Có lỗi, xấu hổ khi không giải quyết được kiến nghị của dân

Không nên quy định cứng số lượng ĐBQH tham gia đoàn giám sát

Chiều nay (22/11), Quốc hội thảo luận ở tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân (HĐND).

Phân tích rõ hơn về quy định đoàn giám sát chuyên đề của đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) phải có ít nhất 3 ĐBQH tham gia, đại biểu Trần Nhật Minh (đoàn Nghệ An) dẫn chứng từ thực tiễn hoạt động giám sát.

Theo đó, quy định có ít nhất 3 ĐBQH tham gia đoàn giám sát là khó khả thi vì phần lớn ĐBQH đều kiêm nhiệm, dễ trùng lịch công tác với lịch của đoàn giám sát. Vì vậy, quy định cần đảm bảo tính linh hoạt, phù hợp với thực tiễn hoạt động giám sát của đoàn ĐBQH tại địa phương.

Bên cạnh đó, đại biểu Minh cho rằng, hoạt động giám sát kiến nghị của cử tri chưa được quy định trong Luật Hoạt động giám sát và dự thảo Luật sửa đổi lần này. Vì vậy, cần nghiên cứu bổ sung quy định về thẩm quyền của đoàn ĐBQH trong tiến hành giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đoàn ĐBQH thuộc thẩm quyền giải quyết ở địa phương.

Đại biểu Hà Phước Thắng (đoàn TP.HCM) cho biết, dự thảo có đề nghị bổ sung quy định khi nhận được đơn thư tố cáo, khiếu nại, kiến nghị của công dân thì đoàn ĐBQH tổ chức nghiên cứu xử lý. Nếu cần thiết thì chuyển đến các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét, xử lý.

Theo đại biểu, việc quy định đoàn ĐBQH nhận đơn rồi nghiên cứu, xử lý, nếu cần thiết mới chuyển đi thì không phù hợp với quy định hiện nay.

Bởi sau khi xem xét, nghiên cứu thì quan trọng nhất là chuyển đơn chứ đoàn ĐBQH không có chức năng xử lý đơn, đây là việc của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền.

Từ phân tích này, đại biểu đề nghị quy định khi nhận được đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân thì đoàn ĐBQH sẽ tổ chức nghiên cứu, phân loại đơn, lưu đơn, hoàn đơn, có văn bản hướng dẫn công dân hoặc chuyển đến các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền. Đây là quy trình mà các đoàn ĐBQH đang thực hiện.

Có những cuộc giám sát chỉ mang tính hình thức

Đại biểu Nguyễn Minh Đức (đoàn TP.HCM), nhấn mạnh, về giám sát ĐBQH và đoàn ĐBQH, cứ người dân có kiến nghị gửi ĐBQH sẽ có phiếu nhận tin, báo cho người dân đã nhận tin, đã chuyển đến cơ quan này, cơ quan kia.

“Thực tế chúng tôi thấy thông báo chuyển tin đến cơ quan này, cơ quan kia không có dấu má. Chúng tôi ở chuyên trách Trung ương chuyển đơn đi rất nhiều nhưng nhận lại chỉ một vài hồi âm. Chúng tôi phải làm đề nghị người dân gửi văn bản cho Ủy ban chứ đừng gửi cá nhân đại biểu.

Sau đó, đại biểu sẽ thông qua Ủy ban có bộ phận xử lý về đơn thư của người dân. Văn bản gửi đi có đóng dấu gửi đến những địa chỉ theo đơn may ra mới nhận lại được sự trả lời”, ông Đức nói.

Theo đại biểu, nếu dùng phiếu chỉ ký mà không có đóng dấu gì hầu như không nhận được trả lời. Như vậy rất hình thức, khi đại biểu quay trở lại tiếp xúc cử tri sau mỗi kỳ họp cảm giác như mình rất có lỗi, xấu hổ với người dân khi không giải quyết được việc chính đáng của họ.

Dù vậy, đại biểu cũng nêu thực trạng không có quyền đốc thúc. Nếu đại biểu gửi lần thứ hai đến cơ quan nào đó thì họ sẽ chỉ báo đã được giải quyết theo trình tự hoặc chuyển đến cơ quan A, cơ quan B để giải quyết, rất lòng vòng.

Như vậy, tính chất giám sát trong luật này phải được quy định nâng hiệu quả, hiệu lực để mỗi ĐBQH, đoàn ĐBQH đều phải thực hiện chức năng giám sát.

Cần tạo nên sự thống nhất trong giám sát để hỗ trợ cho các cơ quan chức năng của Chính phủ, các cơ quan của Đảng. Chỉ như vậy mới phát hiện kịp thời vi phạm, điểm nghẽn để có kiến nghị, đưa vào sửa luật, giúp đạt được kết quả cao nhất.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (đoàn TP.HCM) chỉ rõ thực trạng có những cuộc giám sát chỉ mang tính hình thức, làm không tốt, làm vội, các báo cáo của các nơi không đầy đủ. Có những báo cáo đọc thấy rất nhiều số liệu nhưng chỉ là thống kê cộng trừ nhân chia, còn tình hình thực tiễn thì không đề cập.

Đại biểu đề nghị Quốc hội được giám sát nghị quyết của HĐND các thành phố trực thuộc Trung ương. Từ giám sát sẽ thấy có những vấn đề gì, có thực tiễn để thấy pháp luật đi vào cuộc sống hay chưa. Còn với những vấn đề cần điều chỉnh thì báo cáo với Chính phủ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội.