Cách tính lương hưu của người Việt Nam khi ra nước ngoài làm việc

Theo ông Phạm Trường Giang, Vụ trưởng Vụ BHXH, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, một trong những điểm thay đổi lớn của Luật BHXH năm 2024 là gia tăng cơ hội được hưởng lương hưu đối với người lao động Việt Nam tham gia BHXH ở nước ngoài và lao động nước ngoài tham gia BHXH ở Việt Nam.

Cụ thể, Luật BHXH năm 2024 đã bổ sung quy định tính lương hưu tương ứng với mỗi năm đóng BHXH để làm cơ sở ghi nhận tính cộng gộp thời gian tham gia BHXH cả ở Việt Nam và nước ngoài cho người lao động. Từ đó, người lao động ra nước ngoài làm việc sẽ có nhiều cơ hội hưởng lương hưu hơn.

Luật BHXH hiện hành (Luật BHXH năm 2014) và Luật BHXH năm 2024 đều quy định người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng là đối tượng tham gia BHXH bắt buộc (trừ trường hợp điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác).

Trong khi đó, khi người lao động ra nước ngoài làm việc phải tuân theo pháp luật nước sở tại, có thể tham gia BHXH tại nước đang làm việc.

Tại Hàn Quốc, Luật Hưu trí quốc gia của nước này quy định người nước ngoài 18-60 tuổi sinh sống và làm việc trong doanh nghiệp tại Hàn Quốc có thể tham gia vào Chương trình hưu trí quốc gia giống như người Hàn Quốc bản xứ.

Chính vì vậy, người lao động Việt Nam đến Hàn Quốc làm việc theo hợp đồng phải tham gia BHXH ở cả Việt Nam và Hàn Quốc.

Để giúp người lao động không đóng trùng BHXH ở cả 2 nước, ngày 14/12/2021, tại Seoul (Hàn Quốc), Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung cùng Bộ trưởng Bộ Y tế và Phúc lợi xã hội Hàn Quốc Kwon Deok-cheol đã ký kết Hiệp định song phương về BHXH.

Khi Hiệp định trên triển khai, người lao động Việt Nam sang Hàn Quốc làm việc chỉ phải đóng BHXH ở một nước, quá trình đóng BHXH của người lao động sẽ được 2 nước công nhận.

Để có căn cứ pháp lý tính lương hưu cho những lao động thuộc diện đóng BHXH ở cả 2 nước như trên, Luật BHXH năm 2024 bổ sung quy định tính cộng gộp thời gian tham gia BHXH cả ở Việt Nam và nước ngoài cho người lao động tại Khoản 4 Điều 66.

Theo đó, việc tính mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu mà có thời gian đóng BHXH theo quy định của điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên nhưng có thời gian đóng BHXH ở Việt Nam dưới 15 năm thì mỗi năm đóng trong thời gian này được tính bằng 2,25% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.

Điều 8 Luật BHXH năm 2024 còn quy định việc hợp tác quốc tế về BHXH theo hướng thúc đẩy đàm phán, ký kết các điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế về BHXH để bảo đảm quyền lợi cho người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài, người lao động nước ngoài đến làm việc tại Việt Nam.

Theo ông Phạm Trường Giang, Vụ trưởng Vụ BHXH, Chính phủ rất quan tâm đến việc đảm bảo quyền lợi cho người lao động đi làm việc ở nước ngoài, không chỉ là về tiền lương mà còn là quyền lợi hưu trí của họ.