Tình trạng buôn lậu qua biên giới gia tăng mạnh

Ở tuyến hàng không, chỉ trong một thời gian ngắn, cơ quan hải quan đã phát hiện 3 vụ khách nhập cảnh giấu 13kg kim loại nghi là vàng qua sân bay quốc tế Nội Bài (Hà Nội) và Hải quan sân bay Tân Sơn Nhất phối hợp với lực lượng chức năng bắt giữ 2 vụ nhập lậu hơn 1.000 viên kim cương.

Kim cương giấu tinh vi trong nhiều hộp kẹo được Hải quan sân bay Tân Sơn Nhất phối hợp với lực lượng chức năng thu giữ (Ảnh: HP)

Tại các tuyến biên giới, nhất là khu vực miền Trung giáp Lào và Campuchia, hoạt động mua bán và vận chuyển pháo nổ, đường kính trắng vẫn tiếp tục diễn ra. Ngoài ra, các khu vực giáp ranh Việt – Trung và Việt Nam – Campuchia cũng trở thành điểm nóng cho các vụ vận chuyển hàng hóa không rõ nguồn gốc, không có hóa đơn chứng từ, chủ yếu là thực phẩm, thuốc lá điếu, lá thuốc lá.

Bên cạnh đó, mặc dù số vụ việc có dấu hiệu hình sự giảm nhẹ so với cùng kỳ năm 2023, nhưng Tổng cục Hải quan cho biết nổi lên hiện tượng lợi dụng pháp nhân công ty đã đăng ký kinh doanh để thực hiện các hành vi gian lận thương mại. Một số đối tượng sử dụng các công ty giả mạo, không hoạt động tại địa chỉ đăng ký hoặc giả mạo thông tin người đại diện pháp luật để nhập khẩu hàng hóa kinh doanh hạn chế, đặc biệt là hóa chất cần kiểm soát nghiêm ngặt. Trong kỳ vừa qua, ngành hải quan đã khởi tố hai vụ vi phạm liên quan đến việc sử dụng trái phép chữ ký số và tài khoản ngân hàng của pháp nhân doanh nghiệp để gian lận thương mại.

Số liệu từ Tổng cục Hải quan trong tháng 10/2024 cho thấy tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới gia tăng đáng kể. Cụ thể, số vụ vi phạm tăng 43,4% so với cùng kỳ năm trước, trong khi trị giá hàng hóa vi phạm ước tính tăng tới 279,3%. Đáng chú ý, các vụ vi phạm trên tuyến đường biển chiếm gần 50% tổng số vụ bị phát hiện, bắt giữ và xử lý, với mức tăng 61,3% so với năm 2023.

Hoạt động mua bán và vận chuyển trái phép các chất ma túy và tiền chất qua biên giới cũng tiếp tục diễn biến phức tạp, đặc biệt trên các tuyến đường hàng không, chuyển phát nhanh, đường bộ và đường biển. Trong bối cảnh này, Tổng cục Hải quan, với vai trò là cơ quan tham mưu cho Ban Chỉ đạo 389 quốc gia và Ban chỉ đạo 389 Bộ Tài chính đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, cảnh báo toàn ngành tăng cường công tác đấu tranh, ngăn chặn buôn lậu, gian lận thương mại. Các hoạt động cụ thể như tăng cường ngăn chặn vận chuyển tôm hùm giống nhập lậu qua biên giới và phòng chống vận chuyển trái phép lợn qua biên giới Tây Nam vào Việt Nam… Tổng cục cũng tiến hành sơ kết Kế hoạch kiểm soát ma túy và các hoạt động xuất nhập khẩu tiền chất ma túy năm 2024, đồng thời triển khai chiến dịch ANNEX nhằm kiểm soát chặt chẽ tuyến chuyển phát nhanh trong khuôn khổ hợp tác với nhóm CECWG, với sự tham gia của 9 nước ASEAN.

Kết quả trong tháng 10/2024, ngành Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 1.775 vụ vi phạm pháp luật hải quan, với trị giá hàng hóa vi phạm ước tính lên đến 2.529 tỷ đồng. Cơ quan Hải quan đã khởi tố 3 vụ, đồng thời chuyển 13 vụ sang các cơ quan khác để kiến nghị khởi tố. Số tiền thu nộp vào ngân sách nhà nước đạt 223,1 tỷ đồng. Tính lũy kế 10 tháng đầu năm 2024, ngành Hải quan đã phát hiện 14.724 vụ vi phạm pháp luật hải quan, với trị giá hàng hóa vi phạm ước tính khoảng 26.286 tỷ đồng. Cơ quan chức năng đã khởi tố 24 vụ và kiến nghị khởi tố 141 vụ, nộp vào ngân sách nhà nước 745,68 tỷ đồng.

Riêng trong lĩnh vực phòng chống ma túy, trong tháng 10/2024, Hải quan phối hợp với lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện 15 vụ với 16 đối tượng, trong đó Hải quan chủ trì 11 vụ. Tang vật thu giữ bao gồm 85,82 kg ma túy các loại, với thành phần gồm 11,24kg cần sa, 14,37kg heroin, 9,83 gram cocain, 4,86 kg ketamine, 55,34 kg và 3.200 viên ma túy tổng hợp, cùng nhiều loại ma túy khác. Tính từ đầu năm đến hết tháng 10/2024, lực lượng Hải quan đã phát hiện 260 vụ, thu giữ tổng cộng khoảng 1,73 tấn ma túy các loại, với sự phối hợp chặt chẽ từ các lực lượng chức năng.

Những nỗ lực đấu tranh phòng, chống buôn lậu và tội phạm của ngành Hải quan trong thời gian qua thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc bảo vệ an ninh kinh tế quốc gia và an toàn xã hội, trong bối cảnh tình hình buôn lậu và gian lận thương mại vẫn còn rất phức tạp và tinh vi./.