kín và bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh. Ngoài ra có thể bảo quản gừng tươi lâu bằng cách cho gừng vào trong chậu cát, sau đó vùi gừng xuống cát rồi để ở nơi thoáng mát là được.

Cách đơn giản nhất là sử dụng gừng tươi như một loại gia vị trong các món ăn hằng ngày. Gừng có thể được thêm vào các món canh, súp, xào, kho… để tăng hương vị cho món ăn lại có tác dụng làm ấm bụng và hỗ trợ tiêu hóa.

Cách dùng phổ biến nữa là pha trà gừng. Uống trà gừng kích thích tiêu hóa, giảm buồn nôn và là một cách hiệu quả để giảm căng thẳng, mệt mỏi do các triệu chứng khó chịu khi mắc cảm cúm, cảm lạnh hay đau nhức cơ thể.

Bạn có thể dễ dàng tự pha trà gừng tại nhà bằng cách nghiền nhuyễn gừng và chế nước sôi trong vòng 10 phút. Bạn có thể thêm một chút đường để dễ uống hơn. Ngoài ra, bạn có thể tìm mua trà gừng đóng gói trong các cửa hàng.