Bồi dưỡng truyền dạy văn hoá phi vật thể và triển khai mô hình di sản

Tham gia lớp tập huấn có gần 30 học viên là nghệ nhân, nghệ nhân ưu tú người Jrai (Gia Lai) và 30 nghệ nhân, nghệ nhân ưu tú là người Xơ Đăng (Kon Tum).

Ông Nông Quốc Thành, Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hóa thông tin cho biết: Các học viên tham dự sẽ được tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn “Nghệ thuật chế tác và tập quán sử dụng nhạc cụ tre nứa người Xơ Đăng và người Jrai” trong hành trình du lịch di sản Kon Tum – Gia Lai.

Mô hình sẽ trang bị các học viên nhiều kỹ năng nhằm tự phát huy giá trị di sản văn hóa truyền thống của cộng đồng nơi họ cư trú như: nhận diện, phân tích, lựa chọn để tự giới thiệu các di sản văn hoá mà chính họ là chủ thể. Trong đó, nổi bật nhất là kỹ thuật photovoice – cộng đồng tự kể các câu chuyện văn hóa của chính mình.

Điểm mới mà lớp tập huấn sẽ mang lại cho cộng đồng trong hoạt động tự bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa do chính họ là chủ thể sáng tạo và sở hữu, đó là các nghệ nhân và những người am hiểu về di sản của cộng đồng sẽ được động viên trong việc thực hành và trao truyền di sản cho thế hệ trẻ. Các bạn trẻ sẽ được trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật tự quay phim, ghi hình, ghi âm thực trạng thực hành di sản ở cộng đồng. Từ đó, sáng tạo ra các nguồn lực mới cho cộng đồng phát triển bền vững.

Theo ông Phan Văn Hoàng, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum: Cục Di sản văn hóa lựa chọn di sản về nghệ thuật chế tác và tập quán sử dụng nhạc cụ tre nứa của người Xơ Đăng và Jrai ở tỉnh Kon Tum và Gia Lai để xây dựng mô hình di sản kết nối gắn với các hành trình du lịch để phát triển cộng đồng các dân tộc thiểu số sẽ giúp họ tự hào hơn về giá trị di sản họ đang nắm giữ, để tiếp tục bảo vệ và phát huy giá trị; cộng đồng tích cực trao truyền, chia sẻ tri thức, kỹ năng chế tác và sử dụng nhạc cụ trong các nghi lễ, sinh hoạt văn hóa của cộng đồng; xây dựng thành điểm đến du lịch để kết nối tạo hành trình du lịch di sản mang lại những lợi ích thiết thực, hỗ trợ đời sống cho cộng đồng chủ thể. 

Tại tỉnh Gia Lai, các học viên tại lớp tập huấn được nhà nghiên cứu Bùi Trọng Hiền (Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam) trao đổi kinh nghiệm, kiến thức, kỹ năng để nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ truyền dạy di sản văn hóa phi vật thể; cách thức, phương pháp xây dựng và thực hiện mô hình di sản kết nối. Qua đó góp phần trao truyền bền vững để bảo tồn và phát huy giá trị di sản đang nắm giữ.

Sau khi kết thúc lớp tập huấn, các học viên được truyền dạy, trải nghiệm thực tế tại cộng đồng (trong 10 ngày) để ứng dụng những kiến thức học được tại lớp học. Đây là một trong những hoạt động nhằm triển khai Dự án 6, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, giai đoạn 2021 – 2030, giai đoạn I từ 2021 – 2025.