Tàu vũ trụ Ship hạ cánh thành công xuống Ấn Độ Dương. (Video: SpaceX)
Siêu tên lửa Starship cao 122 mét của SpaceX được phóng lên lần thứ 6 vào 4h chiều 19/11 giờ địa phương từ căn cứ Starbase, Texas, tức 5h sáng 20/11 giờ Việt Nam.
SpaceX đã hạ cánh tên lửa đẩy tầng đầu tiên khổng lồ của Starship, được gọi là Super Heavy, trở lại tháp phóng trong chuyến thử nghiệm gần đây nhất của phương tiện này hôm 13/10. Công ty đặt mục tiêu lặp lại kỳ tích đó vào lần phóng này, nhưng dữ liệu chuyến bay và một số yếu tố khác khiến điều đó không trở thành hiện thực.
7 phút sau khi cất cánh, tầng đẩy Super Heavy hạ cánh có kiểm soát xuống Vịnh Mexico và đáp xuống mặt nước. Quản lý truyền thông của SpaceX, ông Dan Huot, cho biết công ty “vướng phải một tiêu chí cam kết”.
Dù kết quả không như tháng trước, nhưng Greg Autry — Phó hiệu trưởng phụ trách khoa Không gian tại Đại học Central Florida — cho biết vụ phóng vừa rồi “có vẻ thực sự tốt”. Ông nghĩ công ty có thể đã lựa chọn hạ cánh tầng đẩy xuống biển vì “cẩn tắc vô áy náy”, bởi lẽ Tổng thống đắc cử Donald Trump và CEO SpaceX Elon Musk đều có mặt để xem vụ phóng thử nghiệm ngay tại Texas.
“Tôi vẫn chưa rõ quá trình ra quyết định nếu chẳng may có sự cố là gì. Có thể họ chỉ muốn cẩn thận tránh mọi rủi ro cho Tổng thống đắc cử của Mỹ“, ông nói.
Theo ông Autry, tên lửa đẩy hạ cánh xuống Vịnh Mexico không thể sử dụng lại được nữa vì nó không được thiết kế để “ngâm trong nước mặn”. Theo hai nguồn thạo tin được CNN trích dẫn, ông Autry là ứng cử viên cho một vị trí lãnh đạo ngành không gian dưới chính quyền ông Trump.
Những cột mốc mới
Vụ phóng vừa rồi có nhiều mục đích hơn là chỉ đưa Super Heavy trở lại Trái đất nguyên vẹn. SpaceX cũng muốn thử nghiệm hàng loạt yêu cầu kỹ thuật đối với tầng trên của Starship (còn gọi là Ship) – một con tàu vũ trụ cao đến 50 mét.
Vụ phóng đã đưa Ship vào cùng đường bay bán quỹ đạo mà nó đã thực hiện trong chuyến bay thử nghiệm số 5, nhắm tới cú hạ cánh xuống Ấn Độ Dương ngoài khơi bờ biển phía tây bắc Australia khoảng 65 phút sau khi cất cánh. Ship cũng đạt được một số cột mốc mới trong quá trình này.
Ví dụ, chuyến bay thử nghiệm số 6 đã mang theo gói hàng đầu tiên của Starship — một quả chuối bông, đóng vai trò là chỉ báo khi trọng lực bằng không. Ngoài ra, Ship đã đốt lại 1 trong 6 động cơ Raptor của nó trong khoảng 38 phút sau khi bay. (Super Heavy cũng sử dụng Raptor — tổng cộng là 33 chiếc).
Lần đốt này là một bước quan trọng, giúp Ship trong một ngày không xa có đủ khả năng khởi động động cơ, giảm tốc và tái nhập khí quyển an toàn. SpaceX nhắm đến việc hạ cánh Ship xuống bệ phóng và bắt lại bằng cánh tay máy trong tương lai. Nếu điều này thành công, việc thu hồi, sửa chữa và lắp ráp nhằm tái sử dụng sẽ dễ dàng hơn nhiều so với hạ cánh xuống Ấn Độ Dương như hiện tại.
Chuyến bay số 6 cũng thử nghiệm các cải tiến đối với lá chắn nhiệt của tàu, bộ phận bảo vệ tàu khi tái nhập vào bầu khí quyển Trái đất.
Trong thử nghiệm bay lần này, SpaceX kiểm tra vật liệu bảo vệ nhiệt bổ sung mới và thử nghiệm việc loại bỏ hoàn toàn một số tấm chắn nhiệt ở hai bên tàu. Những vị trí này đang được nghiên cứu để lắp đặt thiết bị hỗ trợ thu hồi cho tàu trong tương lai. Ngoài ra, tàu được cố tình điều chỉnh để bay ở góc tấn cao hơn ngay trước khi hạ cánh, nhằm kiểm tra giới hạn khả năng điều khiển cánh và thu thập dữ liệu cho các thiết kế hạ cánh sau này.
SpaceX cũng đã điều chỉnh thời gian phóng chuyến bay số 6 để quan sát rõ hơn quá trình tái nhập và hạ cánh xuống nước của tàu. Chuyến bay số 5 (và cả 4 chuyến trước đó) đều được phóng vào buổi sáng từ Texas, và tàu hạ cánh trong bóng tối ở phía bên kia của thế giới.
Đúng như kế hoạch dự trước, lần này, Ship đốt 3 động cơ Raptor trước khi hạ cánh thẳng đứng an toàn xuống Ấn Độ Dương 65,5 phút sau khi phóng.